Ii bob. Andijon viloyatida ishchi kuchi migratsiyasi holatining tahlili

2.1.1-jadval

Buloqboshi tumani mahalla fuqarolar yig’inlari haqida ba`zi ma`lumotlar

t/r	Mahalla fuqarolar yig’inlari	Aholisi, ming kishi		2018-2020 yillarda o`sish %		Aholi zichligi, 1 kv.km
		01.01. 2018y.	01.01. 2020y.
	Tuman bo`yicha	139.2	141.9		101.9		774,4
	Shaxar aholisi	74.3	75.6		101.7		6748.9
	Qishloq aholisi	64.9	66.3		102.0		1831.4
1	Toshkechik MFY	3.2	3.26		101.9		699.8
2	Guliston MFY	3.2	3.3		102.0		1211.8
3	Xontepa MFY	2.9	2.95		101.9		588.1
4	M.Ismoiliy MFY	2.6	2.64		101.8		781.6
5	Farovon MFY	3.0	3.05		101.9		357.5
6	Kumguzar MFY	3.4	3.45		101.5		500.2
7	Chakar MFY	4.2	4.3		102.1		852.5
8	Yuksalish MFY	3.4	3.5		101.9		539.5
9	Buyuk turon MFY	5.3	5.4		102.1		830.8
10	Boymaxalla MFY	4.4	4.5		102.0		141.4
11	Uchko‘cha MFY	2.8	2.86		102.2		478.4
12	Shoxguzar MFY	2.8	2.85		102.1		1032.5
13	Do‘lana MFY	3.3	3.36		101.9		45.7
14	Qumariq MFY	2.8	2.85		101.8
15	Shark yulduzi MFY	4.2	4.28		102.1
16	Baynalminal MFY	4.5	4.56		101.5
17	Nurzamin MFY	3.5	3.56		101.9
18	Qashqar MFY	4.4	4.47		101.7
19	Sohibkor MFY	4.6	4.66		101.4
20	Sarbontepa MFY	3.9	3.94		101.2
21	Shirmonbuloq MFY	2.6	2.64		101.8
22	Qaqir MFY	4.4	4.48		101.9
23	Navoiy MFY	3.5	3.54		101.3
24	Tinchlik MFY	4.5	4.57		101.7
25	Zarg‘aldoq MFY	4.6	4.68		101.9
26	Uchtepa MFY	5.7	5.8		101.9
27	Barlos MFY	3.3	3.35		101.8
28	Raish MFY	3.8	3.87		102.1
29	Yorboshi MFY	2.5	2.54		101.7
30	Ko‘prikboshi MFY	3.4	3.45		101.6
31	Bozorboshi MFY	4.2	4.27		101.9
32	Soybo‘yi MFY	2.7	2.75		101.9
33	Rivoj MFY	2.7	2.74		101.5
34	Neftchilar MFY	3.4	3.45		101.6
35	Istiqlol MFY	3.3	3.35		101.7
36	Sanoat MFY	3.8	3.87		101.9
37	Balandchek MFY	4.2	4.27		101.8

Manba:O`zbekiston Respublikasi Davlat statistika qo`mitasi ma`lumotlari

Agar yuqoridagi raqamlar aholining bandlik tarkibi bilan taqqoslansa, xo`jalik tarmoqlarining iqtisodiy samaradorligi va mehnat unumdorligi haqida ma`lum tasavvurlarga ega bo`lish mumkin. Masalan, sanoatda band bo`lgan 14.7 % mehnat resurslari YaHM ning 18.6 foizini yaratsa, agrar sohada, aksincha, 32.6 foiz ishlovchilar 2 barobariga yaqinini, ya`ni 55.8 foiz mahsulot ishlab chiqaradi. Transport va saqlashda bu nisbat 3,2 va 18.1 %, qurilishda 0.7 va 4,2 %, savdo va umumiy ovqatlanishda 0.4 va 6,5 foizga teng. Demak, iqtisodiyot tarmoqlari orasida sanoat, ag`rar sohada, transport va aloqada mehnat unumdorligi yuqoriroq.

Aholi jon boshiga 8923,9 ming so`mlik yalpi hududiy mahsulot to`g`ri keladi, xalq iste`mol mollari esa 7016,2, ming so`m, qishloq xo`jaligi mahsulotlari 7146,0 ming so`mga teng.

