I-мodul bo‘yicha amaliy mashg‘ulotlari mavzulari

Qishki chivinlar - 
Trichoceridae
 oilasi. 
9(8).
Mo‘ylovlarining o‘zagida ko‘zchalari rivojlanmagan. Ikkinchi anal tomiri 
(A
3
) orqa qanotining qirrasiga, anal parragidan tashqarisida birinchi anal tomiri (A
1
) 

---

370 
tepasiga yaqin joyda (110, 2-rasm) tirkashadi.
10(11).
Subkostal tomiri (Sc) R tomiriga kelib qo‘shilgan (110, 2-rasm). Jag‘
paypaslagichlarining oxirgi bo‘g‘imi uzun, xivchinsimon, oldingi bo‘g‘imlariga 
qaraganda uzunroq. Chivinlar yirik va o‘rtacha kattalikda, uzun tanali va uzun 
ingichka oyoqli. Rangi sariq, jigarrang va kulsimon tusda.
Uzunoyoqlilar - 
Tipulidae
 oilasi.
11 (10).
Subkostal tomiri(Sc)ning uchi erkin tugallangan yoki C tomiriga kelib 
qo‘shiladi. Jag‘ paypaslagichlarining oxirgi bo‘g‘imi
kalta, oldingi bo‘g‘imlariga 
nisbatan eng ko‘pi bilan 2 barobar uzun.
12(13).
Subkostal tomirining (Sc) uchi erkin tugallangan. Chivinlarining rangi 
sariq yoki kulrang, o‘rtacha kattalikda, uzunoyoqlilarga o‘xshash. Lichinkalari suvda 
yoki quruqlikda yashaydi va o‘simlik to‘qimasi bilan oziqlanadi.
Silindrotomidlar -
Cylindrotomidae
 oilasi. 
13(12).
Subkostal tomiri (Sc) C tomiriga kelib qo‘shilgan. Pashshalari 
uzunoyoqlilarga o‘xshash, lekin tanasi nisbatan kichikroq
yoki o‘rtacha kattalikda. 
Urg‘ochilari tuxumlarini suvga yoki botqoqlarga qo‘yadi. Lichinkalari saprofag, 
ba’zilari yirtqich.
Suv pashshalari -
Limoniidae
 oilasi.
14(5).
O‘rta yelkasi “V” shaklidagi ko‘ndalang choksiz.
15(16).
Qanot tomirlari uzun tuksiz yoki tangachasiz. Mo‘ylovining xivchini 
uzun, ingichka, biroz ajralgan bo‘g‘imli. Mo‘ylovining asosiy 2-bo‘g‘imi qisqa va 
yo‘g‘on. Chivinlari nozik, kichik (tanasining uzunligi 5 mm gacha), ingichka oyoqli, 
kalta va yo‘g‘on xartumli. Lichinkalari suv havzalarining qirg‘og‘ida yashaydi, 
lichinkalari tanasining ko‘pchilik qismi suvdan tashqarida, boshi va ketgi qismi suv 
sathining ostida bo‘ladi.