«Ijtimoiy menejment» fanining sillabusi

6.2.Ijtimoiy menejment muammolari 

 

Ijtimoiy  menejment  muammolarini    o’rganishda  quyidagi  yondashuvlar 

farqlanadi:  

---

66 

 

  -  aniq  -  tarixiy.  Bu  ijtimoiy  boshqaruv  munosabatlarini    ularga  ta’sir 

qiluvchi  omillar  ta’sirida  o’zgarish  va  rivoj-lanish  xolatida  bo’lgan  jarayonlar 

sifatida o’rganishga imkon beradi; 

- majmuaviy. Bu boshqaruv munosabatlarini o’rganishda iqtisodiy, huquqiy, 

ijtimoiy  -  psixologik  va  boshqaruv  muno-sabatlari  taxliliga  boshqa  yondashuvlar 

o’zaro aloqadorligini nazarda tutadi; 

-  jihatli.  Bu  biror  bir  mahsus  fan  (falsafa,  siyosiy  iqtisod,  sotsiologiya, 

psixologiya  va  h.k.)  tomonidan  mahsus  tadqiqot  qilinadigan  munosabatlar  ostida 

namoyon  bo’ladigan  boshqaruv  munosabatlarining  bir  tomoni,  bir  xususiyatini 

o’rganishga imkon beradi; 

-  tizimli.  Bu  ham  boshqaruvchi,  ham  boshqariluvchi  tizim-chalarni  umumiy 

maqsadli elementlar bilan birlashgan yagona majmua sifatida qarashga, tizimnmng 

xususiyatlari, uning ichki va tashqi aloqalarini aniqlashga imkon beradi. 

Ijtimoiy 

menejmentning 

samarali 

usullariga 

modellash-tirish 

(turli 

ko’rinishdagi modellar qo’llaniladi: fizik, grafik, matematik va boshqalar), tajriba-

sotsiologik va psixologik (so’rovlar, testlar, kuzatuvlar va boshqalar), shuningdek, 

iqti-sodiy-ijtimoiy  usullar  (dasturlash,  o’yinlar  nazariyasi,  axborot  nazariyasi  va 

boshqalar) kiradi. 

Uslubiy  tadqiqotlarning  asosiy  maqsadi  xodisalar,  tizim-lar  va  boshqaruv 

jarayonlari  xaqida  bilim  olish  uchun  yanada  samarali  yo’llar,  yondashuvlar  va 

usullarni ishlab chiqishdan iborat. 

Boshqaruv munosabatlari quyidagilarga bo’linadi: 

  -  boshqaruvchi  va  boshqariluvchi  tizimchalar,  ya’ni  bevosita  ijtimoiy 

boshqaruvning sub’ekt va obyekti o’rtasidagi munosabatlar; 

-  boshqaruvchi  tizim  ichidagi  boshqaruv  munosabatlari:    boshqaruv 

pog’onalari,  darajalari  o’rtasida  (vertikal  aloqa);  har  bir  pog’onaning  boshqaruv 

bo’g’inlari o’rtasida (gorizontal aloqa); 

-  rahbar  va  qo’l  ostidagilar  o’rtasidagi  munosabatlar:  har  bir  boshqaruv 

zvenosida, turli boshqaruv bo’g’inlarida. 

Undan tashqari, ijtimoiy boshqaruv munosabatlari  quyidagilarga bo’linadi: 

  - soha, region, sohalararo, hududiy - sohaviy, hududlararo; 

-  tashqi  (atrof  muhit  bilan  munosabatlar)  va  ichki  (tizim  elementlari 

hamkorligi munosabatlari); 

- tizimlararo va aralash, shuningdek, jamoaviy va individual; 

- vaqtinchalik va doimiy, bevosita va bilvosita; 

- chiziqli, funktsional va aralash.