I mavzu: Axborot haqida tushuncha

unit Unit1; // Modul nomi
interface
uses // bu so`zdan keyin kalitlangan,ulangan modullar sanaladi.
Windows, Messages, SysUtils, Variants, Classes, Graphics, Controls, Forms,
Dialogs;
Type // tiplar e`lon qilinadi.
TForm1 = class(TForm) // TForm1 Yangi ob`yekt yozilishi boshlanadi.
// Bu yerga komponentlar va hodisalar yoziladi.
private
{ private declarations } { Podkazka. Bu yerda ob`yekt T Form1 ga tegishli o`zgaruvchilar va metodlar yoziladi }
public
{ public declarations }// ochiq ma`lumotlar (ob`yektdagi)
{Bu yerda har qanday boshqa Modul uchun o`zgaruvchilar va metodlar yoziladi}
end;
var // global o`zgaruvchilar e`lon qiladi
Form1: TForm1; //TForm1 tipli Form1 o`zgaruvchi e`lon qilinyapti
implementation
{$R *.dfm} // .dfm fayllarni ulanadi


end. // end nuqta bilan kelsa kod oxiri tushuniladi.
Hammasi tushunarli bo`lmasligi mumkin, lekin hozir men hammasini yaxshiroq tushuntirishga harakat qilaman. Shunda ham bahzi bir narsalar tushunarsiz bo`lib qolishi mumkin, chunki qachon dastur yozsak bilingki dasturdagi barcha satrlar (;) bilan tugaydi. Bu belgi operator tugallanishini ko`rsatadi. U faqat operatordar keyin qo`yiladi va xech qachon kalit so`zlar – uses, type, begin, implementation, private, public va xokazolarda so`ng qo`yilmaydi. Keyinroq hamma kalit so`zlar bilan tanishasiz, ko`pi semiz (jirniy) shriftda yoziladi. Redaktor kodida eng boshida (birinchi satrida) modul nomi turadi. U har xil bo`lishi mumkin, uni qo`lda o`zgartirishni tavsiya etmayman. Juday ham uni o`zgartirishni hohlasangiz, modulni boshqa nom bilan saqlang (File > Save As)
Modulga tushunarli, mos nom berish kerak, chunki unga qarab uni ichida nima yozilganligini bilish kerak bo`ladi. Global modullar ulanishni ko`rib chiqaylik. Hamma protseduralar, funktsiyalar konstantalar birorta modulda yozilgan bo`ladi, bu protseduralarni ishlatish uchun shu modulga ulanish kerak. Siz birorta ham funktsiya borligi haqida bilishingiz mumkin. Buni kompilyator bilishi kerak, siz shu funktsiya yozilgan modulni ko`rsatishingiz kerak. Misol. Siz sanani satrga aylantirishingiz kerak. Buni uchun Delphi da IntToStr funktsiyasi mavjud. U SysUtils moduliga yozilgan. Agar siz bu funktsiyani ishlatmoqchi bo`lsangiz, o`zingizni modulingizga bu modulni ulashingiz kerak va tayyor funktsiyani foydalanishingiz mumkin. Bu taqdirda siz sanani songa aylantiradigan funktsiya yozishingizni keragi yo`q. Yangi velosiped ixiro qilishni keragi yo`q, chunki velosiped allaqachon i yaratilgan. Oddiygini ulang va foydalaning.
Eng qiyini- tiplarni e`lon qilish. Siz yozayotgan hamma kod biror- bir tipga tegishli bo`lishi shart. Ularni biz type kalit so`zidan keyin yozamiz.
TForm1 = class (TForm) qator shuni anglatadiki, biz yangi TForm obehktini yaratdik va u TForm dan kelib chikadi. TForm – VCL va CLX biblotekasiga kiruvchi standart ob`yekt forma.
Delphi dagi hamma oynalar bu ob`yektga bog`liq. Birorta ob`yektni e`lon qilish uchun type qismiga yozish kerak.