Idrokning murakkab turlari

Uch rangli sezish nazariyasi:

1. 1756 yilda M. V. Lomonosov asosiy qoidalarini bayon qilib bergan.

2. 100 yildan keyin nemis fizigi G. Gelmgolts uni to’la isbotlab bergan.

3. Ushbu nazariyaga binoan, to’r pardaning qolbachalarida uchta asosiy element mavjuddir, ulardan birining qo’zg’alishi qizil rang sezgisini, ikkinchi birining qo’zg’alishi yashil rang sezgisi va uchinchi birining qo’zgalishi binafsha rang sezgisi hosil qiladi. Nazariyaga ko’ra, yorqin to’lqinlari birdaniga uchta elementni bir xilda ko’zg’atsa, oq rang sezgisi vujudga keladi. Lekin yorug’lik to’lqinlari ikki yoki uch elementga ta’sir qilsa-yu, ammo bu ta’sir bir tekis kechmasa, u holda sezuvchi elementlardanqar birining qanchali qo’zgalganligiga qarab, xar xil rang sezgilari namoyon buladi. Xozirgi zamon psixologiyasida ranglarni sezish yolg’iz tur pardasidagi jarayonlar bilangina emas, balki miya po’stida yuzaga keladigan boshqa jarayonlar bilan ham bog’lik ekanligi tog’risidagi ma’lum mavjuddir. Zamonaviy ma’lumotlarga binoan, tayoqchalarda ko’rish purpuri degan maxsus modda borligi isbotlangan. Ko’zga yorug’lik ta’sir etganda ko’rish purpuri kimyoviy yo’l bilan parchalanib, tarqibiy qismlarga bo’linadi va mazkur jarayon ko’rish nervini qo’zg’atib,yorug’lik sezgisi hosil qiladi, qorongilikda esa purpur o’z funqtsional holatini qayta tiklaydi.

• Ko’rish sezgilarida maxsus hodisalar.
• 1. Rang kontrast (kuchsizlanish tufayli).
• 2. Shapko’rlik.
• 3. Rang ajrata olmaslik (traxoma) — kunduzgi va tungi hayvonlar