Ii-bob. Web dasturlashni yaratishda foydalaniladigan dasturlar va web sayt yaratish texnologiyasi

II-BOB. WEB DASTURLASHNI YARATISHDA FOYDALANILADIGAN DASTURLAR VA WEB SAYT YARATISH TEXNOLOGIYASI
2.1 Web dasturlashning turlari

Web dasturlashning hozirgi kunda tarkibiy qismlari mukammallshayotgan 2 qismi mavjud. Bularning birinchisi “Front end” qismi bo‘lsa, ikkinchisi “Back end” qismi. Shu o‘rinda ta’kidlab o‘tish joizki bu qismlarning har bir o‘ziga hos yana alohida alohida qismlardan tashkil topgan.

12-rasm. Web dasturlash turlari
Web dasturlashning user interface ya’ni ko‘rinish qismini Front end qismi bajarsa, bazalar bilan ishlash uchun Back end qismidan foydalaniladi. Front end qismning ham bir nechta tarkibiy qismlari mavjud. Bular:

1. 
   Giper matnni belgilash tili
   

Hyper Text Markup Language (HTML) har qanday veb-saytni ishlab chiqish jarayonining asosi bo‘lib, u holda veb-sahifa mavjud bo‘lmaydi. Gipermatn matn tarkibiga havolalar, ko‘priklar deb nomlangan degan ma’noni anglatadi. Agar foydalanuvchi ko‘prikli so‘z yoki iborani bosganida, u boshqa veb-sahifani olib keladi. Belgilash tili matnni rasmlarga, jadvallarga, havolalarga va boshqa ko‘rinishga aylantirilishini bildiradi. Aynan HTML kodi sayt qanday ko‘rinishini ta’minlaydigan umumiy ramkani taqdim etadi. HTML Tim Berners-Li tomonidan ishlab chiqilgan . HTMLning so‘nggi versiyasi HTML5 deb nomlanadi va 2014 yil 28 oktabrda W3 tavsiyasi bilan nashr etilgan. Ushbu versiya video va audio fayllar kabi elementlarning yangi va samarali usullarini o‘z ichiga oladi.

2. 
   Cascading Style Sheets (CSS)
   

Cascading Style Sheets (CSS) saytning taqdimot tomonlarini boshqaradi va saytingiz o‘ziga xos ko‘rinishga ega bo‘lishiga imkon beradi. Buni boshqa uslublar qoidalari ustiga o‘tirgan va qurilmaga ekran o‘lchamlari va o‘lchamlari kabi boshqa ma’lumotlar asosida ishga tushiriladigan uslublar jadvallarini saqlash orqali amalga oshiriladi.

3. 
   JavaScript
   

JavaScript - bu statik HTML sahifani dinamik interfeysga aylantirish uchun ishlatiladigan voqealarga asoslangan imperativ dasturlash tili (HTML ning deklarativ til modelidan farqli o‘laroq ). JavaScript kodi veb-sahifani foydalanuvchi kiritishi kabi voqealarga javoban boshqarish uchun HTML standarti tomonidan taqdim etilgan Document Object Model (DOM) dan foydalanishi mumkin. AJAX deb nomlangan texnikadan foydalanib, JavaScript kodi veb-tarkibdagi tarkibni (HTML-sahifani asl nusxasini olishdan mustaqil ravishda) faol ravishda qaytarib olishi va shuningdek server tomonidagi voqealarga munosabat bildirishi va veb-sahifa tajribasiga chinakam dinamik xususiyat qo‘shishi mumkin.

