I kurs talabalari uchn tibbiyot kimyosi fanidan og’zaki savollar javobi

90.KOLLOIDLARNI TOZALASH.

YUQORI DARAJADA TOZA KOLLOIDLARNI TOZALASH UCHUN UYLARNI TURLI QO’SHIMCHA ELEKTROLITLARDAN TOZA;LASH KERAK.BU 4 XIL USULDA TOZALANADI.

1.DIOLIZ-ZOLLARNI ORTIQCHA ELEKTROLITLARDAN TOZALASH.

2. ELEKTROLIZ-TOK BILAN TOZALASH.

3.ULTRAFILTRATSIYA-MAXSUS USUL.DISPERS FAZANI DISPERS MUHITDAN AJRATISHGA ASOSLANGAN.

4. KOMPENSATSION DIALIZ VA VIDIALIZ-BU USULDA DIALIZATORDAGI SUYUQLIK TOZA ERITUVCHI BILAN EMAS BALKI TOZALANAYOTGAN ERITMANING TURLI XIL KONSENTRATSIYALI ERITMASI BILAN YUIVILADI. KOMPENSATSION VIDIALIZ PRINSIPIDA SUNIY BUYRAK QURILMASI TUZILGAN.

91. Dializ - zollarni ortiqcha elektrolitlardan tozalash. Buning

uchun dializator qoMlanadi. Kolloid eritma devori yarim o ‘tkazich

tabiatiga ega membrana bo‘lgan moslamaga joylashtiriladi (membrana

vazifasini hayvon, o ‘simlik yoki surt’iy to ‘qimalar o ‘tashi mumkin).

Bu moslama distillangan suv oqib turadigan idishga joylashtiriladi.

Natijada kolloid eritmadagi o ‘lchami kichik b o ‘lgan zarrachalar

(elektrolit ionlari, quyi molekular moddalar) yarim o ‘tkazgichli

membrana devoridan o ‘ta boshlaydi va kolloid eritma tozalanadi.

Bu usul ko‘p vaqt talab etadi, shuning uchun jarayonni tezlatuvchi

elektrodializ usulidan foydalaniladi.

2. Elektrodializ. Eritmadan doimiy tok o ‘tkazilganda undagi

ionlar mos elektrodlarga tortilib suv bilan yuvilib ketadi, kolloid eritma

esa tozalanadi.

3. Ultrafiltratsiya — kolloid eritmani tozalashning maxsus usuli.

Bu usul dispers fazani dispers muhitdan ajratishga asoslangan. Buning

uchun kolloid eritma kolloid zarrachalami yoki makromolekulalarni

o ‘tkazmaydigan membrana orqali o ‘tkaziladi. Dispers faza filtrda qoladi.

Filtr sifatida sellofan yoki kollodiy shimdirilgan filtr qog‘oz ishlatiladi.

Ultrafiltratsiya odatda sekin o ‘tadi. Jarayonni tezlashtirish maqsadida

uni ko‘pincha bosim ostida olib boriladi, buning uchun filtr

ostidagi idishdan havo tortib olinadi.