1)Ijtimooiy pedagog tomonidan qo’llaniladigan asosiy metodlar
Fan bilimlar tizimi, uning tushunchalari va mezonlarida aks etadi. Tushunchalar-mavjud dunyoni idrok etish jarayonidagi aks etilishi shakllaridan biri. Har qanday fan rivojlanish jarayonida tushunchalar fan mezoniga birlashadi, kengayadi va qayta xosil qilinadi. Mezonlar yanada umumiy, fundamntal «asliy» deb atalmish tushunchalarni birlashtiradi. Bu tushunchalardan mazkur fanda ishlatiladigan tushunchalar hosil bo‘ladi. Oxirgi yillarda pedagogikada farqlanish jarayoni kuchaydi. Ko‘pgina yangi ilmiy sohalar yuzaga keldi, bular soniga ijtimoiy pedagogika ham kirdi. Pedagogikaning har bir yangi ilmiy sohasi o‘ziga xos xususiyatlarga ega. Bu xususiyatlar uning mezon va tushunchalari tizimida o‘z aksini topali. Ijtimoiy pedagogika mezonlarini ko‘rib chiqishda avvallambor biz pedagogika mezonlarini ajiratamiz. U (pedagogika) boshqa fanlardan nimani o‘zlashtirganini, kaysi mezonlar asil o‘ziniki ekanligini ko‘rib chiqamiz. Sung u boshqa fanlardan nimani o‘zlashtirganini va k.aysi tushunchalar o‘ziniqiligini bilish uchun pedagogika mezonlarini ijtimoiy pedagogikaga loyhalashtiramiz. Ma’lumki, pedagogika boshqa fanlar tushunchalarini o‘zlashtiradi va ulardan keng foydalaniladi, masalan «shaxs», «rivojlanish», «faoliyat», «sotsializatsiya» (ijtimoiylashuv), «jamiyat». Uning asil mezonlari «ta’lim», «tarbiya» va «o‘qitish» hisoblanadi. Hozirgi kunda shuningdek umum qabul qilingan «pedagogik faoliyat» mezoni ham kiradi. Ijtimoiy pedagogika asl mezonlariga «ijtimoiy pedagogik faoliyat», «ijtimoiy ta’lim» va «ijtimoiy tarbiya» kiradi.
3)Spirtli ichimliklar iste’mol qilish muammosi.
Spirtli ichimliklar qachon paydo bo'lganligini aniq aytish qiyin. Biroq, u insoniyatning o'zidan ancha yosh emas deb taxmin qilish mumkin. Hali olovni bilmagan Yangi Gvineya papualiklarida spirtli ichimliklar olishning o'ziga xos usullari bor edi. Ko'pgina qadimgi qabilalar uni o'zlarining ko'plab marosimlarida ishlatishgan: uning yordami bilan ular xudolar va o'liklar bilan aloqa qilishgan. Keyinchalik birodarlik marosimi paydo bo'ldi. Ritual ishtirokchilarining qoni bir piyola sharobga tomizildi va idish aylana shaklida uzatildi. Ehtimol, an'ana mehmonlarni yig'ishni va, albatta, stolga bir shisha sharob qo'yishni shu erdan boshlagan. Sof spirtni birinchi marta 7-asr boshlarida arablar olishgan. Spirt so'zining o'zi arabcha kelib chiqqan bo'lib, tarjimada "mast qiluvchi" degan ma'noni anglatadi. G'arbiy Evropada odamlar o'rta asrlarda sharobni distillash orqali kuchli spirtli ichimliklarni tayyorlashni o'rgandilar. Afsonada aytilishicha: rohib kimyogar Valentiy birinchi marta bunday ichimlikni tayyorlab, ichgan. Spirtli ichimliklarning og'ir zaharlanishidan so'ng hushyor bo'lib, u yoshni keksa odamdan chiqaradigan, kuch va kuch qo'shadigan mo''jizaviy vositani kashf etganini aytdi. Aytish mumkinki, aynan shu paytdan boshlab spirtli ichimliklarni boshqa mamlakatlarga faol tarqatish boshlandi. Mastlik rus xalqining asosiy xususiyati degan fikr noto'g'ri. Rossiyada ular juda oz ichishgan. Faqat katta bayramlarda ular pyuresi, mead va pivo pishirdilar, ularning kuchi 10 darajadan oshmadi. Ichimliklar har doim faqat o'zlari uchun pishirilgan va hech qachon sotilmagan. Ichish jarayonining o'zi zamonaviydan sezilarli darajada farq qilar edi: ichimlik stakanga quyiladi va aylanib o'tishga ruxsat berildi. Va har biri faqat bir yoki ikki qultum olishi mumkin edi. Qabul qiling, bunday sharoitda juda mast bo'lish qiyin. Va agar kimdir ish kunida spirtli ichimliklar iste'mol qilsa, bu gunoh va katta sharmandalik edi. 1386 yilda Rossiyaga uzum ruhi (aqua-vita) keltirildi. Biroq, u ildiz otmadi, keyin esa hatto nosog'lom deb tan olindi.
Do'stlaringiz bilan baham: |