Ichki ishlar vazirligi a k a d e m I y a s. Isxakov, V. Topildiyev

VII jadval
1. (Fest. Deverb. Signif., 4: Aylanib o‘tish joyi, ya’ni  imorat
atrofidagi  qurilishsiz joy 2,5 fut kengligida bo‘lishi kerak).
2. (Gay. 1.13. D. X. 1: Chegara olish haqidagi da’volarda aytishlaricha
Afinada Salon tomonidan o‘tkazilgan qonun kuchga ega bo‘lgan
farmoyish misolida quyidagi XII jadval qonuni ko‘rsatmalariga amal
qilish kerak: agar qo‘shni uchastka bo‘ylab g‘ov qaziladigan bo‘lsa,
chegaradan o‘tish mumkin emas, agar devor olinsa, qo‘shni
uchastkadan 1 fut ichkariga olish kerak, agar turar joy bo‘lsa 2
futga, agar chuqur yoki qabr qazilsa, qancha chuqur bo‘lsa, shuncha
tashlab, quduq bo‘lsa 6 fut tashlab, agar  zaytun ekilsa, qo‘shni
uchastkadan 9 futga,  qolgan daraxtlar uchun esa 5 fut joy tashlash
kerak bo‘ladi).
3. (Pliniy. Tabiiy tarix, 19. 4. 50: XII jadvalda «xumor» so‘zi
umuman ishlatilmas edi. Uni belgilash uchun esa, ko‘pincha hortus—
chegaralab olingan joy so‘zidan  foydalanar  edilar.  Bunda unga ota
mulki  ma’nosida  qaralar edi).
4. (Sitseron. Qonunlar to‘g‘risida, 1.21.55: XII jadval  qadimiyligi
bo‘yicha 5 fut  kenglikdagi  oraliqlarni  sotib olishni  taqiqlar edi).
5. (Sitseron. Qonunlar to‘g‘risida, 1.21.55: XII jadval qaroriga
asosan, chegaralar haqida tortishuvlar yuzaga kelsa, biz chegara olishni
3 dallol ishtirokida amalga oshirishimiz lozim).
6. (Gay. 1. 8. D. VIII. 3: XII jadval qonuni bo‘yicha to‘g‘ri yo‘llarning
kengligi  8 fut, burilishlar 16 fut qilib  belgilangan).
7. Yo‘l chetidagi uchastkalarning egalari yo‘lni o‘rashsin. Agar
tosh yotqizishmasa, egarlanadigan hayvonlarda xohlagan yerlarda
yurishlari mumkin.
8. a) Agarda yomg‘ir suvi zarar yetkazsa ...

---

209
b). (Pavel. 1. 5. D. XL, III, 8: Agar jamoat yeridan  oqib o‘tuvchi
irmoq yoki ariq xususiy mulkka zarar  keltiradigan  bo‘lsa, unda mulk
egasiga XII jadval  qonuni asosida  zararni qoplash  haqida  da’vo
berilar edi).
9. a) (Ulpian. I. 1. 8. D. XLIII, 27: XII jadval qonuni, bog‘ soyasi
qo‘shni uchastkalarga zarar  yetkazmasligi uchun 15 futdan baland
daraxtlarni kesishni buyurar edi).
b) (Pomponiy. I. 2. D. XLIII. 27: Agar qo‘shni uchastkadagi
shamoldan sening uchastkangga egilsa, unda sen XII jadval qonuniga
asosan uni yig‘ishtirib olish uchun da’vo berishing mumkin).
10. (Pliniy. Tabiiy tarix, XVI. 5.15: XII jadval qonuni qo‘shni
uchastkadan  tushuvchi yong‘oqlarni  terishga ruxsat berardi).
11. (Yustinian. I. 41. I. II. 1: Sotilgan va berib yuborilgan narsalar
sotuvchiga sotib olish narxini to‘laganda yoki uning talablarini boshqa
yo‘llar bilan qondirgan taqdirdagina oluvchining xususiy mulki bo‘ladi.
Masalan, kafilni ko‘rsatsa yoki garovga u bu narsa bersa. XII jadval
qonunida shunday ko‘rsatilgan).
12. (Ulpian. lib. Sing. Regul. II. 4: Agar vasiylik beruvchi quyidagi
ko‘rsatmalarni bergan bo‘lsa, qulni mening vorisimga 10000 sester-
siyni to‘lash sharti bilan ozod qilaman, unda bu qul vorisdan begona-
lashtirilgan bo‘lsa-da, u oluvchiga bu summani to‘lab ozodlik (chi-
qish)ni qo‘lga kirita oladi. XII jadval qonunida shunday qaror qilingan).