Қийматни бошкариш концепцияси. Иқтисодий қўшилган қиймат (eva economic Value Added) моҳияти. Иқтисодий қўшилган қиймат қўлланилиши

• Қийматни бошкариш концепцияси.
• Иқтисодий қўшилган қиймат (EVA - Economic Value Added) моҳияти.
• Иқтисодий қўшилган қиймат қўлланилиши.

• 5-мавзу. Иқтисодий фойда концепциясига асосланган баҳолаш ва корхона қийматини бошқариш усуллари (4-соат)

• 1-маъруза машғулоти (2-соат)

• Маршалнинг бу фикри “қолган даромад” ёки иқтисодий фойда тушунчасининг ҳозирги даврдаги бухгалтерия ҳисобидаги соф фойдани ўлчайдиган даромад тушунчасидан тубдан фарқ қилинишини исботи ҳисобланади.

• “...жорий ставка бўйича капиталдан олинган солиқлардан сўнг мулк эгаси ёки бошқарувчидан қолган фойдани тадбиркорлик ёки бошқарув фойдаси деб аташ мумкин” (Альфред Маршалл).

• Қийматни бошкариш концепцияси

• Иқтисодий фойда тушунчасига кўра компания унинг даромади нафақат ишлаб чиқариш ва операцион харажатларни чиқимларни қоплагунча, балки унинг эгасига инвестицияланган капитал нормал (етарлича) даромад келтирмагунча чинакам даромадли корхона ҳисобланмайди. Мана шу иқтисодий фойда (даромад) ҳисобланади.

• Иқтисодий фойда тушунчаси бухгалтерия ҳисоботларида кўрсатилган даромаддан фарқ қилади.

• Сўнги 100 йил ичида иқтисодий фойда концепцияси жуда оммавий бўлиб келмоқда. Бундай оммавийлашишнинг асосий сабаби бизнес капиталнинг қийматидан юқори бўлган даромад келтирмагунча у зарар кўрадиган корхона бўлиб ҳисобланишидир.

• Компания қийматини бошқариш концепциясининг моҳияти унинг бозор қийматини ва акциялар баҳосининг ўсишини таъминлашга қаратилган.

• Қийматни бошқариш концепциясини оммавийлашувига “McKinsey” компанияси катта ҳисса қўшган. Ушбу компаниянинг ҳамкорлари Tom Copeland, Tim Koller ва Jack Murrin “Valuation: Measuring and Managing The Value of Companies” (Компания қиймати: баҳолаш ва бошқариш) номли китоби кўпгина мамлакатларга машхур бўлган.

• Шунингдек, ушбу концепцияни оммавийлашувида “Stern Stewart&Co”, “Marakon Associates”, “McKinsey&Co”, “Price Waterhouse Coopers”, “L.E.K. Consulting”, “Holt Value Associates” каби консалтинг компаниялар фаол иштирок этган.

• Иқтисодий муҳитни ўзгарувчан шароитида компания активлар мажмуаси (унинг инвестицион портфели) ҳам компаниянинг қийматини максимал ўсишини таъминлаш мақсадида ўзгарувчан бўлиши лозим.

•