Ijodkorlik uchta asosiy guruhga bo‘linadi

Kirish
Tadqiqotning dolzarbligi. Insonning ijodiy qobiliyatlarini rivojlantirish jamiyatning eng muhim muammolaridan biridir. Bu muammo so‘nggi o‘n yilliklarda mamlakatdagi ijtimoiy-iqtisodiy o‘zgarishlar munosabati bilan alohida dolzarblik kasb etdi. Jamiyat hayotida sodir bo‘layotgan o‘zgarishlar, iqtisodiy tizimning o‘zgarishi bilan bog‘liq, yangi bozor munosabatlari, ta’lim tizimini tez o‘zgaruvchan, dinamik dunyoda o‘z taqdirini o‘zi belgilashga qodir yosh avlodni tayyorlashga yo‘naltirish.
Ijtimoiy hayotdagi o‘zgarishlarga javoban ta’lim tizimi ham o‘zgarmoqda. Yangi ta’lim paradigmasiga ko‘ra maktab oldiga o‘quvchilarning ijodiy faolligini rivojlantirish, ularda bilimlarni mustaqil egallash va qo‘llash qobiliyatini rivojlantirish vazifasi turibdi. Shu munosabat bilan hozirgi vaqtda o‘qituvchilarning e’tibori o‘quvchilarning ijodiy qobiliyatlarini rivojlantirishning samarali yo‘llarini izlab topish va amaliyotga tatbiq etishga qaratilmoqda. IN zamonaviy maktab ijodiy rivojlanish shaxs, tafakkur madaniyati va intellektini rivojlantirish yon jarayon bo‘lib, o‘qituvchining harakatlariga emas, balki talabaning o‘zi faoliyatiga bog‘liq.
Shaxsni rivojlantirish maqsadini ilgari surish, fan bilimlari va ko‘nikmalarini ularga erishish vositasi sifatida ko‘rib chiqish davlat hujjatlarida o‘z aksini topgan. "2010 yilgacha bo‘lgan davrda Rossiya ta’limini modernizatsiya qilish kontseptsiyasi" talabalarning ijodiy qobiliyatlarini rivojlantirishga, ijodiy faoliyatga qiziqish va moyillikni hisobga olgan holda ularning ta’limini individuallashtirishga qaratilgan. Ta’lim mazmunini yangilashning asosiy tamoyillaridan biri uning shaxsiy yo‘nalishi bo‘lib, u o‘quvchilarning sub’ektiv tajribasiga, har bir o‘quvchining haqiqiy ehtiyojlariga tayanishni nazarda tutadi. Shu munosabat bilan, o‘quvchilarning faol bilim va ijodiy faoliyatini tashkil etish, yosh o‘quvchilarning ijodiy tajribasini to‘plashga hissa qo‘shish, buning asosi bo‘lmasa, umrbod ta’limning keyingi bosqichlarida shaxsning o‘zini o‘zi anglashi samarasiz bo‘lib qoladi degan savol tug‘iladi. .
Bugungi kunda jamoaviy va individual ta’lim shaklida kichik yoshdagi o‘quvchilarning ijodiy faoliyati bilan bog‘liq aqliy qobiliyatlarni rivojlantirish vositalarini topish muammosi dolzarbdir.
Inson hayotining texnologik mazmunini mutlaqlashtirish asosan inson tabiatini bostirdi va bostirishda davom etmoqda, ijtimoiy hayotni sof texnologik jarayonlarga qisqartirdi, insoniyat jamiyatini rasmiylashtirdi va ularni axborot almashinuvi va axborot texnologiyalariga olib keldi, ta’limni qisqartirdi, uni o‘rganish va o‘rganishga qisqartirdi. inson resurslarini muomaladan olib tashladi.Madaniyatlarda e’tiqod, vijdon, sevgi, bag‘rikenglik va boshqalar kabi universal xususiyatlar mavjud. Bu yerdan barcha darajadagi tajovuz va ijtimoiy begonalashuvning kuchayishi kelib chiqadi jamoat hayoti shu jumladan maktab. Ayni paytda, bola, hodisa sifatida, o‘zining ko‘p o‘lchovli bo‘lishiga qodir ijodiy ochib berish va ijodiy o‘zini o‘zi anglash. Axir, aynan kichik maktab o‘quvchilari tasavvur va ijodiy qobiliyatlarni rivojlantirish uchun sezgirlik xususiyatlarini ko‘proq darajada saqlab qolishgan. Bu borada o‘qish darsi alohida ahamiyatga ega. Badiiy o`qish darsining markazida ijod mahsuli sifatida badiiy asar turadi.
Ushbu tadqiqot mavzusining dolzarbligi jamiyatning ijodiy rivojlangan, "ijodkor" odamlarga bo‘lgan favqulodda ehtiyoji va zamonaviy boshlang‘ich maktabning haqiqatan ham zaif uslubiy yordami bilan bog‘liq. didaktik material o‘qish darslarida kichik yoshdagi o‘quvchilarning ijodiy qobiliyatlarini rivojlantirish uchun.
