Ijtimoiy soha, iqtisod va huquq

15-MAVZU. AXLOQIY MADANIYAT VA QADRIYATLAR 

 

 

 

225 

 

 

 

jamiyatimizda, kundalik  hayotimizda ta’lim-tarbiyaga,  ma’naviy-ma’rifiy  ishlarga  jiddiy e’tibor 

qaratishimiz darkor. 

 

G‘oyaviy-ma’naviy tahdidlar nimalarda ayon bo‘lishini tahlil qilib ko‘raylik. Bu tahdid, birinchi 

galda, tili, dini, e’tiqodidan kat’iy  nazar, har qaysi shaxsning tom  ma’nodagi ozod inson bo‘lib 

yashashiga qarshi qaratilgan, uning aynan ruhiy olamini izdan chiqarish maqsadini ko‘zlaydigan 

mafkuraviy, g‘oyaviy va axborot xurujlari tariqasida yuzaga chiqadi. 

 

Ilmiy tahlillarda g‘oyaviy-ma’naviy tahdidlar quyidagilarda namoyon bo‘ladi: 

 

–

 

avvalo, insonning erkinligiga daxl qiladi, uni fikriy jihatdan qaram qilishni ko‘zlaydi; 

 

–

 

ikkinchidan, insonning ruhiy dunyosini izdan chiqarishga yo‘naltirilgan mafkuraviy, g‘oyaviy 

va axborot xurujlari shaklida amalga oshiriladi; 

 

–

 

uchinchidan, turli niqoblar, jozibali shior va g‘oyalar pardasi ostiga yashiriladi; 

 

–

 

to‘rtinchidan, katta ma’naviy yo‘qotishlarga olib keladi, xalqlarning milliy va diniy tomirlariga 

bolta uradi; 

 

–

 

beshinchidan,  yot  g‘oya  va  zararli  dunyokarashni  avvalo  beg‘ubor  yoshlarning    ongiga 

singdirishga qaratiladi; 

 

–

 

oltinchidan, mamlakat xavfsizligi va milliy manfaatlariga tahdid soladi, jamiyatni inqirozga olib 

keladi. 

 

Ko‘rinib turibdiki,g‘oyaviy-ma’naviy tahditlar dunyoning barcha mamlakatlari, xalqlari hayotiga 

daxildor  masala  sanaladi.  Demak,  g‘oyaviy-ma’naviy  tahdid  qaysi  davlat  yoki  xalqqa  qarshi 

qaratilishidan qat’iy nazar, butun insoniyatda birdek tashvish va xavotir uyg‘otishi kerak. 

 

Dunyo boshdan kechirayotgan globallashuv jarayoni insoniyat uchun katta imkoniyatlar eshigini 

ochib  bermokda.  Birok  ayrim  g‘arazli  kuchlar  shunday  ham  murakkab  bu  jarayonni  yanada 

keskinlashtirish,  obrazli  qilib  aytganda,  tinik  suvni  loyqalatib,  istagancha  baliq  tutishga 

intilmoqda. Jumladan, hamisha zo‘ravonlik va gegemonlik hisobidan katta boylik orttirib kelgan 

kuchlar  mana  shunday taloto‘plardan  foydalanib,  “ommaviy  madaniyat” g‘oyasini keng targ‘ib 

etayapti. 

 

Jumladan,