4. 
   WebAssembly
   

Barcha yirik brauzerlar (ya’ni Google, Apple, Mozilla va Microsoft yirik sotuvchilardan) tomonidan qo‘llab-quvvatlanadigan WebAssembly - bu veb-brauzerlarda kodni ishga tushirish uchun JavaScript-ga alternativa ( Flash , Java yoki plaginlari yordamisiz) Silverlight; barchasi to‘xtatiladi, chunki brauzerlar plaginni qo‘llab-quvvatlamayapti). Qabul qilinishidan oldin, Internet Explorer 11 kabi brauzerlarda samarali qo‘llab-quvvatlanadigan kompilyator maqsadi sifatida ishlatiladigan asm.js (JavaScript-ning bir to‘plami va shu bilan qat’iy ravishda barcha brauzerlarda ishlaydi) mavjud edi.; va to‘g’ridan-to‘g’ri WebAssembly-ni qo‘llab-quvvatlamaydigan bunday brauzerlar uchun uni asm.js-ga to‘plash mumkin va ushbu brauzerlar shu tarzda qo‘llab-quvvatlanadi. Umuman aytganda, dasturchilar WebAssembly (yoki asm.js) da to‘g’ridan-to‘g’ri dasturlashmaydi, lekin Rust, C yoki C ++ kabi tillardan yoki nazariy jihatdan har qanday tildan foydalanadilar.
Rivojlanish maqsadlari
Old qismni ishlab chiquvchi ushbu maqsadlarni yodda tutadi va ushbu maqsadga erishish uchun mavjud vositalar va usullardan foydalanadi.
Maxsus imkoniyat
Smart telefonlar va planshetlar kabi mobil qurilmalar uchun doimiy ishlab chiqishda dizaynerlar o‘z saytlari barcha qurilmalar brauzerlarida to‘g’ri chiqishini ta’minlashi kerak. Buni CSS-dagi uslublar jadvallaridan foydalangan holda sezgir veb-dizayn yaratish orqali amalga oshirish mumkin .
Ishlash
Ishlash maqsadlari asosan vaqtni ko‘rsatish, HTML, CSS va JavaScript-ni manipulyatsiya qilish bilan bog’liq bo‘lib, sayt tezda ochilishini ta’minlashga qaratilgan.
Old tomondan yo‘naltirilgan
HTML , CSS , JavaScript kabi belgilash va veb-tillar va ko‘pincha Sass yoki jQuery kabi tillarda ishlatiladigan yordamchi kutubxonalar. Asenkron so‘rov bilan ishlash va AJAX. Bitta sahifali dasturlar ( React kabi ramkalar bilan , AngularJS yoki Vue.js ) Veb-ishlash (eng katta mazmunli bo‘yoq, interaktiv vaqt, 60 FPS animatsiyasi va o‘zaro ta’sirlar, xotiradan foydalanish va boshqalar). Javob beruvchi veb-dizayn. Brauzerlararo muvofiqligi muammolari va vaqtincha hal qilish. End-to-oxirigacha sinash bilan boshsiz brauzer. Tana tuzilishi avtomatlashtirish kabi vositalar bilan ... tasvirlar hajmini kamaytirish, o‘zgartirmoq va JavaScript fayllarni tugun uchun Webpack yoki Gulp.js. Qidiruv tizimni optimallashtirish. Erkin xavotirlar. GIMP yoki Photoshop kabi rasmlarni tahrirlash vositalaridan asosiy foydalanish. Foydalanuvchi interfeysi. RetroArch
Orqa tomonga yo‘naltirilgan
PHP , Python , Ruby , Perl , Node.js kabi skript tillari yoki C # , Java yoki Go kabi kompilyatsiya qilingan tillar. Amaldagi til uchun avtomatlashtirilgan sinov tizimlari. Ilova ma’lumotlariga kirish. Amaliy biznes mantig’i. Ma’lumotlar bazasini boshqarish. Miqyosi: Mavjudligi yuqori. Xavfsizlik masalalari, autentifikatsiya va avtorizatsiya. Dastur arxitekturasi. Ma’lumotlarni o‘zgartirish. Zaxira qilish usullari va dasturiy ta’minoti.
Oldinga sakrash: Backend dasturlash tillarining 7 turi

1. 
   Java
   
2. 
   PHP
   
3. 
   .NET (C #, VB)
   
4. 
   C #
   
5. 
   Python
   
6. 
   SQL
   
7. 
   JavaScript
   

Backend Development nima?
Yuqorida ta’kidlab o‘tilganidek, Internetni parda ortida ushlab turadigan narsa, backend rivojlanishi.
Backend dasturchilari birinchi navbatda veb-sayt qanday ishlashiga e’tibor berishadi. Ular o‘zlari ishlayotgan dasturning funktsional imkoniyatlari va mantiqlariga e’tibor qaratadigan kod yozadilar va ular ishlaydigan texnologiyalar hech qachon foydalanuvchilar tomonidan bevosita ko‘rilmaydi.
Orqa oxiri texnologiyali serverlar, ilovalar va ma’lumotlar bazalari birikmasi.
Backend dasturchilarining vazifalari API yozish, ma’lumotlar bazasi bilan ishlash uchun kod yozish, kutubxonalar yaratish, biznes jarayonlari va ma’lumotlar arxitekturasi ustida ishlash va boshqa ko‘p narsalarni o‘z ichiga olishi mumkin. Bu ko‘pincha o‘ziga xos rol va kompaniyaga bog’liq.
Front-end Vs Backend dasturlash
Intuitiv ravishda, orqa tomonni rivojlantirishning boshqa tomoni - bu oldingi qism. Asosiy farq shundaki, backend ishlab chiquvchilari veb-sayt qanday ishlashini yaratishda, oldingi dasturchilar interfeysni yaratish va loyihalashda saytning foydalanuvchilarga qanday ko‘rinishini aniqlaydilar. Backend veb-ishlab chiqish veb-saytlarga foydalanuvchilarning old tomonida amalga oshiradigan xatti-harakatlarini qayta ishlashga va buning o‘rniga to‘g’ri ma’lumotlarni yetkazib berishga imkon beradigan asosiy kodni yaratadi. Ikkalasi ham boshqasiz ishlamaydi - old tomonning ishlashi uchun sizga orqa tomon kerak, va odamlar veb-saytga kirishlari va ular bilan o‘zaro aloqada bo‘lishlari uchun old tomon kerak.