«Ijtimoiy menejment» fanining sillabusi

2.6.Inson resurslari menejmenti. 

«Inson  resurslari  menejmenti»  atamasi  60-yillarda  amerikalik  sotsiolog 

R.E.Maylzning  «Inson  munosabatlari»  modeli  «inson  resurslari»  modeliga qarshi 

qo’yilgan  maqolalarning  birida  paydo  bo’ldi.  «Inson  munosabatlari»  modelida 

asosiy  e’tibor  ishlovchilar  uchun  eng  yaxshi  mehnat  sharoitlarini  yaratishga 

qaratiladi. «Inson resurslari» modelida xodimlar ishlatilmagan zaxiralar manbai  va 

korxona  umumiy  tuzilmasida  oqilona  rejalashtirish  va  qarorlar  qabul  qilishning 

muhim imkoniyati sifatida ko’riladi. 

Bu  turdagi  menejmentning  maqsadi  tashkilot  maqsadlarini  samarali  amalga 

oshiruvchi, 

qiziquvchan 

xodimlarni 

ishga 

olish, 

rag’batlantirish, 

mukammallashtirish va kasbiy tayyorlashdan iborat. 

Inson resurslari menejmenti falsafasida xodimlar - bu korxona aktivlari, inson 

kapitali.  U  xodimlar  ustidan  ham  nazorat,  lekin  mehnatga  ko’p    rag’batlantirish 

siyosatini amalga oshirishni ko’zda tutadi.  

«Inson  resurslari  menejmenti»  modelining  «inson  munosabatlari 

menejmenti»  modelidan  asosiy  farqi  shundan  iboratki,  inson  resurslari 

menejmentida  qadimdan  faol  pozitsiya  talab  qilinadi.  Bu  korxonada  mehnatni 

tashkil etish va ma’lum mehnat sharoitlarini yaratish sohasidagi  siyosat va tashkil 

etish  tuzilmasiga  alohida  talablar  qo’yadi.  Ikkalasi  ham  shaxsiy  tashabbus  uchun 

joy  qoldirish  lozim.  Bu  shuni  bildiradiki,  ba’zi  hodimlar  o’z  mehnati  uchun 

boshqalarga nisbatan ko’p haq oladi  va xizmat bo’yicha ko’tariladi. 

Qisqa xulosalar 

Boshqaruv  nazariyasi  va  amaliyotida  «inson  omili»  rolining  ortishi. 

Menejmentning  ilmiy  maktablari.  «Inson  munosabatlari»,  «ijtimoiy  tizimlar» 

maktablari,  «inson  resurslari»  menejmenti.  Ijtimoiy  menejment    maktablarining 

umumiyligi  va  o’ziga  xosligining  turliligi.  E.Meyoning  (1927-1939  y)  mashxur 

Xattorn tajribasiga binoan «inson omilini» aniqlashning ahamiyati. Menejmentning 

ilmiy maktablari namoyondalari va asosiy xolatlari.