Ii қисм. Асосий қоидалар I бўлим. Узоқ муддатли активлар I кичик бўлим. Асосий воситалар, номоддий ва бошқа узоқ муддатли активлар

Т/р	Хўжалик операцияларининг мазмуни
Счётларнинг боғланиши
Дебет	Кредит
1.	Мол етказиб берувчилардан материаллар олиниши	1010—1090	6010
2.	Асосий воситаларни тугатиш натижасида келиб тушган материалларнинг қиймати	1090	9210
3.	Таъсисчилардан уларнинг улуши ҳисобидан турли хил материалларнинг келиб тушиши	1010—1090	4610
4.	Алоҳида бўлинмалар, шўъба ва қарам хўжалик жамиятларидан материалларнинг келиб тушиши	1010—1090	6110, 6120
5.	Бошқа шахслардан материалларнинг текинга олиниши	1010—1090	8530
6.	Материаллар кирим қилингандан кейин аниқланган яроқсизлик (дефект) бўйича мол етказиб берувчига билдирилган даъво	4860	1010—1090
7.	Транспорт-тайёрлов харажатларининг материаллар таннархига киритилиши	1010—1090	1510
8.	Материалларнинг ҳақиқий таннархи бўйича кирим қилиниши (1500 счёт қўлланилганда)	1010—1090	1510
9.	Ўзида ишлаб чиқарилган материалларнинг кирим қилиниши	1010—1090	2310
10.	Тўлови инкор этилган олдин билдирилган даъво суммасининг ҳисобдан чиқарилиши	1010—1090	4860
11.	Асосий, ёрдамчи ишлаб чиқариш, хизмат кўрсатувчи хўжаликларга материалларнинг чиқарилиши	2010, 2310 2510, 2710	1010—1090
12.	Маъмурий эҳтиёжлар учун материалларнинг берилиши	9420	1010—1090
13.	Четга чиқиб кетаётган материалларнинг қийматини ҳисобдан чиқариш	9220	1010—1090
14.	Табиий офат натижасида йўқотилган материалларнинг ҳисобдан чиқарилиши	9720	1010—1090
15.	Инвентаризация натижасида материалларнинг камомади аниқланди	5910	1010—1090

(жадвал Ўзбекистон Республикаси молия вазирининг 2009 йил 19 мартдаги 36-сонли (рўйхат рақами 1813-1, 23.04.2009 й.) буйруғи таҳририда — ЎР ҚҲТ, 2009 й., 17-сон, 219-модда)
2-§. Материалларни тайёрлаш ва харид қилишни ҳисобга олувчи счётлар (1500)
105. Айланма маблағларга тааллуқли бўлган моддий қийматликларни тайёрлаш ва сотиб олиш тўғрисидаги ахборотларни умумлаштириш 1510 «Материалларни тайёрлаш ва харид қилиш» счётида амалга оширилади.
106. 1510 «Материалларни тайёрлаш ва харид қилиш» счётининг дебетига моддий қийматликларнинг ҳисоб баҳоси олиб борилади. Бунда у ёки бу қийматликлар қаердан келиб тушганлиги ва суғурталовчида материалларни тайёрлаш ва олиб келиш харажатларининг хусусиятига кўра 6010 «Мол етказиб берувчилар ва пудратчиларга тўланадиган счётлар» ва шу каби бошқа счётлар билан боғланган ҳолда ёзувлар амалга оширилади.
1510 «Материалларни тайёрлаш ва харид қилиш» счётининг кредитига харид қилинган қийматликларни харид қилиш (тайёрлаш)нинг ҳақиқий таннархи бўйича ҳисобланган қиймати, моддий қийматликларни ҳисобга олувчи счётлар билан боғланган ҳолда олиб борилади.
Моддий қийматликларнинг ҳақиқий таннархи ва ҳисоб баҳоси бўйича қиймати орасидаги фарқ суммаси 1510 «Материалларни тайёрлаш ва харид қилиш» счётидан 1610 «Материаллар қийматидаги фарқлар» счётига ҳисобдан чиқарилади.
Ой охирида 1510 «Материалларни тайёрлаш ва харид қилиш» счётидаги қолдиқ тайёрланган ва харид қилинган, шунингдек, йўлдаги ёки мол етказиб берувчиларнинг омборларидан (ушбу қийматликларни омборга кирим қилинмасдан) олиб келинмаган материалларнинг мавжудлигини кўрсатади.
107. Материалларни тайёрлаш ва харид қилишни ҳисобга олувчи счётлар (1500)нинг боғланиши
Олдинги таҳрирга қаранг.