If. •f с ж ж Салимов КимёВий технодогиянинг асосий караёнАари Во урилмоАпри I зл' Пз

Тозапанган 
А газ
Суюцпик
О О
сг"‘
Чангли 
газ“
Суспензия.
° 0о ° о ° о
° о о0о ° о
о “ о А
О 
О 
о
о
7(1
л
\
8 .1 5 -раем.
М а в х у м кай-
н а ш х о л а т и д а г и шарс и-
мон н а с а д к а л и скруббер:
/ — т о м ч и у ш л а г и ч ;
2
— юк о ри г и 
^ е г а р а л и
п а н ж а р а ;
3
— н а с а д к а
к а т л а м и ;
4
— ц и л и и д р с и м о н
коб и к;
5
— п а с т к и
т а я н ч
п ан - 
ж а р а с и .
Тозалан&н газ 
\
8.16- раем.
Ай л а н и б юрувчи н а с а д к а л и ва 
с у юк ли к ц и р к у л я ц и я к ил иб б е р и л а д и г а н
чанг тутгич:
/ — н ас ос; 2 — ш л а м йигги ч; 3 — к у р и л м а куб и;
4
—
с е п а р а т о р ;
5
— у ю р м а хо с ил к и л у в ч и к у р и л м а ;
6
—
к у р и л м а н и н г иш сох,аси; 
7
— а й л а н и б ю р ув чи н а с а д ­
к а л и к а т л а м ;
8
—- т а я н ч п а н ж а р а с и ;
9
— к у й и л и ш тр у - 
б а си ; 
1 0
— ч а н г л и г а з к и р а д и г а н ш т у ц е р ;
1 1
— ф о р ­
с у н ка ;
12
— т о з а л а и г а н г а з ч и к а д и г а н п а т р у б о к .
х аж мн ин г улупш е = 1 булади. Ушбу с к р у бб ер ла р Чи рч ик
ша хрид аг и Узбекистон кийин эрувчан ва утга чидамли м е т а л л а р
комбинатининг г а з л а р н и чангдан. т о з а л а ш с и сте мас ид а му- 
в аф ф а к и я т л и и шл ат и лмо к д а.
8.16- р ае м д а а й л а н и б юрувчи н а с а д к а л и ва суюк лик ц и р к у л я ­
ция килиб б ер ил а д и г а н с к руббернинг схемаси курс атилга н.
К,урилмага с у юк ли к м а р к а з д а н кочма насос ( / ) ё р д а м и д а
берилади. Ча нг ли газ п а н ж а р а (5) нинг пастки кисмига штуцер 
(10)
ё р д а м и д а юборнлади. Газ к и ра д иг ан штуцер вертикал
у к к а нисбатан 5— 10° 
киялик билан 
урнатилган. 
Суюклик 
п а н ж а р а юзаси томонга к а р а б , сочиб берувчи ку ри лма
(11)
ё р д а ­
мида т а р к а т и л а д и . П а н ж а р а н и н г устида н а с а дк а к а т л а м и (7 ) 
жо йл ашг ан . П а н ж а р а о рк а ли утган газ окими н а с а д к а л а р н и
айл аниб юрувчи хо ла т г а келтиради. Газнинг тезлигига кура 
суюклик п а н ж а р а о рк а ли ки сман аг да р и ли б , к у р ил ма н ин г куб 
кисмига туша ди ёки иш зонаси 
(6)
о р к а ли ку ри лма н ин г юкориги 
кисмидаги с е п а ра т о р 
(4)
га утади. С е п а р а т о р д а м а р к а з д а н кочма 
уюрма хосил килувчи (5) ё р д а м и д а с уюк ли к г аз да н а ж р а л а д и .
А ж р а л г а н суюк лик куйилиш трубаси 
(9
) о р ка л и шл а м йиггичга 
тушади. Т о з а л а ш г а н газ п атрубок 
(12)
о р к а ли а тм ос ф е р аг а 
чик арила ди. Газнинг тезлиги 3
— 12
м / с , суюкликнинг тезлиги зса 
1
-
10
"“
3
Ч-
6
• 
10 —3
м / с ч е г а р а л а р и д а у з г а р и ш и мумкин.
206

---

М а й д а дисперсли з а р р а ч а л а р н и тутиб колиш д а р а ж а с и газ 
тезлигининг ортиши билан купаяди, бунинг учун к у р и л м а д а тугри 
йуналишли режим ташкил килинади. Газ н и нг те з ли г и 7
— 8
м / с д а н
кжори булиши керак. Б у н д а й ш а р о и т да суюк лик п а н ж а р а д а н
а гд а ри л иб , к у р и лм а н ин г пастки к и см ид а йигилмайди. Насос 
и ш л а т и ш г а эхтиё ж колмайди. 8.17- р ас м д а суюк лик инжекцион 
усул билан бериладиган чанг тутгичнинг чизмаси курсатилган. Г аз 
к у р и лм а ни нг пастки кисмига берилиб, иш сохаси ( / ) д а н утади ва 
бу с о ха да ж о й л а ш г а н н а с а д к а л а р
(2)
ни ай л ан у в ча н холатга- 
келтираДи. Газ чангдан иш сохасида турбулизация килинган г а з — 
суюклик к а т л а м и ё рд а м ид а тозал а на ди . Суюклик с е па ра т ор (
4
) да 
а ж р а л а д и ва ре ц и р к у л яц и я ки ли ш учун и шл а т и л а д и. С уюкл ик 
тр у ба (5) о р х ал и ш л ам йиггич (7) га куйилади. Суюкл ик 
т а рк иб ид а г и ма йд а з а р р а ч а л а р ш л ам йиггич (7) д а ч у к ма г а 
тушади.
Ай л ан иб юрувчи н а с а дк а л и с к р у б б е р л а р д а газ — суюклик 
окими н а с а д к а л а р ё р д а м и д а кучли т у р бу л из а ци я килинади.
З а р р а ч а л а р н и н г т о мч ил а рд а чукиши т у р б у л е н т — импульсли 
механизм асосида юз беради. Бунинг учун к у р и л м а д а оптимал 
м а с ш т а б л и интенсив турбулент п у л ь с а ц и я л а р и т а ш к и л этилади.
Ушбу с к р у бб е р л ар ё р д а м и д а г аз а р а л а ш м а л а р и т а рк иб ид а г и 
микронли ул ча м ва турли физик х о сс а л а р г а эга б улг а н к а т т и к
з а р р а ч а л а р н и а ж р а т и б олиш мумкин.
Саноат микёсида олиб борилган т а ж р и б а л а р шуни курсатдики, 
айланиб юрувчи наса дк ал и ск р у бб ер л ар да юкори д а р а ж а д а г и чанг 
у ш л а ш л и к к а эришилади: 93— 96 % 1—2 мкм ли з а р р а ч а л а р учун; 
98— 99,9 % 5 мкм дан к а т т а б улг а н з а р р а ч а л а р учун.
Г а з л а р н и чангдан ф и л ь т р л аш йули билан т о з а л а ш турли 
говаксимон т ус и кл а р д ан ф о й д а л а н и ш г а асосланган. Ф и л ьт р ла ш 
жараё/Нида 
говаксимон т у с и к л а р д а н газ утиб 
кетади, газ 
та р к и б и да г и м у а л л а к хол ид а б у ла ди г а н к а т т и к з а р р а ч а л а р