Ikkita uzun parallel sim orasidagi masofa

bo`ladi. Chiroq qanday H balandlikka o`rnatilgan?

201. 
     Daryo tagiga qoqilgan qoziq suv satxidan h₁=1 м chiqib turadi. Agar quyoshning gorizontdan balandligi α=30^0 ,burchak ostida bo‘lsa daryoning chuqurligi  h₂=1 м bo`lsa qoziqning suv ustidagi va suv ostidagi soyasining uzunligini aniqlang.
     

201. 
     G‘avvos o‘zidan ED=15m va undan ham katta masofadagi suv tagining gorizontal qismini suv sirtidan yoritilayotgan nur yordamida ko‘rayotgan bo‘lsa u suv ostida qanday chuqurlikda turibdi? G‘avvosning bo‘yi AE=1.5 m. Suvning sindirish ko‘rsatkichi n=1.33.
     

201. 
     Kvars shishadan yasalgan uch qirrali prizmaga yorig‘lik nuri 36⁰ burchak ostida tushmoqda. Prizmaning sindirish burchagi 40⁰ ni tashkil etadi. Nur prizmadan qanday burchak ostida chiqadi va chiqayotgan nurning boshlang‘ich yunalishidan og‘ish burchagi qanday?
     

201. 
     Nur yassi parallel shisha plastinkaga i=60⁰ burchak ostida tushmoqda. Nur shisha plastinkadan chikishda 20 mm ga siljigan bo‘lsa plastinkaning qalinligi d qancha? Shishaning sindirish ko‘rsatkichi n=1.5 ga teng.
     

201. 
     Yig`uvchi linza ekranda biror obektning tasvirini beradi. Tasvirning balandligi h₁ ga teng. Ekran va obektni quzg‘almaydigan qilib linzani ekranga tomon surilsa ekranda balandligi h_2 ga teng bo‘lgan obektning ikkinchi aniq tasviri hosil bo‘ladi. Obektning haqiqiy balandligi h ni toping. Obekt va ekran orasidagi masofa qanday shartni qanoatlantirishi kerak?
     

201. 
     Predmet va ekran vertikal holatda qo‘zg‘almas qilib joylashtirilgan. Ular orasidagi ikki tomoni qavariq linza joylashtirilgan, Linzani bosh optik o‘q bo‘yicha siljitish mumkin. Linzaning bir vaziyatida ekranda uch marta kattalashtirilgan tasvir hosil bo‘ladi. Linzaning boshqa vaziyatida ekranda uch marta kichiklashgan tasvir hosil bo‘ladi. Linzaning ikki vaziyati orasidagi vaziyatini aniqlang. Ekran va predmet orasidagi masofa L=60см ga teng.
     

201. 
     Predmet ekrandan d=90 sm masofada turibdi. Predmet bilan ekran orasida linza joylashtirilgan bunda linzaning bir vaziyatida ekranda predmetning kattalashgan tasviri linzaning ikkinchi vaziyatida esa kichiklashgan tasvir hosil bo‘ladi.Agar birinchi tasvirning o‘lchamlari ikkinchi tasvirning o‘lchamlaridan to‘rt marta katta bo‘lsa linzaning fokus oralig‘i qancha
     

201. 
     Parallel nurlar dastasi burchak ostida qalin shisha plastinkaga tushadi va sinib shishaga o’tadi. Dastaning havodagi kengligi a=10 sm. Dastaning shishadagi kengligi aniqlansin.
     

201. 
     sindirish burchagiga ega bo’lgan shisha prizmaga yorug’lik nuri tushadi. Agar nur prizma ichida simmetrik yurganda og’ish burchagi 40⁰ bo’lsa, shishaning sindirish ko’rsatkichi aniqlansin.
     

201. 
     Shisha prizmaning sindirish burchagi . Yorug’lik nuri prizma qirrasiga uning sirtiga tik ravishda tushadi va dastlabki yo’nalishdan burchakka og’gan holda, boshqa qirrasidan havoga chiqadi. Shishaning sindirish ko’rsatkichi n aniqlansin.
     

201. 
     Monoxramatik nur sindirish burchagi 40⁰ bo’lgan prizmaning yon sirtiga normal tushmoqda. Bu nur uchun prizma materialining sindirish ko’rsatkichi 1,5. Prizmadan chiqayotgan nurning dastlabki yo’nalishdan og’ishi topilsin.
     

201. 
     Monoxramatik nur prizmaning yon sirtiga normal tushadi va undan 25⁰ ga og’ib chiqadi. Bu nur uchun prizma materialining sindirish ko’rsatkichi 1,7. Prizmaning sindirish burchagi topilsin.
     

201. 
     Teng yonli prizmaning sindirish burchagi 10⁰. Monoxramtik yorug’lik nuri prizma yon sirtiga 10⁰ burchak ostida tushadi. Agar prizma materialining sindirish ko’rsatkichi 1,6 bo’lsa, nurning dastlabki yo’nalishdan og’ish burchagi topilsin.
     

