Topshriq 2.Axborot-kommunikatsiya texnalogiyalarning texnik ta’minoti. Kompyuterning asosiy va atrof qurilmalari?
Texnik ta’minot – bu komp’yuterning asosiy texnik qismlari va qo’shimcha (atrof) qurilmalaridir. Dasturiy ta’minotkomp’yuterning ikkinchi muhim qismi bo’lib, u ma’lumotlarga ishlov beruvchi dasturlar majmuasini va komp’yuterni ishlatish uchun zarur bo’lgan dasturlarni o’z ichiga oladi. Komp’yuterning texnik qismlari va dasturlar o’rtasidagi bog’lanish interfeys dab atalishni bilib olishmiz lozim. Komp’yuterni turli texnik qismlari o’rtasidagi bog’lanish – bu apparat interfeysi ya’ni texnik interfeys, dasturlar orasidagi o’zoro bog’lanish esa dasturiy interfeysdeyiladi. Inson komp’yuterning dasturlari bilan va dasturlarni inson bilan o’zaro muloqati - foydalanuvchi interfeysi deyiladi.
Sistema blokini asosiy xotira, protsessor va elektron sxema tashkil etadi. Asosiy xotira o'z navbatida tezkor xotira qurilmasi (TXQ) va doimiy xotira qurilmasidan (DXQ) iborat. Tezkor xotira qurilmasida kompyuterga kiritiladigan va uning ish jarayoni davomida hosil bo'luvchi barcha axborotlar va ma`lumotlarni ishlash uchun zarur bo'ladigan dasturlar vaqtincha saqlanadi. Chunki, tezkor xotira qurilmasida saqlanib turgan ma`lumotlar kompyuterlar elektr manba`dan uzilganda yoki qayta yuklangan vaqtda o'chib ketadi.
Topshriq 3.Axborot-kommunikatsiya texnalogiyalarning dasturiy ta’minoti. Operatsion tizimlarning turlari?
Dasturiy ta’minotkomp’yuterning ikkinchi muhim qismi bo’lib, u ma’lumotlarga ishlov beruvchi dasturlar majmuasini va komp’yuterni ishlatish uchun zarur bo’lgan dasturlarni o’z ichiga oladi. Komp’yuterning texnik qismlari va dasturlar o’rtasidagi bog’lanish interfeys dab atalishni bilib olishmiz lozim. Komp’yuterni turli texnik qismlari o’rtasidagi bog’lanish – bu apparat interfeysi ya’ni texnik interfeys, dasturlar orasidagi o’zoro bog’lanish esa dasturiy interfeysdeyiladi. Inson komp’yuterning dasturlari bilan va dasturlarni inson bilan o’zaro muloqati - foydalanuvchi interfeysi deyiladi.
Barcha dasturiy ta’minotlarni uchta kategoriya bo’yicha tasniflash mumkin. 1.Tizimli dasturiy ta’minot. 2.Amaliy dasturiy ta’minot. 3.Dasturlash texnologiyasining uskunaviy vositalari.
1. Tizimli dasturiy ta’minot – komp’yuter va komp’yuter tarmoqlarini ishini ta’minlovchi dasturlar majmuasidir. 2. Amaliy dasturiy ta’minot – bu, aniq bir predmet sohasi bo’yicha ma’lum masalalarni echishga mo’ljallangan dasturlar majmuasidir. 3. Dasturlash texnologiyasining uskunaviy vositalari - yangi dasturlarni ishlab chiqish jarayonida qo’llaniladigan maxsus dasturlar majmuasidan iborat vositalardir.
Tizimli dasturiy ta’minot quyidagilarni bajarishga qaratilgandir: - komp’yuter va komp’yuter tarmog’ini ishonchli va samarali ishlashini ta’minlash: - komp’yuter va komp’yuter tarmog’ini texnik qismini ishini tashkil qilish va profilaktika ishlarini bajarish: Tizimli dasturiy ta’minot ikkita qismdan iborat: 1. Asosiy (bazaviy) dasturiy ta’minot. 2. Yordamchi (xizmatchi) dasturiy ta’minot. Asosiy (bazaviy) dasturiy ta’minot – bu, komp’yuter ishini taminlovchi dasturlarning minimal to’plamidan iborat. Ularga quyidagilar kiradi: 1. Operatsion tizim. 2. Tarmoq operatsion tizimi.
Operatsion tizim - kompyuter resurslarini va ma’lumotlarni muvofiqlashtiradigan va boshqaradigan dasturiy ta’minotning asosiy qismi yoki, dasturlarning bajarilishini boshqaradigan va tizimning resurslarini taqsimlash, rejalashtirish, kirish-chiqishni va ma’lumotlarni boshqararish kabi vazifalarni ta’minlaydigan dasturiy vosita. Garchand operatsion tizimlar ko‘proq dasturiy bo‘lsalar ham, biroq, qisman apparat vositalari qo‘llanishi ham mumkin.