Faoliyat ko`rsatilayotgan kichik biznes va xususiy tadbirkorlik sub`yektlarining soni ham oshib bormoqda. 2020 yilda ularning umumiy soni 738 ta, shu jumladan xususiy korxonalar 146 ta, oilaviy korxonalar 4 ta va yakka tartibdagi korxonalar 1080 ta. Ushbu sektorning YaHMdagi ulushi 71.4%, sanoatda, 26 %, qishloq xo`jaligida 12 %, qurilishda 8.0, chakana savdoda 9.0 %; bu sohaning 100 foiz mahsuloti eksport qilinadi.

Mustaqillik yillarida Buloqboshi tumani sanoati tez rivojlanib bordi va viloyat iqtisodiy makonida o`ziga xos o`sish qutbiga aylandi. Bu, eng avvalo, tumanning Nayman MFYida joylashgan avvalgi sement ishlab chiqarish zavodining qurilishi juda katta shov-shublar asosida ro`y berdi. Xo’jaobod tumani tikuv fabrikalari ahamiyati qanday bo`lsa, Buloqboshi tumanida ham ushbu sement zavodi mavqei shunday. Ularsiz mazkur viloyatlar iqtisodiyoti butunlay boshqacha ko`rinishda bo`ladi. Bu zavod 2020-tilda Tojikistonga 1.3 million tonna sement eksport qildi, bu respublikada 11 oy davomida ishlab chiqarilgan umumiy hajmining 40 foizini tashkil qiladi

Zavod qurilishi 2017-yilda boshlanib, undan 2018-yilda ishga tushurilgan. Umumiy loyiha quvvati bir yilda 1.2million tonna. Zavod konveyeridan turli rusumdagi sementlar jahon bozorida, xususan MDH mamlakatlarida yaxshi mavqelarni zabt etmoqda.

Shunday qilib, sanoat, aniqrog`i sement ishlab chiqarish viloyat sanoati va umuman mintaqa iqtisodiyotining yetakchi tarmog`i hisoblanadi. Uning hissasiga jami yaratilgan sanoat mahsulotining 77,7 foizi to`g`ri keladi. YEngil sanoat mahsulotining qiymati 9,6 %, oziq-ovqat – 2,3 %

Buloqboshi tumani sanoatining o`ta tor ixtisoslashuvi tomon borishini ko`rsatadi. Chindan ham tuman hozirgi sanoat mahsulotida mavqei yildan-yilga oshib bormoqda. Bu, albatta, nisbiy ko`rsatkich, biroz uning zamirida ikki jarayon yotibdi: birinchidan, sanoatning yuqori sur`atda rivojlanishi bo`lsa, ikkinchidan, boshqa sanoat tarmoqlarida bu ko`rsatkichlarning pastligini anglatadi. Binobarin, tumanda an`anaviy, xususan yengil va oziq-ovqat sanoat tarmoqlarini ham jadal rivojlanishi talab etiladi.

Dastlabki ma`lumotlarga ko`ra, 2020 yil 1 yanvar holatiga tumanda doimiy aholi soni 141.9 ming kishini tashkil qildi va yil boshidan 0.52 ming kishiga yoki 3.7 foizga ko`paydi (2.1.2-jadval).

2.1.2-jadval

Aholining tabiiy harakati 2017-2019 yillar yanvar-dekabrda quyidagicha ifodalanadi:

	Kishi				Har 1000 kishiga
	2017y.	2018y.	2019y.	2017yilga nisbatan 2019yilda o`sish, kamayish (+-)	2017y. Promille	2018y. Promille	2019y. Promille	2017 yilga nisbatan 2019 yilda o`sish, kamayish (+-)
jami aholi soni:	137895	139327	141905	4010
Tug`ilganlar	2945	3145	3563	618	22.3	23,5	24,8	2.5
O`lganlar	596	668	811	215	5.3	5.0	4.8	-0.5
Tabiiy o`sish	2349	2477	2752	403	17.0	18,5	20.3	3.3
Nikohlar	2741	2871	2944	203	9.5	9.6	9,7	0.2
Ajralishlar	296	316	337