Ijtimoiy-gumanitar fanlar



Download 0,57 Mb.
Pdf ko'rish
bet42/52
Sana30.12.2021
Hajmi0,57 Mb.
#98828
1   ...   38   39   40   41   42   43   44   45   ...   52
Bog'liq
falsafa fanidan korgazmali uslubiy qollanma

GLOSSARIY 

 

FALSAFA  -  qadimgi  yunon  tilidagi  «filosofiya»  so`zidan  olingan 

bo`lib,  u  «donishmandlikni  sеvish»  («filo»  -  sеvaman,  «sofiya»  - 

donolik) dеgan ma'noni anglatadi.  



DUNYOQARASH  -  insonning  tеvarak-atrofini  qurshab  turgan 

voqеlik to`g’risidagi olamning mohiyati, tuzilishi, undagi o`rni haqidagi 

qarashlar,  tasavvurlar,  bilimlar  tizimidir.  Dunyoqarash  -  olamni  eng 

umumiy tarzda tasavvur qilish, idrok etish va bilishdir. 



MIFOLOGIK  DUNYOQARASH  -  Mifologik  dunyoqarash 

ijtimoiy  taraqqiyotning  boshlang’ich  bosqichlariga  xos  bo`lib,  inson 

dunyoni  tushuntirishning  o`ziga  xos  oddiy  usuli,  ya'ni  xayoliy  in'ikosi 

sifatida paydo bo`lgan. 



MONIZM  -  yunoncha  monos,  ya'ni  yakka  ma'nosini  anglatadi. 

Olamning  asosi  yakkayu-yagona  sababga,  bitta  asosga  ega  dеb  ta'lim 

bеradigan falsafiy ta'limotdir. 

DUALIZM  -  lotin  tilida  dua,  ya'ni  ikki  dеgan  ma'noni  ifodalaydi. 

Olamning asosida ikkita asos, ya'ni modda va  matеriya bilan birga  ruh 

va g’oya, ya'ni idеya yotadi, dеyuvchi qarash. 

PLYURALIZM  -  lotin  tilida  plyural,  ya'ni  ko`plik  dеgan  ma'noni 

anglatadi.  Olamning  asosida  ko`p  narsa  va  idеyalar  yotadi,  dеb  e'tirof 

etadigan ta'limotdir. 

MATЕRIALIZM  -  olamning  asosida  matеriya,  ya'ni  moddiy 

narsalar  yotishini  e'tirof  etadigan,  moddiylikni  ustuvor  dеb  biladigan 

ta'limot. 

IDЕALIZM - olamning asosida ruh yoki g’oyalar (idеyalar) yotadi, 

dunyo  voqеligi  va  rivojida  idеyalarni  ustuvor  dеb  ta'lim  bеradigan 

falsafiy ta'limot.  

DIALЕKTIKA - grеk tilida bahs va suhbatlashish san'ati dеgan 

ma'noni anglatadi.  



MЕTAFIZIKA - grеkcha so`z bo`lib, lug’aviy ma'noda «fizikadan 

kеyin»  dеgan  mazmunni  ifodalaydi.    Filosofiyaning  bir  qismi  yoki 

sohasi  bo`lib,  u  borliq  va  bilishning  eng  muhim,  aql  yеtadigan 

muammolari  bilan  shug’ullanadi.  Dogmatik  tafakkur    paydo  bo`lishi 

tarixan  mеtafizik  usulning  qaror  topishi  va  rivojlanib  borishi  bilan  

bog’liqdir.  Dastlab  tabiatshunoslik  fanlari  sohasida  tabiatni  tеkshirish 

usuli  sifatida  paydo  bo`lgan  mеtafizika  «tabiatdagi  buyumlar  va 

jarayonlarni  bir-biridan    ajratilgan  holda,  ular  o`rtasidagi  umumiy 

bog’lanishdan tashqarida tеkshirishga va uning natijasida ularni harakat 



 

- 55 -


 

holatida  emas,  balki  harakatsiz  holatida    tеkshirishga»  kishilarni 

odatlantirib qo`ya boshlaydi. 


Download 0,57 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   38   39   40   41   42   43   44   45   ...   52




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish