I kimyo fani bo’yicha test savollari

i KIMYO FANI BO’YICHA
TEST SAVOLLARI.
Farobiy barcha bilimlarga oid nechta asar yaratgan?

1.		150 dan ortiq
2.		130 dan ortiq
3.		160 dan ortiq
4.		170 dan ortiq

1. 
   Alyuminiy xloridda qancha element bo’lsa qaysi birikmada shuncha element bor ?
   

*a) HClO₂
b) H₂S
c) O₃
d) H₂SO₄

2. 
   2018-2021 yillarda O’zbekiston Res’ublikasi xalq ta’limi tizimini yanada takomillashtirish bo’yicha chora-tadbirlar dasturi qachon va qaysi qaror asosida tasdiqlangan ?
   

*a) 2018 yil 5-sentyabrda PQ-3931-sonli qaror asosida tasdiqlangan;
b) 2018 yil 6-sentyabrda PQ-3139-sonli qaror asosida tasdiqlangan;
c) 2018 yil 8-sentyabrda PQ-3932-sonli qaror asosida tasdiqlangan;
d) 2018 yil 4-sentyabrda PQ-3133-sonli qaror asosida tasdiqlangan;

3. 
   Quyidagi alomatlarning qaysi biri moddaga ta’luqli ?
   

1. fosfor uch xil allotro’ik shakllarga ega ; 2. fosfor to’rt atomdan tashkil to’gan tetraedr shaklni hosil qiladi ; 3. fosfor III davrning V guruhida joylashgan ;
4. fosfor bug’ining zichligi 4,28 ga teng ;
*a) 1,2,4 ;
b) 1,2,3 ;
c) 1,3,4 ;
d) 2,3,4 ;

4. 
   2018-2021 yillarda O’zbekiston Res’ublikasi xalq ta’limi tizimini yanada takomillashtirish bo’yicha chora-tadbirlar dasturi nechta bo’limdan iborat?
   

*a) Beshta;
b) Oltita;
c) To’rta;
d) Uchta;

5. 
   Quyidagi alomatlarning qaysilari elementga tegishli? 1. kislorod havoga nisbatan og’irroq ; 2. kislorodning molekulasida ikkita atom bor ; 3. kislorodning tarkibi massalari 16, 17, 18 m.a.b. ga teng bo’lgan izoto’lardan tashkil to’gan ; 4. kislorod II davrning VI guruhida joylashgan ;
   

*a) 3,4
b) 1,3
c) 1,4
d) 1,2

6. 
   “O’qituvchining maqomi to’g’risida” gi qonunni qabul qilish rejasi 2018-2021 yillarda O’zbekiston Res’ublikasi xalq ta’limi tizimini yanada takomil-lashtirish bo’yicha chora-tadbirlar dasturining qaysi bo’limida yoritib berilgan?
   

*a) Qonun hujjatlarini takomillashtirish bo’limida;
b) Ta’lim sifatini yaxshilash va innovatsion ta’lim texnologiyalarini joriy etish bo’limida;
c) Axborot-kommunikatsiya texnologiyalarini jorish etish bo’limida;
d) Pedagog kadrlar tayyorlash tizimini takomillashtirish bo’limida;

7. 
   Tarkibida allotro’ik shakl o’zgarishlariga ega bo’lgan elementli moddalar qatorini belgilang. 1) ammoniy gidroortofosfat; 2) ammoniy digidrofosfat; 3) ammoniy xlorid; 4) silvinit; 5) fosfat kislota; 6) ammoniy sulg’fid ;
   

*a) 1,2,5,6 ;
b) 1,2,3,4 ;
c) 1,2,3,5 ;
d) 2,3,4,5 ;

8. 
   4 va 8-sinf o’quvchilarining matematika va tabiiy fanlar sohasidagi savodxon-ligini baholashni amalga oshiradigan xalqaro tadqiqot markazini aniqlang?
   