201. 
     Yorug’lik dastasi teng yonli prizmaning yon sirti bo’ylab sirpanadi. Prizmaning chegara singdirish burchagi qancha bo’lganida singan nurlar illinchi yon sirtida to’la ichki qaytadi? Mazkur nurlar uchun prizma materialining singdirish ko’rsatkichi 1,6.
     

201. 
     Fokus masofasi 16 sm bo’lgan linza buyumning oralari 60 sm bo’lgan ikki vaziyatida aniq tasvir beradi. Buyumdan ekrangacha bo’lgan masofa aniqlansin.
     

201. 
     Linza sirtlarining egrilik radiuslarining nisbati k=2. Qavariq sirtining egrilik radiusi R ning qanday qiymatida linzaning optik kuchi D=10 (dptr) bo’ladi.
     

201. 
     Linza sindirish ko’rsatkichi qizil nur uchun n_q=1,50 binafsha nur uchun n_b=1,52 bo’lgan shishadan tayyorlangan. Linzaning har ikkala sirtining ham egrilik radiuslari bir xil va R=1 m. Linzaning qizil va binafsha nurlar uchun fokuslari orasidagi masofa aniqlansin.
     

201. 
     Havoda turgan linzaning fokus masofasi F₁=5 sm, shakar eritmasiga botirilganniki esa F₂=35 sm. Eritmaning sindirish ko’rsatkichi n aniqlansin.
     

201. 
     Havodagi yupqa linza D₁=5 (dptr) optik kuchga, muayan suyuqlaikka joylashtirilganda esa D₂=-0,48 (dptr) optik kuchga ega. Agar linza yasalgan shishaning sindirish ko’rsatkichi n₁=1,52 bo’lsa, suyuqlikning sindirish ko’rsatkichi n₂ aniqlansin.
     

201. 
     R=20 sm radiusli botiq yumaloq ko’zguga yupqa glitserin qatlami quyilgan. Bunday tizimning bosh fokus masofasi f aniqlansin.
     

201. 
     Egrilik radiusi R=20 sm bo’lgan qavariq sferik ko’zguning ustidan yupqa suv qatlamini quydilar. Shunday sferik ko’zguning optik kuchi D₂ topilsin.
     

201. 
     Yaqinni ko’ruvchi kishi ko’zining ko’z oynaksiz ko’rishga moslashuv chegaralari a₁=16 sm va a₂=80 sm oralig’da yotadi. Ko’z oynak bilan u uzoqdagi narsalarni yaxshi ko’radi. Ko’zoynak taqib o’qiganda u kitobni qanday eng kichik d masofada tutib turishi kerak?
     

201. 
     Ikki yoqlama qavariq linzadan iborat lupa sindirish ko’rsatkichi n=1,6 bo’lgan shishadan tayyorlangan. Linzalar sirtlarining egrilik radiuslari bir xil va R=12 sm. Lupaning kattalashtirish aniqlansin.
     

201. 
     Lupa Г=2 marta kattalashtirib beradi. Unga zich qilib optik kuchi D₁=20 (dptr) bo’lgan yig’uvchi linzani qo’ydilar. Bunday qo’shma lupa qanday kattalashtirishni beradi.
     

201. 
     Mikroskop ob’ektivining fokus masofasi F₁=8 mm, okulyariniki F₂=4 sm. Buyum ob’ektividan bosh fokusga nisbatan -0,5 mm uzoqlikda turibdi. Mikroskopning kattalashtirishi Г aniqlansin.
     

201. 
     Mikroskop ob’ektivining fokus masofasi F₁=1 sm, okulyariniki F₂=2 sm. Ob’ektivdan okulyargacha bo’lgan masofa L=23 sm. Mikroskop qanday Г kattalashtirish beradi? Buyum obektivdan qanday a masofada turibdi?
     

201. 
     P=75 Wt quvvat iste’mol qiladigan lampochka r=3 sm masofada nurlar tiktushganda E=8 lk yoritilganlik hosil qiladi. Lampochkaning solishtirma quvvati p (vatt taqsim kandelalarda) va lampochkaning yorug’lik berishi (lyumen va vattlarda) hisoblansin).
     

201. 
     Konus bo’ylab Ф=76 lm yorug’lik oqimi jo’natadigan nuqtaviy yorug’lik manbai aylanma konusning uchida turibdi. Manbaning yorug’lik kuchi I=120 kd. Fazoviy burchak va konusning ochilish burchagi 20 aniqlansin.
     

201. 
     Agar selenli fotoelementdan r=75 sm masofada to’la yorug’lik oqimi Ф=1,2klm bo’lgan lampochka joylashtirilgan bo’lsa, fotoelementga ulangan galvonometr qanday I tok kuchini ko’rsatadi? Fotoelemetning ishchi sirtining yuzasi 10 sm², sezgirligi esa i=300 μA/lm.
     

