Ijtimoiy tarmoqlarga hozirgi kundagi munosabat

“Ijtimoiy tarmoqlarga hozirgi kundagi munosabat”
Bugungi kunda hayotimizni ijtimoiy tarmoqlar va internetsiz tasavvur qila olmaymiz.Deyarli har birimizni qo’limizda zamonaviy telefonlar va gadjetlar mavjud va biz shular orqali ijtimoiy tarmoqlarda faol bo’lib kelyapmiz.
Avvalo biz o’zimizga “ijtimoiy tarmoq nima?” degan savolni berishimiz kerak.Ijtimoiy tarmoq bu-internet olamidagi eng katta va eng ta’sirli komponentlardan biriga aylangan yangi bir olamdir.Bu olam foydalanuchilarining asosini yoshlar tashkil qiladi.Yoshlarimiz ijtimoiy tarmoqdan foydalanishi yaxshi.Ammo ijtimoiy tarmoq orqali ongi buzilib ketayotgan yoshlarimiz ham yo’q emas. Albatta biz bunda yoshlarimizni va ular ta’lim olayotgan ta’lim maskanlarini ayblashimiz mumkin. Bunga yoshlarni yoki ularga ta’lim berayotgan ustozlarini aybdor qilishimiz kerak emas.
Aslida ayb ularni ota-onalari va oilaviy muhitida.Hurmatli ota-onalar o’ylab ko’ringchi oxirgi marta farzandingizni kunlik rejalari bilan qachon tanishib chiqdingiz? Yoki farzandingizni do’stlari kim ekanligi bilan qiziqib ko’rdingizmi? Farzandingizni uyali aloqa vositasi bo’lgan telefonini oxirgi marta qachon ko’zdan kechirdingiz? Ularni ayblashdan oldin avvalo shu savollarga javob berishimiz kerak. Mening fikrimcha yoshlar ongini buzilishiga 70% oilaviy muhit va ota-onalar aybdor deb o’ylayman.
Ijtimoiy tarmoqlar deganda beixtiyor IT(Axborot texnologiyalari) ga to’xtalamiz.Mamlakatimizda IT(Axborot texnologiyalari) sohasida qator islohotlar o’tkazilgan. Yoshlarimiz orasida ijtimoiy tarmoqlardan unumli foydalanayotganlari ham bor.Namangan Davlat Universiteti talabalarini misol qilib ko’rsatishim mumkin. Biz telegramm ijtimoiy tarmog’idan foydalanamiz va o’z faoliyatimizni yuritamiz. Hozirda yoshlar ko’proq bilim olishi uchun bir qator shart-sharoitlarni yaratdik ya’ni online kutubxona ochdik. Online kutubxona deganda telegramm ijtimoiy tarmog’ida “Kitoblar olami” nomli guruh yaratdik. Ushbu guruhimiz a’zolari soni qariyb 9 mingtani tashkil qilmoqda va biz yoshlarimizga beminnat xizmat ko’rsatib kelmoqdamiz.
Statistik ma’lumotlarga ko’ra 2020-yil iyul holatida, ijtimoiy tarmoqlarning auditoriyasi 3,96 milliard kishiga yetdi. Bundan ma’lumki, dunyo aholisining taxminan 51 foiz internetdan foydalanishini anglatadi. Bu haqda “Social Hootsuite” hisobotida ma’lum qilindi. Shuni ta’kidlash kerakki, ko’pchilik platformalar 13 yoshgacha bo’lgan foydalanuvchilarni ro’yxatdan o’tkazishni taqiqlaydi.Ammo statistik ma’lumotlarga ko’ra ijtimoiy tarmoq foydalanuvchilarinig asosini o’smirlar tashkil qilmoqda. Bir yil davomida ijtimoiy tarmoqlarning faol global auditoriyasi 10,5 foizga o’sdi: har kuni platforma bir million yangi foydalanuvchi yoki sekundiga 12 kishini ro’yxatdan o’tkazmoqda. Umuman olganda, Internet auditoriyasi bir yil ichida 8,2 foizga (346 million kishiga) o’sdi, uyali telefondan foydalanuvchilar soni esa 2,4 foizga (121 million kishiga) ko’paydi. Agar siz gender ko’rsatkichlarga qarasangiz, u holda ijtimoiy tarmoqlar auditoriyasining tarkibi mintaqadan mintaqaga qarab farq qiladi. Shimoliy Amerikada 13 yoshdan katta aholining 82 foizi ijtimoiy tarmoqlardan foydalansa, Markaziy Afrikada atigi 12 foiz. Ayollar Shimoliy Amerikada 55 foiz auditoriyani va Janubiy Osiyoda 25 foizini tashkil qiladi. 16-64 yoshdagi foydalanuvchilarning 99 foizi so’rovdan oldingi oyda ijtimoiy tarmoqlardan yoki tezkor xabarlardan foydalanganlar. Ular internet uchun kuniga o’rtacha 2 soat 22 daqiqa vaqt sarflashdi. Shunisi e’tiborga loyiqki, tomoshabinlarning 40 foizi ijtimoiy tarmoqdan ish uchun foydalanganlar.Qolgan 60 foizi esa ijtimoiy tarmoqlarda vaqtini bekorga o’tkazgan.Bu esa albatta yomon natija. Facebook har oy 2,6 milliard foydalanuvchiga ega eng ommabop platforma bo’lib qolmoqda, ikkinchi va uchinchi o’rinlarni esa WhatsApp (2 milliard) va YouTube egallab turibdi.Yurtimizda esa facebook foydalanuvchilari soni 500 mingdan ziyodni tashkil qilib kelmoqda. Bundan tashqari hamyurtlarimiz yana bir qancha ijtimoiy tarmoq turlaridan foydalanib kelmoqda. Bular Telegramm,Odnaklassniki,Instagramm,Vkontakte,Linkedln,Twitter .
Ushbu tarmoq foydalanuchilari soni quyidagini tashkil qiladi:
 Telegram’da 18 million,
 “Odnoklassniki”da 16,7 million,
 Facebook’da 4,7 million,
 Instagram’da 3,7 million,
 “Vkontakte”da 2,6 million,
 Linkedln’da 288 ming,
 Twitter’da 51,6 ming nafar
Ijtimoiy tarmoqlardan foydalanish masalasiga qaytadigan bo’lsak hurmatli ota-onalar farzandingizga bee’tibor bo’lmang.Farzandingiz kim bilan aloqada bo’lyotgani,ijtimoiy tarmoqlarning qaysi turlaridan foydalanayotgani,bo’sh vaqtlarini nima uchun sarflayotganidan doimo xabardor bo’lsangiz siz-u bizga foyda bo’ladiki zarar bo’lmaydi.