Одамлар хоҳласа ҳам, хоҳламаса ҳам жамиятда яшайдилар. Биз тўғридан-тўғри ёки билвосита бошқа одамлар билан ўзаро алоқада бўламиз ва бизнинг ҳаракатларимиз ижтимоий даражада таъсир қилиши мумкин, шунинг учун ҳаммасига йўл қўйилмайди ва ҳаракат қилишдан олдин биз жуда яхши ўйлашимиз керак.
Ижтимоий ахлоқ ғояси бироз мураккаб, аммо кенг маънода, бу бизнинг хатти-ҳаракатларимиз зарар этказмаслиги учун, лекин бизнинг ҳуқуқларимиз ҳурмат қилинишини давом эттириш учун одамлар умуман жамиятда мавжуд бўлган қадриятларни англатади. Келинг, унинг таркибий қисмларини ва баъзи бир мисолларни кўришдан ташқари, ушбу мураккаб контсептсияни батафсил кўриб чиқамиз.
Тегишли мақола: "Лоуренс Колбергнинг ахлоқий ривожланиш назарияси"
Ижтимоий ахлоқ нима?
Ижтимоий ахлоқ - бу шахсларнинг ахлоқий хатти-ҳаракатлари билан бир қаторда уларнинг жамоавий ҳақиқати ва индивидуалликларининг комбинатсияси билан боғлиқ тушунчадир. Ҳаммаси ҳақида одамлар ўзларининг жисмоний ва маънавий яхлитлигини ҳурмат қилиб, бошқалар билан тинч яшашлари керак бўлган хулқ-атвор нормалари.
ЧECК ТҲИС ОУТ
Мамочка из г. Ташкент стала миллионершей назло бывшему
Код Успеха
Ташкент на ушах уже неделю: мать-одиночка стала миллионершей
Код Успеха
1 чашку на ночь и все. Живот втягивается за 5 дней! Рецепт
КEТОформ
Яъни, бу жамиятда амалга оширилиши керак бўлган ижтимоий исталган хатти-ҳаракатлар ҳақида, шунда бу яшаш учун биргаликда яшаш учун яхши макон бўлиши керак.
Ижтимоий ахлоқ ғояси мураккаб, чунки у шуни назарда тутади барча одамлар амалга ошириши лозим бўлган ҳаракатлар ёки хатти-ҳаракатларнинг қайси бирлари томонидан берилган жамият ичида ёки ундан қочиш кераклигини аниқлаш. Гарчи ҳар ким ўз манфаати ҳақида ўйлаши қонуний бўлса-да, бошқаларга нисбатан ҳамдардлик ва ҳурмат-еҳтиромга эга бўлиш зарур, чунки агар бундай бўлмаса, ҳамма ўзини ўзи тутиб, ўзини жуда эркин тутар эди. Бирининг ҳаддан ташқари эркинлиги бошқасининг қамоқхонаси бўлиши мумкин.
Ижтимоий ахлоқ ғояси ўз ҳуқуқларини ҳурмат қилиш учун бошқаларнинг ҳуқуқларини ҳурмат қилишнинг асосий принтсипидан бошланганига қарамай, шуни таъкидлаш керакки ҳар бири ижтимоий жиҳатдан нимага мос келишини турлича тушунади. Шундай қилиб, ижтимоий ахлоқ меъёрлари турлича бўлиши мумкин, чунки у жамиятдаги одамларнинг хатти-ҳаракатлари ижтимоий даражадаги оқибатларни ўз ичига олганлигини кўриш қобилиятига қараб ўзгаради.
Do'stlaringiz bilan baham: |