Ijtimoiy psixologiyaning uch nazariy

Psixologiyaning otasi"hisoblangan Velgelm Vundt esa xuddi ana shu tadqiqotga asoslangan nazariya yaratdi. U o’zining "Inson va xayvon ruxi haqida leksiyalar"i (1863-y) va 1900 yilda bosmadan chiqqan o`n tomli "Halqlar psixologiyasi" asarlarida asosan o’zi to`plagan empirik ma’lumotlar asosida halqlar psixologiyasiga bagishlagan fikrlari tizimini bayon etdi.Uning fikricha, psixologiya fani ikki qismdan iborat:fiziologik psixologiya va halqlar psixologiyasi.

• Psixologiyaning otasi"hisoblangan Velgelm Vundt esa xuddi ana shu tadqiqotga asoslangan nazariya yaratdi. U o’zining "Inson va xayvon ruxi haqida leksiyalar"i (1863-y) va 1900 yilda bosmadan chiqqan o`n tomli "Halqlar psixologiyasi" asarlarida asosan o’zi to`plagan empirik ma’lumotlar asosida halqlar psixologiyasiga bagishlagan fikrlari tizimini bayon etdi.Uning fikricha, psixologiya fani ikki qismdan iborat:fiziologik psixologiya va halqlar psixologiyasi.

Fiziologik psixologiya inson ruhiyatini o’rganuvchi eksperimental fan bo`lib, oliy psixik jarayonlar tafakkur va nutkdan tashkari barcha narsalar eksperiment usulda tadkik etish mumkin.

• Fiziologik psixologiya inson ruhiyatini o’rganuvchi eksperimental fan bo`lib, oliy psixik jarayonlar tafakkur va nutkdan tashkari barcha narsalar eksperiment usulda tadkik etish mumkin.
• Eksperiment usulda o’rganib bo’lmaydigan barcha oliy rux holatlarini halqlar psixologiyasi o’rganadi, chunki undagi o’rganish usullari o’ziga xosdir. U madaniy maxsullar hisoblangan til, afsonalar, odatlar, san’at asarlari, inson tafakkurining murakkab tomonlarini ochib beradi.

Omma psixologiya va uning shaxsga ta`siri

• O m m a p s i x o l o g i ya s i paydo bo`lishiga tarixiy asos ishchilar sinfining paydo bo`lishi va yevropada ishchilar harakatining ommaviy tus olishi bo’ldi. Ya’ni, XIX asrning ikkinchi yarmida ishchilar harakati shunday keng tus oldiki, tartibsiz harakatlar darajasiga ko’tarildi. Shuning uchun ham shu harakatlarning qonunlarini bilish, ularni boshqarish usullarni uylab topish zarur edi.

Ommaviy xodisalarni o’rganish natijasida 1890 yilda Gabriel Tardning "Taklid qilish qonunlari" deb atalgan birinchi kitobi chikdi. Tard Fransiyada ro’y berayotgan ommaviy xodisalarni shu xodisalarda ishtirok etayotganlarning xulq-atvorlarini taklid qilish orqali tushuntiradi. Bu harakatlar irratsional (ya’ni aqlning ishtirokisiz) tabiatga ega bo`lib, har bir individ ommaga qo’shilgan zaxoti unga taklid qilishga tayorlik instinkti ustun bo`lib qoladi. Italiyalik xukushunos S. Sigeli va fransuz olimi G. Lebon ham Tard ishlarini ma’qo’llab uning nazariyasini faktik materiallar bilan boyitdilar.