Ichki kasallikiar

M atvey Yakovlevich Mudrov 
(1776— 1831) — rus terapevtlar 
m aktabining asoschilaridan biri. U be m orlarni so'rab-surishtirish 
va kasallik ta rix in i t u z i s h n i R o s s iy a d a b ir i n c h i b o 'l i b ru su m
qildi, bem orni klinik jihatdan tekshirish sxemasini ishlab c h iq d i . 
M .Y . M u d r o v kasallikni e m a s, balki kasalni d avolash kerak, 
deb t a ’kidlar va h a r kimga individual, y a ’ni a lo h id a -a lo h id a davo 
qilishni y o q lab c h i q a r edi. U s h if o k o r n in g a sosiy vazifasi — 
kasallikni an iq la sh va sabablarini bilib olish, h a r t o m o n l a m a
davolash profilaktika c h o ra -ta d b irla rin i o 'tk a z is h d ir d e b hisoblar
10

---

edi. U Saratov va Peterburgda vaboga qarshi kurashda faol ishtirok 
qildi. Peterburgda vabodan vafot etdi.
Grigoriy Antonovich Zaxarin 
(1829— 1897) — Moskva terapevtlar 
m a k ta b in in g asoschisi. 0 ‘z in in g asarlari va klinik faoliyatida 
od a m n in g tevarak-atrofdagi m uhit bilan o ‘zaro m unosabatlariga 
hal qiluvchi a h a m iy at berdi. U b em orni surishtirishning o kziga xos 
uslubini ishlab chiqdi. Surishtirish uslubini tekshirishning boshqa 
uslublari (m etodlari) bilan q o ‘shish, unga b e m o r organizmidagi 
a n a to m ik o'zgarishlarni j u d a aniq bilib olish u c h u n im kon berdi. 
U l a b o r a t o r i y a va a s b o b la r b ila n b a ja r il a d ig a n u s lu b l a r d a n
foydalandi va bularni q o ‘s h im c h a uslublar deb qaradi.
Davolashni u kom pleks chora-tadbirlardan: gigiyena talablariga 
m os hayot kechirish iqlim bilan davolash (klim atoterapiya) va 
d o r i- d a rm o n la r bilan yordam berishdan iborat deb bildi. Sil t o kg kri- 
sidagi t a ’lim otga uning to m o n id a n k o kpgina yangiliklar kiritildi. 
Q im iz bilan davolash ni am alda joriy qildi, fizioterapiya uslublarini 
shifobaxsh t a ’sirini ilmiy jih a td a n asoslab berdi.