“Ijtimoiy fanlar”kafedrasi



Download 6,26 Mb.
Pdf ko'rish
bet275/392
Sana03.06.2022
Hajmi6,26 Mb.
#632252
1   ...   271   272   273   274   275   276   277   278   ...   392
Bog'liq
2 5398084875238512873

Arxiv metodi.
 
Amerika ilmiy adabiyotlarida «Arxivlik metodi» degan atama qabul 
qilingan, bunday tadqiqotlarni o’tkazuvchi psixolog sinaluvchining aktual xulqini kuzatmaydi va 
o’lchamaydi, kundalik qaydnomalarni va yozuvlarni, arxiv materiallarini, mehnat, o’quv yoki 
ijodiy faoliyatini analiz qilinadi.
Ko’p hollarda uni «faoliyat mahsullarini o’rganish» yoki «praksimetrik metod» deb 
ifodalanadi. Tadqiqotchi tadqiqotlar matnini, faoliyatning, predmetli mahsulotini turli xil 
maqsadlarda o’tkazishi mumkin. Maqsadlar joriy qilishning konkret usullarini arxivlik metodi 
uning xilma-xilligini ajratib ko’rsatadi.
 
Shaxs psixologiyasining keng yoyilishi ijodiy psixologiya va psixologiya tarixi, bir 
shaxsning yoki ko’p odamlar hayot yo’lining o’ziga xosligi – biografik metodning nomini oldi. 
«Arxivlik metodi» xilma-xilligiga kontent-analiz texnikasi ham taalluqlidir. 
Kontent-
analiz
o’zidan yanada takomillashtirilgan va hujjatlar analizining qat’iy metodlarini namoyon 
qiladi. Tadqiqotchi mazmun birligini ajratib, olingan ma’lumotlarni kontifitsirovka qiladi. 
Bu metod nafaqat psixologiyada keng tarqalgan, balki boshqa ilmiy adabiyotlarda ham 
yoritilgandir. Asosan, ko’p hollarda siyosiy psixologiyada, reklama psixologiyasi, aloqalarda 
foydalaniladi. Kontent – analizni ishlab chiqish G.Lassuela, Ch.Osgud, B.Berelsonlar nomi bilan 
bog’liq bo’lib, ular «Kontent analiz, kommunikativ tadqiqotlar» fundamental monografiyaning 
muallifidir.
Kontent-analizdagi matn tahlilining standart birligi bo’lib; 1) so’zlar termini, ramz; 2) 
tugallangan fikr; 3) mavzu; 4) personaj; 5) muallif va 6) yaxlit holdagi yo’llanma. Ular bir birlik 
konteksda yanada umumiy tuzilish sifatida ko’rib chiqariladi. Kontent-tahlil ma’lumotlarini 
qayta ishlashning bir qancha usullari mavjud. 
Oddiy matndagi u yoki bu birliklarning ko’rinish darajalarini qayd etilishidir. Tadqiqotchi 
bu ko’rinishlar darajasini u yoki bu birliklarini turli matnlarda qo’llab, undagi o’zgarish 
boshidan, to yakunlanishga qadar aniqlaydi. Proektiv testlardagi natijalarni qo’llashda, suhbat 
materialida kontent – analizdan foydalaniladi. 


Psixologiya yaxlit va mustaqil fan sifatida odamlarda gumanistik mentalitetning 
shakllanishiga xizmat qilib, inson omiliga aloqadorligi uning shu yo’nalishdagi muammolarni 
ma’lum ma’noda o’rganadigan barcha fanlar bilan bevosita aloqasini taqazo etadi. Bular birinchi 
navbatda ijtimoiy-gumanitar fan sohalari bo’lib, psixologiyaning ular orasidagi mavqei o’ziga 
xos va yetakchidir. 
Parapsixologiya - bu odatdagi voqea hodisalarni g‘ayri tabiiy sezuvchi idrok hamda
g‘ayritabiiy aqliy iste’dodni o‘z ichiga qamrab olgan holatda izlanishlar olib boradi.
84
 
Psixologiya yaxlit va mustaqil fan sifatida kishilar ongida gumanistik mentalitetning 
shakllanishiga xizmat qilgani uchun ham uning ushbu yo’nalishdagi muammolarni ma’lum 
ma’noda o’rganadigan barcha fanlar bilan bevosita aloqasi muhim ahamiyat kasb etadi. Bular 
birinchi navbatda ijtimoiy-gumanitar fan sohalari bo’lib, psixologiyaning ular orasidagi mavqei 
o’ziga xos va yetakchidir. 

Download 6,26 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   271   272   273   274   275   276   277   278   ...   392




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish