Ijtimoiiy fanlar

1.Abubakr (632-634). 
2.Umar (634-644). 
3.Usmon (644-656). 
4.Ali (656-665). 
Ummaviylardan keyin abbosiylar, shuningdek, fotimiylar sulolasi vakillari ham xalifa unvoni 
bilan hokimiyatini boshqarganlar. 
SAYID-arablarda  musulmon  davri  boshlangunga  qadar  qabilaning  saylanadigan  rahbarining 
unvoni  bo’lib,  boshliq,  mas’ul  shaxs  degan  ma’noni  bildirgan.  Muhammad  Payg`ambarning 
amakivachchasi  Alining  otasi  Abutolib  bir  vaqtlar  quraysh  qabilasining  sayidlaridan  bo’lgan. 
Shuning  uchun  bu  unvon  Muhammad  Payg`ambarning  nevaralari,  Alining  o’g`illari,  Hasan  va 
Husanning  butun  avlodlari  ismiga  qo’yiladigan  faxriy  unvon  hisoblangan.  Sayidlarning  qiziga 
uylangan kishining farzandlari ham sayid hisoblangan. Mana shuning uchun ham musulmon dun-
yosida, jumladan, Movarounnahrda ham ko’pincha hukmdorlar ham o’z avlodlarining mavqeini 
ko’tarish maqsadida sayidlar qiziga uylanishga harakat qilishgan. Mang`itlar sulolasining so’nggi 
vakili Said Olimxon ona tomonidan Alining avlodi hisoblangan. 
XO’JA-tom ma’noda, asosan Yaqin va O’rta Sharq xalqlari o’rtasidagi feodal ijtimoiy tabaqa. 
Xo’jalar  sayidlardan  keyingi  o’rinda  turgan.  Keng  ma’noda  feodal  jamiyatdagi  hukmron  ta-
baqalar vakili. Xo’jalarning kelib chiqishi haqida turli fikrlar mavjud. Ba’zi ma’lumotlarga qara-
ganda xo’jalar dastlabki to’rt xalifa-Abu Bakr, Umar, Usmon, Alidan tarqalgan deyilsa, boshqa 
manbalarda  arablarning  istilochilik  yurishlarida  boshchilik  qilgan  sarkardalarining  nasli  deb 
hisoblanadi. Xo’jalar Islom oqsuyak tabaqasi sifatida ma’lum imtiyozlarga ega bo’lganlar. Ular 
ko’p  hollarda  o’lim,  tan  jazosi,  urushlarda  qatnashishi  hamda  soliq  to’lashdan  ozod  etilganlar. 
Xo’jalar qizini fuqaroga berish man etilgan.