“Ijtimoiy fanlar”kafedrasi

Gipoteza
- o‘rganilayotgan hodisaning sabablari va xususiyatlarini tushuntiradigan asosli 
taxmin tarzidagi bilim shaklidir. Gipotezani, avvalambor, bilimlarning mavjud bo‘lish shakli 
sifatida olib qarash zarur. CHin, ishonchli bilimlar hosil bo‘lgunga qadar qo‘yilgan muammolar, 
masalalar haqidagi fikr-muloxazalar kuzatish, eksperiment natijalarini taxlil kilish va 

---

umumlashtirishga asoslangan bo‘lib, ular turli xil taxminlar, farazlar shaklida quriladi va mavjud 
bo‘ladi. Masalan, Levkipp va Demokritning jismlarning atomlardan tashkil topganligi xakida 
bildirgan fikrlari dastlab gipotetik shaklda bulib, eng oddiy, kundalik tajribada minglab marta 
kuzatiladigan hodisalar: qattiq jismning suyuklikka aylanishi, hidning tarqalishi va shu kabilarni 
tahlil qilishga asoslangan, ularning sababini tushuntirishga qaratilgan. “Jismlar mayda, bo‘linmas 
zarrachalardan tashkil topmaganda bunday xodisalar bo‘lmas edi”, degan fikr o‘zining ma’lum 
bir mantiqiy kuchiga ega.
Umumiy gipoteza deb tabiat, jamiyat, bilish hodisalarining 
 
qonuniyatlari xaqida 
bildirilgan asosli taxminga
 
aytiladi. Bunga misol kilib neft kelib chiqishining organik
 
va 
noorganik tabiati haqidagi gipotezalarni, yerda hayotning paydo bo‘lishi, ongning kelib chikishi, 
ijtimoiy profess
 
haqidagi farazlarni ko‘rsatish mumkin. 
 
Adabiyotlar:
1.
O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi. – T.:“O’zbekiston”, 2021 
2.
“O’zbekiston Respublikasini yanada rivojlantirish bo’yicha Harakatlar strategiyasi 
to’g’risida”gi O’zbekiston Respublikasi Prezidentining 2017 yil 7 fevraldagi PF-4947-
sonli Farmoni.
 
3.
Mirziyoyev Sh.M. Янги Ўзбекистон стратегияси– Toshkent: “O’zbekiston” NMIU, 
2021 yil 
4.
Davronov Z., Shermuhamedova N, Qahharova M, Nurmatova M, Husanov B, 
Sultonova A. Falsafa. Darslik,-Toshkent: TMU, 2021 yil, 2-nashr. 
5.
Falsafa. Axmedova M. Tahriri ostida. Darslik – T.: O’FMJ, 2006. 339 b 
6.
Falsafa asoslari. O’quv qo’lanma. Q. Nazarov va boshqalar.- T.: O’FMJ, 2018.