Қилиниши натижасида ноқулай иқтисодий аҳволга тушиб қолиниши ёки инқирозгаюзтутилиши

Биринчи гуруҳга кирувчи омиллар ишлаб чиқаришни юритиш шарт-
шароитларивауслубларибиланбоғлиқбўлиб,уларгақуйидагиларкиради:
Қаттиқрақобат;ишлабчиқариш технологиясинингтезўзгарибтуриши;янги
ахборот-
коммунакациятехнологияларинингжорийэтилиши;тармоқнингумумий
аҳволивабанкротликларсони;қонунчиликнингтез-
тезўзгарибтуриши;қонунда
белгиланганчеклашларёкиатроф муҳитнимуҳофазақилиш биланёхудбошқа
шарт-
шароитларбиланбоғлиқчеклашлар.
Ички хўжалик рискига таъсир кўрсатувчи иккинчи гуруҳ омиллар
ишлаб
чиқаришфаолиятинингжойлашганўрни
биланбоғлиқ.
Учинчигуруҳомилларштатвабизнесниташкилэтишбиланбелгиланади.Бу
ерда қуйидагилар муҳим аҳамияткасб этиши мумкин:корхона раҳбарининг
устунлиги (
доминантлиги)ва директорлар кенгашинингсамарасизфаолияти;
корхона раҳбарининг молиявий муаммолари; акциядорлар ва раҳбарият
ўртасидаги муносабатларда вужудга келадиган тортишув ва муаммолар
натижасида раҳбарият мулкдорлар манфаатини ҳимоя қилгани ҳолда ўз
мақсадларини кўзлайдилар. Булар замирида қаллоблик ва суиистеъмол
қилишларяширинишимумкин.
Ички хўжаликрискларигатаъсиркўрсатувчи омилларгақуйидагиларҳам
киритилишимумкин:

раҳбариятваходимлармалакавийдаражаларинингпастлиги;

келажаккаўтаишончбиланқараш(
лоқайдлик)
;

раҳбарликнинг ҳаддан ташқари майдалаштириб юборилиши оқибатида
бухгалтерияустиданягонаназоратйўқолиб,уердаҳарбиркишимасъулиятни
бир-
биригаюклайдилар.
Ходимларетишмаслиги;аудиторёкиюристларнингтез-
тезўзгарибтуриши;
ҳисобюритишваишлабчиқаришхусусиятларибиланяхшитанишбўлмаган,янги

---

ишчиларниёллаш;қаллобликвасуйистеъмолқилиш;хўжаликмуомалаларига
доиржиддийкелишмовчиликлар;юристлар,маслаҳатчи-
лар,агентларвабошқа
мутахассисликларнингбирмарталикхизматлариучунҳадданташқариюқори
ҳақтўланишикабиларниҳамушбугуруҳгакиритишмумкин.
Кутилмаган ва изоҳлаб бўлмайдиган муомалалар, ҳужжат-
ларнинг
тўлиқсизлиги,уларнирасмийлаштиришватузатишгараҳбариятнингнорозилиги,
ҳамда текширувни тез якунлаш мақсадида мижознинг аудиторга тазйиқ
ўтказиши,ноқулай шароитларда ишлаш,кутулмаганда текширув муддатини
кечиктириш,аудиторсўровларигараҳбариятнингнотўғрижавобберишикаби
сабаблар бўйича аудиторлик далил-
исботларини олиш билан боғлиқ
мураккабликларниҳамтаъкидлашзарур.
Маҳсулотларни сотишга доир кутилмаган вазиятлар каби омилларга;
кутилмаган муомалалар содир бўлиши (
янги агентлар, янги олди-
сотди
шароитлари)
;маҳсулотларнидемпинг(
ингл.«Dumpi
ng»–ташлаш,яъниташқи
бозор учун кураш, рақобатчиларни синдириш мақсадида товарларни
таннархидан пастбаҳодасотиш)баҳолари бўйичахориждасотишгажиддий
эътиборниқаратиш зарур.Штатвабизнесниташкилэтиш биланбоғлиқриск
омилларигақуйидагиларниҳам киритиш мумкин:ташкилотфаолиятидашўъба
корхоналари билан бўладиган муомалалар катта улушни ташкил этиши;
раҳбарият даромадининг корхона фаолияти молиявий кўрсаткичларига
боғлиқлиги;раҳбариятнингишчан доиралардаги обрўсизлиги;сохта,фаолият
кўрсатмайдиганфилиаллармавжудлигиваш.ў.
Тўртинчи гуруҳомиллар даромадлар ваоператив фаолиятнингрежалари
биланбоғлиқ.Ушбугуруҳомилларқўйида-
гиларданиборат:
сотиладиганмаҳсулотлармиқдоривасифатинингпасайиши;