201. 
     Yorug’lik kuchi I=8 kd bo’lgan lampochka diametri d=12 sm va bosh fokus masofasi F=40 sm bo’lgan yig’uvchi linzadan a=2 m masofada turibdi. Linza o’zidan b=30 sm masofada joylashgan ekranda yumaloq yorug’ dog’ hosil qiladi. Ekranning shu dog’ hosil bo’lgan joyidagi yoritilganlik E topilsin. Yorug’likning linzada yutilish hisobga olinmasin.
     

201. 
     Yerdan h=3 m balandlikda va devordan r=4 m masofada yorug’lik kuchi I=100 kd bo’lgan lampa osilib turibdi. Devorning E₁ va gorizontal sirtining ular kesishgan chiziqdagi E₂ yoritilganliklari aniqlansin.
     

201. 
     Doiraviy maydoncha ustiga lampa osilib turibdi. Maydonchaning o’rtasidagi yoritilganlik E₁ =40 lk, chekkasidagi yoritilganlik E₁=5 lk. Nur maydoncha chekkasiga qanday burchak ostida tushmoqda?
     

201. 
     Fonar qobig’dagi tirqish o’lchamlari 10x15 sm bo’lgan yassi xira shisha bilan yopilgan. Fonarning normal bilan burchak tashkil qiladigan yo’nalishdagi yorug’lik kuchi I=15 kd. Shishaning ravshanligi L aniqlansin.
     

201. 
     Diametrlari mos ravishda d₁=2 mm va d₂=20 sm bo’lgan L₁=3 μd/m² ravshanlikli qizib cho’g’ bo’lib turgan metall sharcha va L₂=5 μd/m² ravshanlikli sharsimon chiroqlarning yorug’lik kuchlari hisoblansin va o’zaro solishtirilsin.
     

201. 
     Oppoq chog’ bo’lguncha qizdirilgan metal tolaning uzunligi l=30 s, diametri d=0,2 mm. Tolaning unga tik yo’nalishdagi yorug’lik kuchi I=24 kd. Tolaning ravshanligi L aniqlansin.
     

201. 
     Qorakuya qurumi qatlami bilan qoplangan sirtning yoritilganligi E=150 lk, ravshanligi L hamma yonalishlarda bir xil va 1 kd/m² ga teng. Qurumning qaytarish koeffisienti aniqlansin.
     

201. 
     Suvda l=3 mm kesmada qancha to’lqin uzunligi joylashsa, vakuumda shuncha to’lqin uzunligi joylashishi uchun lozim bo’lgan kesmaning uzunligi l₁ aniqlansin.
     

201. 
     Monoxramatik yorug’likning to’lqin fronti suvda uzunligi l₂=1m bo’lgan yo’lni o’tgan vaqtga teng vaqt davomida vakuumda qanday l₁ yo’lni bosib o’tadi?
     

201. 
     To’lqin uzunligi bo’lgan monoxramatik yo’rug’likning yo’lida qalinlagi d=0,1 mm bo’lgan yassi parallel shisha plastinka turibdi. Yorug’lik plastinkaga normal tushadi. L optik yo’l uzunligi ga o’zgarishi uchun plastinkani qanday burchakka burish kerak?
     

201. 
     Interferensiyalanuvchi to’lqinalrning optik yo’l farqi bo’lganda ko’zga ko’rinuvchi yoruglikning (0,76 dan 0,38 mkm gacha): 1) maksimal kuchaygan; 2) maksimal susaygan barcha to’lqin uzunliklari topilsin.
     

201. 
     Sovun pufagiga (n=1,33) 45⁰ burchak bilan oq yorug’lik tushmoqda. Pufak pardasi qanchalik yupqa bo’lganida qaytgan nurlar sariq rangga () bo’yaladi?
     

201. 
     Shisha ponaga yorug’lik dastasi () normal tushadi. Pona burchagi 20ʹʹ. Pona uzunlik birligiga nechta qora interferensiya yo’llari to’g’ri keladi? Shishaning sindirish ko’rsatkichi 1,5.
     

201. 
     Nyuton halqalarini hosil qiladigan qurilma monoxramatik yorug’lik bilan yoritilmoqda. Kuzatish qaytgan yorug’likda olib borilmoqda. Ikki qo’shni qora halqalarning radiuslari mos holda 4,0 mm va 4,38 mm. Linzaning egrilik radiusi 6,4 m. Halqalarning tartib nomerlari va tushayotgan yorug’likning to’lqin uzunligi topilsin.
     

201. 
     Nyuton halqasi hosil qilinadigan qurilma normal tushayotgan oq yorug’lik bilan yoritilmoqda. 1) To’rtinchi ko’k halqa (