Ijtimoiy psixologiya

Tayanch tushunchalar:
Ijtimoiy me’yor — insonlar o‘rtasidagi munosabatlarni boshqa- ruvchi harakatlar qoidasi.
Ijtimoiy nazorat — ijtimoiy munosabatlarning jonli pardasini saqlaydi va o‘zida jamoat tartibini saqlashning o‘ziga xos me- xanizmi.
Noijtimoiy (texnik) me’yor — me’yorlar inson va tashqi dunyo, tabiat, texnika vositalari o‘rtasidagi munosabatni nazorat qiladi.
Ijtimoiy me’yor — shaxs hayotida shunday kategoriyaki, u ja­miyatning o‘z a’zolari xulq-atvoriga nisbatan ishlab chiqqan va ko‘pchilik tomonidan e’tibor etilgan harakatlar talablari hamda tartib va qadriyatlarning himoyachisidir.
Ijtimoiy sanksiya — jamiyat uchun ahamiyatga ega vaziyatda shaxsning xatti-harakatlariga ijtimoiy guruh yoki jamoatchilik- ning munosabati.
Rol — shaxsning aniq hayotiy vaziyatlardagi huquq va burchla- ridan iborat harakatlari majmuini bildiradi.
Rollardagi nizolar — ma’lum bir rolni egallab turgan shaxsdan uning atrofidagi ma’lum bir guruh kutayotgan kutuvlarni amalga oshirilishi jarayonida sodir bo‘ladigan to‘qnashuv.
Nazorat savollari:

1. 
   Ijtimoiy me’yorlarning kelib chiqish bosqichlariga tavsif.
   
2. 
   Barcha me’yorlar uchun qanday xususiyatlar umumiy hisob­lanadi?
   
3. 
   Rollardagi nizolarga misol keltiring
   
4. 
   Qanday uyg‘unlikdagi sanksiyalar mavjud, ularning har biriga misollar keltiring.
   
5. 
   Udum va marosim me’yorlarining farqli va o‘xshash jihat- larini ajrating.
   

Mustaqil ish mavzulari:

1. 
   Ijtimoiy me’yorlarning zamonaviy psixologiyada o‘rganilishi.
   
2. 
   Ijtimoiy me’yorlarni o‘zlashtirish va qabul qilishning milliy mentalitetga xos jihatlari.
   
3. 
   Rollar bilan bog'liq nazariyalarning xorij va rus psixologi- yasida o‘rganilishi.
   

TEST 1. Ijtimoiy me’yorlarga xos alomatlarni ko‘rsating.
1) umumahamiyatga ega namunalar; 2) guruh yoki jamiyat tomonidan sanksiyalarni qo‘llash imkoniyati; 3) subyektiv tomon borligi; 4) o'zaro bogiiqlik; 5) masshtablilik.

1. 
   1, 2, 3, 5, 4
   
2. 
   2, 3, 5, 4, 1
   
3. 
   1, 3, 4, 5, 2
   
4. 
   1, 2, 3, 4, 5
   

2.