Ichki kasallikiar

9 .9 . Gipoplastik anemiya (aplastik)
Bu a n e m i y a k o ‘m ik f u n k s iy a s in in g susayishi n a tija s id a q o n
ta rk ib id a g i e r itro tsitla r, ley k o tsitla r va t r o m b o t s it l a r s o n in in g k a ­
m a y ib ketishi b ila n x a r a k te rla n a d i.
275

---

Etiologiya:
turli xil y u q u m li k a sa llik la rd a n k eyin —sepsis, a n ­
g in a , tu b e r k u lo z , g r ip p , b a ’zi b ir d o rila r n i h a d d a n t a s h q a r i k o kp 
q a b u l q ilish ( a m i d o p i r i n , m e t i lt i o u r a ts i l , m i y e l o s a n , T i o T E F ,
le v o m its e tin , s t r e p to m its in , s u lfa n ila m id la r, n o v a r s e n o l, b e n z o l) ,
n u r ra dia tsiya si, r e n tg e n n u rlari.
K lin ik a si.
D a r m o n s i z l i k , k a m q u v v a t , t a n a h a r o r a t i n i n g
k o ‘tarilishi, p n e v m o n i y a g a xos klinik b e lg ila r n a m o y o n boMadi, 
b e m o r l a r m ilk v a b u r u n q o n a b t u r i s h i d a n s h i k o y a t q ilis h a d i. 
S u r u n k a li tu r la r id a b e m o r ra n g in in g keskin o q a r ib k etganligi, teri 
va shilliq p a r d a la rd a m a y d a n u q ta s im o n q o n q u y ilishlar borligi qayd 
etiladi. L im fa t u g u n l a r kattalash a d i.
L aboratoriya tahlili:
p e r if e r i k q o n d a n o r m o x r o m a n e m i y a
k u z a t i l a d i , g e m o g l o b i n m i q d o r i 2 0 — 3 0 g / l . g a c h a t u s h a d i ,
leykotsitlar, re tik u lo ts itla r m iq d o r i keskin p asa y ad i. E ritro ts itla r 
c h o ‘kish tezligi 30— 50 m m /s o a tg a c h a o s h g a n b o ladi. T r o m b o s itla r
m iq d o r i n olga tu s h ib ketadi. Siydik, axlat va q u s u q m assalarig a q o n
a ra la sh g a n boMadi.
Davolash.
B e m o r g e m a to lo g iy a boMimiga y o tq iz ib d a v o la n a d i. 
S h if o k o r k o ‘rsa tm a sig a b i n o a n , u n g a b a r 2 — 3 k u n d a 2 0 0 — 3 0 0 ml 
q o n q u y ish , le y k o ts ita r va t r o m b o t s it l a r m a ss a la r in i q u y ish a m a lg a
oshiriladi. U m u m i y quvvatni o sh iru v ch i v ositalar h a m d a v ita m in la r 
b e r il a d i. P r e d n i z o l o n 15— 20 k u n d a v o m i d a 4 0 — 60 m g . d a n ,
n ey ro b o lil, m e t a n d r o s t e n o l o n 1— 2 m g .d a n 1 kg t a n a o g ‘irligida 
b erib tu riladi.
Profilaktikasi.
K a sa llik n in g o ld in i o lis h d a turli y u q u m li k a s a l­
lik la rd a n h im o y a l a n i s h , q o n y a ra tilish ig a za rarli t a 's i r e ta d ig a n
m o d d a l a r d a n xoli boMish, n u r ra d ia tsiy a la rid a n s a q la n is h , sitosta tik 
m o d d a l a r n i t o ‘g tri q a b u l qilish lo zim .