Иккинчи маъруза матни – 2 соат Иссиқлик олиш усуллари ва саноат иссиқлик энергияси

Қаттиқ ва суюқ ёқилғиларни ёнишини ҳисоблаш.
Ёқилғиларни ёниш иссиқликлари (иссиқлик бери ш қолбиляти) (кДж/кг) Менделе эмперик формуласи в тажриба юли билан аниқланади
Q = 339C + 1256H – 109(O – S) – 25(9H + W) [1]

C, H, S ва О – ёқилғидаги углеро, водоро, олтингугурт ва кислородларнинг миқдор, %

W – намлик, %

1 кг ёқилғининг тўлиқ ёниши учун назарий зарур бўлган кислороднрнг миқдори (кг/кг)

О₀ = 0,01 (8/3С + 8Н – О)

Назарий зарур бўлган хаво миқдори

L₀ = О₀/0,232 = (8/3С +8Н – О)/23,2

Хақиқатда ёниш камераси ва учоқларга хавода, ёниш жараёни бир маьромда кетиши учун назарий зарур бўлганидан купроқ миқдорда берилади.Амалда ортиқча хаво доимийси қўйидаги оралиқда булади α = 1,05-1,8. Баьзи холларда ГТУ (газо-турбинали установка) ёниш камераларига трубина дан чиқаётган махсулот хараратини камайтириш учун ёниш камерасига береладиган ортиқча хаво доимийси α = 4÷5 бўлади.Ёқилғининг аниқ ёниш иссиқлигидан Q назарий ёниш Тг харорати қуйидаги формула асосида аниқланади.

Q = (1 + αL₀) C_tcкр.сг^tг (Тг – Тс)

C_tcкр.сг^tг – узгармас босимдаги уртача оғирлик иссиқлик сиғими, қўйидаги формула билан аниқланади (кж/(кг∙град))

C₀^t₂∙t₂ – C₀^t1∙t₁

C_t1 ^t2 = ————————
t₂ – t₁
Оғирлик иссиқлик сиғими с = ∑g_i∙c_i
Тс – ёниш охиридаги харорат.


Газ ҳолдаги ёқилғилар учун ёниш жараёнинг ҳисоби.

Газоҳолдаги ёқилғилар – турли углеводородлар ва баьзи бир бошқа газлар арлашмасидир. Уларнинг асосих характеристикалари худди газлар аралашмаси сингаридир.

Мураккаб ёқилғининг ёниш иссиқлиги (кж/м³) қуйидаги формула бўйича аниқланади.

108Н₂ + 126СО + 358СН₄ + 236H₂S + 600С₂Н₆ + 712С₃Н₈ = 3

Н₂, СО ва бошқа компонентларнинг хажмий улушлари, %.

Углеводородлар учун керакли кислород миқдорини анмиқлашнинг умумий формуласи бор.
СnHm углеводоролар учун ёниш ёниш жараёни қуйидаги формула билан ифодаланади

m
СnHm + xO₂ = nCO₂ + —— H₂O

2
m
Дархақиқат, x = n + ——
4
х қийматини қўйиб қуйидаги умумий формула оламиз

m m
CnHm + (n + ——) O₂ = nCO₂ + —— H₂O

4 2
Индивидуаль углеводородларнинг ёниш иссиқликлари:
ккал/м³ кдж/м³
водород Н₂ 2580 10800
окись углерода СО 3018 12640
метан СН₄ 8550 35800
этан С₂Н₆ 15220 63720
пропан С₃Н₈ 21800 71270
бутан С₄Н₁₀ 28340 118650
пропилен С₃Н₆ 20540 86000
бутилен С₄Н₈ 27100 113460
ацетилен С₂Н₂ 13380 56020
сероводород Н₂S 5650 23650