Gazli xromatografiya qator turlarga boʻlinadi. Ulardan biri gaz-suyuqlik xromatografiyasi yordamida biologiya, kimyo va xalq xoʻjaligining koʻpgina tarmoqlarida moddalarning miqdor va sifat analizi oʻtkazilmoqda.
Almashinuvchi ionlar zaryadining ishorasiga karab, I. kationitlar va anionitlarga bo'linadi. Kationitlarda faol kislota guruh (—SO3H, — COOH va b.) bor, ular vodorod ionlarini (yoki musbat zaryadlangan boshqa ionlarni) metall ionlarga almashtira oladi. Anionitlarda asos xossalari bor. Aksariyati — tarkibida faol asos guruhi (—NH2, —NH—, Ns) boʻlgan yuqori molekulali polimer birikmalardir; ular gidroksil ionlarini (yoki manfiy zaryadlangan boshqa ionlarni) erigan tuz yoki kislota anionlariga almashtira oladi. I. ni bir necha marta ishlatish mumkin. Ular suvni yumshatish, tabiiy suvlardan nodir metallar (oltin, uran, ittriy va b.) ni ajratib olishda, oziq-ovqat, kimyo sanoatida turli moddalarni ajratish va tozalashda qoʻllaniladi. Analitik kimyoda, oʻta sof moddalar i.ch. da, biologik faol moddalar, oqsillar, viruslar, DNK va RNK kabi moddalarni ajratishda, shuningdek, tibbiyotda (qonni zaharli moddalardan tozalashda) ishlatiladi.
Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati.
1. YU.T.Toshpo'latov, SH.YE.Ishoqov. Fizikaviy va organik kimyo. Toshkent. «O'qituvchi». 2004 y.
2. N.A.Parpiyev, H.R.Rahimov, A.G.Muftaxov. Anorganik kimyo nazariy asoslari. Toshkent. «O'zbekiston». 2000 y.
3. Q.Ahmerov, A.Jalilov, R.Sayfutdinov Umumiy va anorganik kimyo. Toshkent. «O'zbekiston» 2003 y.
E.N.Eremin. “Osnovы ximicheskoy termodinamiki”. M.: “Vыsshaya shkola”, 1999, 391 s.
O.M.Poltorak. «Termodinamika v fizicheskoy ximii». M.: «Vыsshaya shkola», 1999, 319 s.
M.X.Karapetyas. «Ximicheskaya termodinamika». M.: «Gosximizdat», 2002
X.U.Usmanov, X.R.Rustamov, X.R.Raximov. «Fizik ximiya». Toshkent: “O‘qituvchi» , 2006.
X.R.Rustamov. «Fizik kimyo». Toshkent: “O‘qituvchi» , 2005.
Н.Г. Коржуков ―общая и неорганическая химия‖, М., МиСиС/, 2004.
Н.Л.Глинка «Умумий кимёдан масала ва машқлар тўплами»,Т.,Ўқитувчи.
Н. В. Коровин, Э. И. Мингулин, Н. Г. Рыжова «Лабораторные работы по химии», М., Высшая школа». -1998.
I.I. Ismoilov, X.X.Muxitdinov va boshqalar. ―kimyo‖ fanidan amaliy va laboratoriya mashgulot boyicha uslubiy qollanma.T.,TDTU.2007.
12..Burger K. Organicheskie reagentы v analiticheskoy ximii. M. Mir, 2005y.
13..Pilipenko A.T. Organicheskie reagentы. Jurn. VXO im. Mendeleeva 2000, t25, N 6, 651-662 b.
14.Perrin D. Organicheskie analiticheskie reagentы. M, Mir 1998.
15. Djiyanbaeva R.X.Organicheskie reagentы. O‘quv qo‘llanma. Toshkent 2003y.
16. Bulatov M.I., Kalinkin I.P. Prakticheskoe rukovodstvo po fotometricheskim metodam analiza. Izd. Ximiya.2006 y.
17. Stepanov B.I. Organicheskie krasiteli. M.Ximiya.2001 y.
18. Babko A.K., Pilipenko A.T.Zav. lab. 25, 45,1959.
Do'stlaringiz bilan baham: |