Ichki kasallikiar

14.4. 5 , vitamini (nikotin kislota, 
PP
vitamini, nikotinamid,
niatsin, pellagraga qarshi vitamin) yetishmasligi
H ujayralarning nafas olishida, oqsillar alm ashinuvida q a tn a ­
shadi, o rg an iz m d a o bsimlik oqsillarining ha z m b o ‘lishini tezlash­
tiradi, m e ’daning sekret va harakat funksiyasini norm allashtiradi, 
m e ’daosti bezi ishlab c hiqaradigan sekretsiya va shira tarkibini 
yaxshilaydi, jigar ishini norm allashtiradi. Sog‘lom katta yoshdagi 
o d a m ning bu vitam inga boMgan bir sutkalik ehtiyoji 14—28 mg.ni, 
bolalarda 4 — 19 mg.ni tashkil etadi.
O rg a n iz m d a nikotin kislota yetishm asa, pellagra kasalligi r o ‘y 
beradi. N ik o tin kislota tibbiyotda faqat shu kasallikni davolash va 
oldini olishda em as, balki boshqa bir q a to r kasalliklami davolashda 
h a m yaxshi n a f beradi. Bu vitam in ichilganidan bir n e c h a m inut 
oMgach, kishining yuzi qip-qizarib, lovullab ketadi va issiq yuzdan 
boshqa organlarga tarqaladi. N ikotin kislota uy parrandasi g o ‘shtida, 
m o l, b u z o q g o ‘shti, jigari, buyragida, a c h itq i, g u ru c h kepagi, 
bug‘doy m urtagida k o ‘p boMadi.
N ik o tin kislota yaxshi saqlanishi va p azandachilik ishloviga 
chidamliligi jih a tid a n boshqa vitam inlardan ustun turadi. Yuqori 
h a ro ra t, q a y n a tish , qovurish m ahsulotlardagi nikotin kislotaga 
t a ’sir etm aydi, yorugMik, kislorod, havo, ishqor t a ’siriga bardoshli.
Ishlatiladigan о ‘m i.
Pellagra (
PP
avitam inozi), jigar kasalliklari, 
t o m i r l a r s p a z m i , a t e r o s k le r o z ( q o n d a g i x o le s te rin m iq d o r in i 
kam aytiradi). M e ’da va o ‘n ikki ba rm oqli ichakning yara kasalligi, 
enterokolitlar, kolitlar, k o ‘p d a n beri b itm ay kelayotgan jarohatlar, 
yaralar va boshqalar, m e ’d a -ic h a k yoMi o ‘sm alarida sim ptom atik 
o ‘ziga xos boMmagan vosita tariqasida h am ishlatiladi.
Ishlatilish usuli va dozalari.
Profilaktika u c h u n katta yoshli 
o d a m la r kuniga 0,0 1 5 —0,025 g .dan, bolalar 0,005—0,02 g.dan 
ichib turishadi. Pellagrada katta yoshli od a m la rg a 15—20 kun
343

---

d a vom ida 0,1 g d a n kuniga 2 —3 m ahal ichish u c h u n buyuriladi. 
N atriy nikotinatning 1 % li eritmasi 10— 15 kun davom ida 1 ml.dan 
kuniga 1—2 m arta parenteral y o ‘l bilan yuborib turiladi.
Bolalarga 0,005 g.dan 0,05 g.gacha m iqdorda kuniga 2—3 m arta 
ichiriladi. Boshqa zarurat paytlarida katta yoshli odam larga 0,02— 
0,05 g.dan 0,1 g.gacha, bolalarga 0,005 g.dan 0,03 g. g acha kuniga 
2—3 mahal beriladi. 0 ‘smalarda kalendula q o ‘shilgan nikotin kislota 
tabletkalari 1—2 d o n a d a n kuniga 2—3 m ahal ichiriladi.