I. Kirish 3 II. Jadval prosessorlari haqida asosiy tushunchalar va ularning turlari 6

2.2 To’rt xil electron jadval programmasi

Hozirgi paytda ishlatiladigan electron jadval programmalari asosan to’rt xil asosiy turga bo’linadi va bular bir – birlaridan ishlatuvchi uchun mo’ljallanilgan imkoniyatlari orqali farq qiladilar.

• 
  Lotus Development firmasining Lotus 1-2-3 elektron jadval programmasi.
  
• 
  Novell firmasining Quattro Pro electron jadval programmasi.
  
• 
  Microsoft firmasining EXCEL electron jadval programmasi.
  
• 
  Tarixiy jihatdan eng birinchi navbatda ishlab chiqilgan Supercalc electron jadval programmasi. Ularning texnik ko’rsatkichlari va funksional imkoniyatlari taxminan bir xil desa ham bo’ladi. Ularning ishlashi uchun quyidagilar talab qilinadi:
  

• 
  IBM ga operatsion modeldagi kompyuter.
  
• 
  Diskli operatsion sistemaning tegishli dasturi.
  
• 
  Microsoft Windows ning ixtiyoriy versiyasi.
  
• 
  32 megabaytdan kam bo’lmagan operativ xotira.
  
• 
  Sichqoncha yoki boshqa manipulyator.
  

Elektron jadval programmasining ishlash tezligikompyuter operativ xotirasining hajmiga ko’p jihatdan bog’liqdir. Ushbu har bir dasturda ularning o’ziga xos bo’lgan uskunalar paneli ishlatiladi. Ishlatuvchining xohishiga binoan unga mos bo’lgan uskunalar paneli ham hosilqilinishi mumkin. Lekin shuni eytib o’tish kerakki, EXCEL electron jadval programmasida diagrammalar qurish juda oddiy va soddalashtirilgan. Bu ish qadam ba-qadam olib boriladi. Qurilgan tayyor diagrammalarga kerakli o’zgartirishlar qilish ham juda oddiy usulda amalga oshiriladi. Lotus 1-2-3 Quattro Pro da esa oldin standart diagramma qurilib, so’ng tahrirlash rejimi ishga tushiriladi va mahsus uskunalar panelidan foydalanib, diagrammaga tegishli o’zgartirishlar kiritiladi.


2.3 Ma’lumotlarni qayta ishlash imkoniyatlari.
Yuqorida aytib o’tilgan uchta (Excel, Lotus 1-2-3, va Quattro Pro) dasturlarning quyidagi ma’lumotlarni qayta ishlash imkoniyatlari mavjud:

• 
  Elementar matematik funksiyalar;
  
• 
  Jadvalning qatorlari va ustunlari bilan ish olib boorish imkonini beradigan xilma xil funksiyalar;
  
• 
  Statistik funksiyalar, masalan, regrission tahlil elementlari;
  
• 
  Matrisalar bilan ishlaydigan funksiyalar;
  
• 
  Va boshqalar
  

Excel da boshlang’ich statistik tahlil, analiz amalga oshirilgan bo’lib, uning natijalari alohida jadvalga chaqiriladi. Uning imkoniyatlarini bilib olish va keyinchalik o’z faoliyatingizda ishlatish uchun konkret misollarni yechib ko’rishingiz foydadan holi bo’lmaydi.
Quattro Pro da esa ko’p o’lchamli teskari masalalarni yechish uchun mo’ljallangan keng imkoniyatlar mavjud. Bunday masalalarni yechish uchun cheklanishlar va ma’lumotlarning o’zgarish intervallarini berish kifoya. Yechim berilgan kesmani ikkiga bo’lish usuli orqali amalga oshiriladi. Ko’pgina hollarda bu tahlil uchun yetarli bo’lgan natijalarni beradi.
Uchchala electron jadval programmasida ham programmalashtirish tili, makrobuyruqlar majmuasi, tahrirlash va programmani sozlash imkoniyatlari mavjud. Masalan EXCEL jadval hisoblagichi Visual Basic deb nomlangan programma tilini ishlatadi, Lotus 1-2-3 va Quattro Pro jadval hisoblagichlari esa Basic tiliga o’xshash tilni ishlatish imkoniyatini beradi.