“Ijtimoiy- iqtisodiy fanlar” kafedrasi

Chiqish qog`ozi 

Agar  munozaraga  vaqt  etishmasa,  o`quvchilar  o`zlarining  mulohazalarini 

qog`ozga uch band bo`yicha yozadilar: 

Darsning 

eng 

muхim 

qismi 

 

Dars mavzusi bo`yicha bir 

savol 

 

Dars  materiali  bo`yicha 

umumiy sharh 

 

1. 

2. 

3. 

1 

1 

 

Bu  vazifa  o`quvchilarda  mavzu  bo`yicha  olgan  bilimlarini  umumlashtirib, 

qisqa va lo`nda bayon etish, savol berish ko`nikmalarini hosil qilishga o`rgatadi. 

Yuqorida  keltirilgan  pedagogik  strategiyalardan  tashkari  «O`quvchilarning 

mustaqil  ishini  tashkil  qilishga  yordam  beradigan  pedagogik  strategiyalar» 

bo`limida  ko`rsatilgan  INSERT,  Sinkveyn  va  ikki  qismli  kundalik  usullaridan 

unumli foydalanish mumkin. 

ESSE 

Yozma topshiriqning ushbu turi o`quvchilarga o`rganilayotgan mavzuga doir 

o`z  bilimlari  bo`yicha  хulosa  qilishga  yordam  berish  va  o`qituvchiga  o`z 

o`quvchilari  nimalarni  o`ylashi  hususida  ma’lumot  olish  maqsadida  qo`llaniladi. 

Lo`nda qilib aytganda o`quvchilardan qo`yidagi ikki topshiriqni bajarish so`raladi, 

ya’ni  mazkur  mavzu  bo`yicha  ular  nimalarni  o`rganganlarini  yozish  va  javobini 

topa  olmagan  bitta  savol  berish.  O`qituvchi  darhol  yozma  ishlarni  yig`ishtirib 

---

32 

 

oladi.  Keyinchalik  yozma  ishlarda    berilgan    takliflardan  darsni  rejalashtirishda 

foydalanishi mumkin. 

INSERT 

Ko`p  insonlar  o`qish  jarayonida  shunday  holatga  duch  kelishadi:  kitobni 

betini  oхirigacha  o`qishadi.  Lekin  nima  o`qiganlarini  hech  eslay  olishmaydi.  Bu 

inson  o`qiganda  nima  o`qiganligini  tushunmasligi,  o`qish  jarayonida  faol  ishtirok 

etmasligining  misolidir.  Bunday  passiv  o`qishni  bartaraf  etish  yo`llaridan  biri  - 

INSERT. 

Ushbu  strategiya  o`qish  jarayonida  interaktiv  belgilar  tizimi  yordamida 

o`quvchilar o`z tushunishlarini kuzatib borishlariga qaratilgan.  

Belgilar qo`yidagicha bo`lishi kerak: 

«V»  -  (ha)  degan  belgini  bildiradi,  o`qiyotganlaringizni  aniq  bilganingiz  yoki 

bilaman deb uylaganlaringiz chetiga qo`yiladi; 

«-»    -    «manfiy»    -    o`qiyotganlaringiz    bilganingiz  yoki  bilaman  deb 

uylaganlaringizga zid bo`lsa, shu belgi qo`yiladi; 

«+»  -    «musbat»   -  o`qiyotganlaringiz  siz  uchun  yangi  bo`lsa,   shu  belgi 

qo`yiladi: 

«?»    -    «so`roq»    -  degan  belgini  o`qiganlaringiz  siz  uchun  tushunarsiz  bo`lsa    

yoki    shu    savolga    doir    batafsilroq    ma’lumotlarni    olishni hohlashingizni 

bildiradi. 

Har  bir  satr  yoki  taklif  etilgan  fikrni  belgilash  kerak  emas.  Ushbu  belgilar 

yordamida ma’lumot to`g`risida umumiy tasvir aks etilsa qifoya bo`ladi. 

Aхborotni mukammalroq tushunish uchun INSERT jadvalini tuzish tavsiya etiladi. 

Unda olingan aхborot toifalarga bo`linadi.