Ijtimoiy soha, iqtisod va huquq

Sillogizm aksiomasi. 

Yuqoridagi fikrlardan ko’rinib turibdiki, ikki mushohada asosida sillogizm 

xulosasi hosil qilinadi. Shu o’rinda qanday qilib ikki fikr, ikki asosdan yangi fikr — xulosa hosil 

qilish  mumkin?  -  degan  savol  paydo  bo’lishi  tabiiy.  Ma’lumki,  deduktsiya  (ya’ni,  fikrning 

umumiylikdan  yakkalikka  qarab  borishi)  olamdagi  narsa  va  hodisalar  orasida  mavjud  bo’lgan 

oddiy  aloqa  va  munosabatlarga,  asoslanadi.  Bu  aloqa  va  munosabatlar  ichida  jins  va  tur, 

umumiylik bilan yakkalik orasidagi munosabatlar alohida o’rin tutadi. Biz o’zimizni o’rab olgan 

ob’ektiv  olamni  o’rganar  ekanmiz,  undagi  narsa  va  hodisalar  umumiylikka  egaligini;  bu 

umumiylik  alohida  predmet  va  hodisalar  tarzida  namoyon  bo’lishini  ko’p  bor  kuzatganmiz  va 

bunda umumga xos bo’lgan xususiyatlar alohidalikda ham namoyon bo’lishini anglaganmiz. Vaqt 

o’tishi  bilan  umumiylik  va  yakkalik,  jins  va  tur orasidagi  munosabatlarning  ongimizda  takror-

takror  aks  etishi  sillogizmning  ichki  qonuniyatini  tushunishga  imkon  bergan.  Sillogizmning 

mohiyatini  ifodalaydigan  bu  qonuniyat  mantiqda  sillogizm  aksiomasi  deb  yuritiladi.  Sillogizm 

aksiomasida  buyumlarga  xos  yakkalik,  maxsuslik  va  umumiylik  orasidagi  munosabatlar 

---