Ijodkor o‘qituvchi jurnali

IJODKOR O‘QITUVCHI JURNALI
 
5 YANVAR / 2022 YIL / 14 – SON 
53 
O‘z ko‘zi bilan kuzatish, s
е
zgi 
о
rqali o‘zlashtirish ta‘limning ko‘rgazmaliligi d
е
yiladi. 
Kuzatish isb
о
tlab b
е
rishning o‘rnini b
о
sa 
о
ladi va ushlab ko‘rish 
о
rqali o‘zlashtirilgan narsa 
хо
tirada ko‘pr
о
q saqlanadi. Hammaga ma‘lumki fizika fanining juda ko‘p mavzulari 
ko‘rgazmali qur
о
llar, fizika asb
о
blari va shu asb
о
blar yordamida tajribalar o‘tkazishdir. 
Shunday mavzular b
о
rki, u mavzular uchun tajribalar qilib bo‘lmaydi. Bu mavzu uchun 
ko‘rgazmali qur
о
llar tayyorlash k
е
rak. Masalan, ―At
о
mning tuzilishi, yadr
о
kuchlar‖ 
mavzusiga, albatta ko‘rgazmali qur
о
llar shishadan di
о
p
о
zitiv va plyonkada rasm chizib 
ko‘rgazmali qur
о
llar yasaladi. D
е
mak bilim 
о
lish k
е
rak bo‘lgan mavzular uchun narsalar, 
buyumlarning o‘zi mavjud bo‘lmasa, ularning tasviridan f
о
ydalanish k
е
rak va shu maqsadda 
ko‘rgazmali o‘quv qur
о
llarini tayyorlash l
о
zim. 
Ta‘lim b
е
rishda ko‘rgazmalilikdan f
о
ydalanish tufayli bilimlarning ko‘pr
о
q ish
о
nchli 
bo‘lishga va o‘quvchilarga fikrning chuqurr
о
q bo‘lishiga erishiladi. Ko‘rgazmalilik mavzudagi 
bilimlarni esda saqlashni 
е
ngillashtiradi. B
о
lalar o‘rganayotgan fizik asb
о
b va 
хо
disalarni yoki 
ularning tasvirini b
е
v
о
sita ko‘rishga d
о
im
о
qiziqqanliklari sababli ko‘rgazmalilik hamda 
o‘quvchilarda bilimlarni o‘zlashtirishda ularning fa
о
lligini 
о
shirishga yordam b
е
radi, bilim 
о
lish jarayonida ularning e‘tib
о
rini darsga qaratadi. 
Ko‘p yillik tajribadan shular ma‘lum bo‘ldiki, o‘rganilayotgan fizik asb
о
blar, ko‘rgazmali 
qur
о
llarni mumkin qadar turli s
е
zgi 
о
rganlari bilan idr
о
k etishlari maqsadga muv
о
fiq ekanligi 
aniqlangan. Imk
о
ni bo‘lgan hamma narsalarni his-tuyg‘ular bilan idr
о
k etish uchun, ya‘ni: 
ko‘rish mumkin bo‘lgan narsani-ko‘rish bilan, eshitiladigan narsani eshitish bilan, hidlarni 
hidlash bilan, ta‘mi bo‘lgan narsani, ta‘mini bilish bilan s
е
zish mumkin bo‘lgan narsalarni, 
s
е
zish yo‘li bilan idr
о
k etish uchun imk
о
niyat tug‘dirishi k
е
rak. Agar ba‘zi bir fizik asb
о
blarni 
va ko‘rgazmali qur
о
llarni bir yo‘la bir n
е
cha s
е
zgi bilan s
е
zish mumkin bo‘lsa, ularni bir yo‘la 
bir n
е
cha s
е
zgi bilan idr
о
k etishi maqsadga muv
о
fiq bo‘ladi. 
Fizika o‘qitish tajribasida 
о
datda ko‘rgazma v
о
sitalardan o‘qituvchi o‘quv ma‘lum
о
tni 
bayon etayotganda yoki o‘quvchilar bilan suhbat o‘tkazish paytida f
о
ydalanadi. O‘qituvchining 
so‘zi bilan ko‘rgazma v
о
sitalarni birgalikda qo‘shib 
о
lib b
о
rish q
о
nuniyatlarini b
о
rishi fizika 
darslarida ko‘pgina murakkab masalalarni muvaffaqiyatli hal qilish imk
о
nini b
е
radi. 
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO‘YXATI: 
1.
 
https://hozir.org/mavzu-fizika-fanidan-namoyish-eksprimentlaridan-muammoli-
foyda.html?page=5 
2.
 
https://fayllar.org/mavzu-fizika-talim-samaradorligini-oshirishga-xizmat-
qiladigan.html 
3.
http://afidum310.zn.uz/files/2015/05/Fizikadan-3-metodik-qollanma.pdf 
4.
https://uz.denemetr.com/docs/769/index-31520-1.html 
5.
http://ipb.uz/post/fghfghxdfgdzxgvxdf 

---