Ichki kasallikiar

7 .9 . Jigar kasalliklari
7.9.1. Surunkali gepatit
S u ru n k a li g e p a tit b u jig a r p a r e n x im a s in i diffuzli — d istrofik 
yalligManishidan kelib c h iqadiga n shikastlanishdir. Jigarda morfologik 
o ‘z g a rish la r avj o lad i. K u p f e r h u ja y ra la r gip erp la ziy asi rivojlanib, 
po rtal tra k la rd a o lr ta c h a ifod ala n g an fibroz, gistiolim fo p lazm o tsitla r 
ko^payishi bilan x a r a k te r la n a d i ( 2 6 - r a s m ) .
Etiologiyasi.
S u r u n k a li g e p a tit o ‘t k i r virusli g e p a tit ( B o tk in
kasalligi), # v a С turdagi o kt k i r g e p a ti t d a n keyin rivojlanadi. Bezgak, 
z a x m , b ru tsello z, sil, m e ’d a - i c h a k y o 'lla ri kasalliklari, o kt pufagi 
kasalliklari, ich te r la m a , s e m irib k e tish , q a n d li d ia b e t k asa lliklari- 
n in g aso rati sifatida y u z a g a c h iq ish i m u m k in .
Sifatsiz o v q a tla n is h , k u c h li spirtli ic h im lik la r n i iste ’m o l qilish, 
d o rila r d a n z a h a rla n ish i - s u lfa n ila m id la r, a n tib io tik la r , silga q a rsh i 
d o rila r, yalligkla n ish g a q a rsh i d o rila r, a to f a n , a m i n a z in , m e tild o f a
kabilar u z o q vaqt k atta m iq d o r d a q o kllan ilg a n d a kasallik rivojlanishi 
m u m k i n . S u r u n k a l i g e p a ti t s a n o a t d a , q i s h l o q x o kj a l i g id a , u y -
r o kz g ko r is h la r id a is h la tila d ig a n h a r xil m e ta ll va m e t a l l o i d l a r
( q o krgko s h in , s im o b , m a r g u m is h b irik m a la ri), k im y o v iy b o ‘y o q la r, 
benzol va u n in g hosilalari, xlororganik, fosfororganik p e stitsidlarning 
z a h a rli t a ’sirlari, b u n d a n t a s h q a r i, c h o kzilg an sep tik e n d o k a r d i t ,
b irik tir u v c h i t o kq i m a n i n g tiz im li y a llig kla n is h k asa llik lari, b a ’zi 
b ir y u q u m li k a sa lliklar b ila n k a s a lla n g a n la rd a u c h r a y d i.