Idan foydalanish

Yosh Tadqiqotchi Jurnali 
ISSN: 2181-3132 
Vol. 1 No. 5 (2022) 
scientific journal impact factor 4.7 
namoyon bo‘lmoqda. An’anaviy o‘qitish usullarida o‘quvchilarni mustaqil bilim olishga, tanqidiy 
fikrlash ko‘nikmalarini rivojlantirishga, o‘quv jarayonini demokratlashtirishga o‘rgatish 
masalalariga kam e’tibor beriladi. Bugungi kunda har bir fandan shunchalik ko‘p ilmiy ma’lumotlar 
to‘planganki, uni an’anaviy o‘qitish usullaridan foydalangan holda o‘quv rejasida belgilangan 
soatlarda tinglovchiga yetkazishning iloji yo‘q. Hozirgi vaqtda ushbu muammolarni hal qilish 
uchun bir qator o'qitish usullari mavjud bo'lib, ular orasida zamonaviy axborot texnologiyalari 
vositalariga asoslangan o'qitish alohida ahamiyatga ega. Zamonaviy axborot texnologiyalari 
imkoniyatlariga gipermatn, gipermedia, grafik va kompyuter audio dasturlarini misol qilib 
kelt
irish mumkin. Gipermatn, gipermedia, grafik va kompyuter audio dasturlarini yaratish ta’lim 
tizimida nafaqat axborot texnologiyalaridan samarali foydalanish, balki fan bo‘yicha noan’anaviy 
darslarni ham tashkil etish imkonini beradi. Rivojlangan mamlakatla
r oliy ta’lim muassasalari va 
respublikamizning yetakchi ta’lim muassasalarida kompyuter texnologiyalari asosida o‘qitish 
jarayonini tahlil qilganda bir qancha yo‘nalishlarni ko‘rish mumkin [5]. Ulardan biri kompyuter 
modelidan foydalanishdir. Bu yo'nalish o'qitiladigan fanlar ob'ektlariga tabiiy ko'rinishda 
ko'rsatib bo'lmaydigan ma'lumotlarni ifodalash imkonini beradi. Bu esa, o‘z navbatida, asl asl 
mohiyatini aniqlash, uning ichki va tashqi xususiyatlarini, rivojlanish jarayonini kuzatish imkonini 
beradi. Hozirgi kunda kompyuter modellashtirish texnologiyasi mavjud bo'lib, uning maqsadi 
atrofdagi tabiatni, unda sodir bo'layotgan hodisalarni, jamiyatdagi o'zgarishlarni tushunish, 
zamonaviy usullar orqali tushunish jarayonini tezlashtirish va qabul qilishdir. Kompyuterda 
modellashtirish texnologiyasini o'zlashtirish kompyuter tizimlarini (vositachi qurilma sifatida) 
yaxshi bilishni va unda modellashtirish texnologiyalaridan foydalanish qobiliyatini talab qiladi. 
Kompyuterlarda dasturlash tillaridan foydalanish matematik modellashtirishda jiddiy yutuq 
yaratdi. XX asr oxirida yaratilgan yuqori quvvatli Pentium protsessorli kompyuterlarda 
o‘rganilgan jarayon modellarining (grafika, diagramma, animatsiya, animatsiya va boshqalar) turli 
ko‘rinishlarini kompyuter m
onitorida yaratish mumkin. Modelni ekranda (masalan, rasm eskizi) 
turli darajalarda (tekislikda, fazoda) siljitish mumkin. Bu fikrlardan kelib chiqib, fizika fanidan 
“Kvant elektronikasi” fanidan tabiiy muhitda kuzatilishi mumkin bo‘lmagan jarayonlarning 
kompyuter simulyatsiya modelini yaratish va shu asosda darslar tashkil etish mumkin. Kvant 
elektronika fizikaning shunday bir tarmog'i bo'lib, u termodinamik jihatdan muvozanatlanmagan 

---

543