Ii. Asosiy qism Asosiy vositalar bilan ta’minlanish darajasining tahlili

Payariq tumani “Ziyaboy Ortiqov” fermer xo’jaligining asosiy vositalar
bilan ta’minlanish darajasi dinamikasi*

Payariq tumani “Ziyaboy Ortiqov” fermer xo’jaligining asosiy vositalar

bilan ta’minlanish darajasi dinamikasini 4.2.1-jadval orqali tahlil qilsak, 2013 yilda
asosiy vositalarning o’rtacha yillik qiymati 2011 yilga nisbatan 29654 ming so’m
yoki 43,1 foizga, yalpi mahsulot qiymati esa 9155,8 ming so’m yoki 13,4 foizga
oshgan. Ushbu jadval ma’lumotlari orqali fermer xo’jaligining asosiy vositalar
bilan ta’minlanish darajasi tahlilini amalga oshiramiz:


Dastlab fermer xo’jaligining asosiy vositalar bilan ta’minlanish darajasining
umumiy o’zgarishi aniqlaymiz. Buning uchun 2013 yildagi asosiy vositalar bilan
ta’minlanish darajasidan 2011 yildagi asosiy vositalar bilan ta’minlanish darajasini
ayiramiz:

Shunday qilib, 2013 yilda fermer xo’jaligining asosiy vositalar bilan
ta’minlanish darajasi 2011 yilga nisbatan 149,8 ming so’mga yoki 15,5 foizga
oshgan. Bu ko’payish quyidagi omillar ta’sir ostida sodir bo’lgan.
Birinchi omil, yer maydoni hajmi o’zgarishining xo’jalikning asosiy
vositalar bilan ta’minlanish darajasining o’zgarishiga ta’sirini aniqlash uchun
«Shartli» asosiy vositalar bilan ta’minlanish ko’rsatkichidan 2011 yildagi
ta’minlanish ko’rsatkichini ayiramiz:
Demak, 2013 yilda fermer xo’jaligi yer maydonining 17 gektarga oshishi
natijasida 1 gektar hisobiga to’g’ri keladigan asosiy vositalarning qiymati 187,2
ming so’mga kamaygan.
Ikkinchi omil, asosiy vositalar hajmi o’zgarishining asosiy vositalar bilan
ta’minlanish ko’rsatkichining o’zgarishiga ta’sirini aniqlash uchun 2013 yildagi
asosiy vositalar bilan ta’minlanish ko’rsatkichidan «Shartli» asosiy vositalar bilan
ta’minlanish ko’rsatkichini ayiramiz:
Shunday qilib, 2013 yilda asosiy vositalarning o’rtacha yillik qiymati 2011
yilga nisbatan 9155,8 ming so’mga oshishi natijasida 1 gektar hisobiga to’g’ri
keladigan asosiy vositalar qiymati 337 ming so’mga ko’paygan.