Ushbu muammoni o‘rganish G.N. kabi olim va o‘qituvchilar tomonidan amalga oshirildi. Kudina, Z.N. Novolyanskaya, L.E. Streltsova, N.D. Tamarchenko, D.B. Elkonin, A.M. Matyushkina, A.V. Zaporojets va boshqalar. Bu masala doimo tashvishga solib kelgan. Bu, ayniqsa, uzoq yillardan buyon erkin fikrlaydigan, ijodkor insonlar ezilib, haq-huquqlari poymol etilayotgan davlatimizga xosdir. Hozir mamlakatimizning siyosiy tizimi izchil o‘zgardi, iste’dodlarni tarbiyalash uchun barcha imkoniyatlar mavjud. Ushbu g‘oyalarni amalga oshirish uchun o‘quv jarayonini didaktik yangilash, ijodiy shaxsni rivojlantirishning sifat jihatidan yangi tizimini yaratish zarur. "Ijodkorlikka sho‘ng‘ish" bolalarning yoshi va individual xususiyatlarini hisobga olgan holda, mavjudlik tamoyillariga rioya qilgan holda, har bir ta’lim darajasida bolalarning ijodiy faoliyatini tashkil etish shakllari, usullari va usullarini malakali birlashtirish va almashtirish bilan ta’minlanishi kerak. Shunday qilib, dolzarblik yosh avlodni o‘qitish, rivojlantirish va tarbiyalashning ijodiy texnologiyalarini ishlab chiqish masalasini talab qilmoqda.
Lekin bunga qanday erishish mumkin? Maqsadga qanday muammolar to‘sqinlik qilishi mumkin? Ijodiy ta’limning xususiyatlari qanday? Ushbu tadqiqot ushbu muammolarni hal qilishga qaratilgan.
Tadqiqot muammosi jamiyat talablari va ko‘pchilik maktab o‘quvchilarining amaliyotda mavjud bo‘lgan ushbu muammoga nisbatan passivligi o‘rtasidagi ziddiyatni hal qilish yo‘llarini topishdan iborat.
Tadqiqot ob’ekti - o‘qish darsida yosh o‘quvchining ijodiy qobiliyatlarini rivojlantirish.
Tadqiqot mavzusi kichik yoshdagi o‘quvchilarning o‘qish darslarida ijodiy qobiliyatlarini rivojlantirishning samarali usullari.
Ushbu ishning maqsadi: ijodiy qobiliyatlarning mohiyati va mexanizmlarini o‘rganish, ular asosida badiiy o‘qish darslarida kichik yoshdagi o‘quvchilarning ijodiy qobiliyatlarini rivojlantirishga qaratilgan uslubiy texnikalar, topshiriqlar va mashqlar majmuasini ishlab chiqish va sinab ko‘rish.
Tadqiqot maqsadlari:
Maqsaddan kelib chiqib, quyidagi vazifalar belgilandi:
Psixologik-pedagogik adabiyotlarni tahlil qilish asosida “ijodkorlik”, “qobiliyat” tushunchalarining asosiy ta’riflarini ko‘rib chiqish, ijodiy qobiliyatlarning mohiyatini, ularning tarkibiy qismlarini, kichik yoshdagi o‘quvchilarning yosh xususiyatlarini aniqlash; rus tili darslarida ijodiy qobiliyatlarni rivojlantirish shartlari va asosiy yo‘nalishlarini aniqlash.
Sinf o‘quvchilarining ijodiy qobiliyatlarini rivojlantirishning boshlang‘ich darajasini aniqlang.
Olingan natijalarni tahlil qilish asosida adabiy o‘qish darslarida ijodiy qobiliyatlarni rivojlantirishga yordam beradigan tuzilgan kompleksni ishlab chiqing va eksperimental sinovdan o‘tkazing.
Kichik yoshdagi o‘quvchilarning ijodiy qobiliyatlarini rivojlantirish uchun ishlab chiqilgan kompleksning samaradorligini eksperimental ravishda sinab ko‘ring.
Ishning yangiligi: kichik yoshdagi maktab o‘quvchilarining ijodiy qobiliyatlarini rivojlantirishning asosiy yo‘nalishlari psixologik-pedagogik adabiyotlarni tahlil qilish asosida belgilanadi; talabalarning ijodiy qobiliyatlarini bosqichma-bosqich rivojlantirish modeli yaratildi, aniqlash bosqichida qo‘llaniladigan mualliflik diagnostika usullari tuzildi; talabalarning ijodiy qobiliyatlarini rivojlantirishga qaratilgan mashqlar va topshiriqlar majmuasini ishlab chiqdi
Tadqiqotning gipotezasi, agar o‘qishni o‘rgatish tizimida ijodiy qobiliyatlarni rivojlantirishning samarali usullaridan foydalanilsa, ijodiy shaxsni tarbiyalash, bolalarda tasavvur va idrok etishni rivojlantirish va go‘zallikka bo‘lgan muhabbatni singdirish mumkin degan taxmindan iborat. Muayyan sharoitlarda o‘rganish motivatsiyasini oshirish:
Texnikalar bolalarning yosh xususiyatlari va imkoniyatlariga mos ravishda tanlansa;
Agar yosh o‘quvchining ijodiy qobiliyatlarini rivojlantirish uchun samarali usullardan foydalangan holda mashg‘ulotlar to‘plami tuzilgan bo‘lsa.
Usullari: kuzatish, so`roq, pedagogik eksperiment; intervyu.
Amaliy ahamiyati bu asardan o‘quv qo‘llanma sifatida foydalanish imkoniyatidadir.
Ish bosqichlari:
Adabiyotlarni o‘rganish va tahlil qilish, tadqiqot muammolari va gipotezalarini shakllantirish;
Muammoni real amaliyotda tahlil qilish, amaliy chora-tadbirlar ishlab chiqish;
Amalga oshirish va tahlil qilish;
Ishni umumlashtirish, loyihalash.
Ishning tuzilishi quyidagilardan iborat: kirish, ikki bob, uch paragrafdan iborat, xulosa, adabiyotlar ro‘yxati va ilova.