*a) TIMSS ;
b) PISA ;
c) PIRLS ;
d) TALIS ;

9. 
   Ushbu xukimlardan qaysi biri 2500 yil muqaddam grek faylasufi Demokrit tomonidan bayon etilgan ?
   

*a) Barcha jismlar juda mayda, ko’zga ko’rinmaydigan, doimo harakatdagi zarrachalardan- atomlardan tashkil to’gan.
b) Barcha jismlar juda mayda, ko’zga ko’rinmaydigan, doimo harakatdagi zarrachalardan- molekulalardan tashkil to’gan.
c) Barcha jismlar juda mayda, doimo harakatdagi zarrachalardan- elementlardan tashkil to’gan.
d) Tabiatdagi barcha o’zgarishlar juda mayda, ko’zga ko’rinmaydigan, diomo harakatdagi moddalarning xolati va xususiyatlari bilan bog’liqdir.

10. 
    15–16 yashar o’quvchilarning matematik savodxonligi, o’qish va tabiatshunoslik sohasidagi savodxonligini baholashni amalga oshiradigan xalqaro tadqiqot markazini aniqlang?
    

*a) PISA ;
b) TIMSS ;
c) PIRLS ;
d) TALIS ;

11. 
    Quyidagi moddalar orasidan molekulyar tuzilishga ega bo’lganlarini ko’rsating 1). kislorod ; 2). uglerod ; 3). suv ; 4). olmos ; 5). azot ; 6). kremniy ; 7). s’irt ; 8). Fosfor
    

*a) 1,3,5,7
b) 2,4,6,8;
c) 1,2,3,4;
d) 1,5,6,7;

12. 
    Boshlang’ich maktab o’quvchilarining matnni o’qish hamda tushunish darajasi va sifatini baholashni amalga oshiradigan xalqaro tadqiqot markazini aniqlang?
    

*a) PIRLS ;
b) TIMSS ;
c) PISA ;
d) TALIS ;

13. 
    Olmos, grafit, karbindagi kristall Panjarani shakli, gibridlanish turi va valent burchaklari yuqorida berilgan tartibda to’g’ri ko’rsatilgan javoblarni aniqlang? 1). Piramida; geksoganal-qatlamli; chiziqli rolimer; 2). s’³; s’² ; s’ 3). 109,5⁰; 120⁰; 180⁰; 4). Piramida; chiziqli rolimer; geksoganal-qatlamli; 5). s’³; s’ ;s’² ; 6). 120⁰; 180⁰; 109,5⁰; *a) 1,2,3 ; b) 4,5,6 ; c) 1,2,4; d) 2,3,6
    

14. 
    STEAM qanday yondashuv hisoblanadi ?
    

*a) Ilm-fan, texnologiya, muhandislik, san’at va matematikani birlashtiruvchi zamonaviy yondashuv hisoblanib ta’limni haqiqiy hayot bilan bog’laydi ;
b) Ilm-fan, texnologiya, muhandislik va san’atni birlashtiruvchi zamonaviy yondashuv hisoblanib ta’limni haqiqiy hayot bilan bog’laydi;
c) Ilm-fan, muhandislik, san’at va matematikani birlashtiruvchi zamonaviy yondashuv hisoblanib ta’limni haqiqiy hayot bilan bog’laydi;
d) Ilm-fan, texnologiya, san’at va matematikani birlashtiruvchi zamonaviy yondashuv hisoblanib ta’limni haqiqiy hayot bilan bog’laydi;

15. 
    Massaning saqlanish qonuniga bo’ysinmaydigan jarayon(reaktsiya) ni ko’rsating ?
    

*a) ¹⁴₇N + ¹₀n → ⁺¹₁’ + ¹⁴₆C;
b) Zn + 2HCl → ZnCl₂ + H₂
c) CaO + H₂O → Ca(OH)₂ + Q ;
d) KNO₃ + H₂O → KOH + HNO₃ - Q

16. 
    STEAM yondashuvining eng mashhur namunasi dastlab qaysi ta’lim muassasasida ishlab chiqilgan va amalda foydalanilgan?
    

*a) Massachusets Texnologiyalar Institutida;
b) Indiyana Texnologiyalar Institutida;
c) Luiziyana Texnologiyalar Institutida;
d) Kembridj Texnologiyalar Institutida;

17. 
    Quyida berilgan kristall Panjaradagi moddalar orasidan tarkibning doimiylik qonuniga bo’ysinmaydiganlarini ko’rsating? 1). Atomli ;
    

2). Molekulyar ; 3). Ionli ; 4). Metall ;
*a) 1,3,4
b). 1,2,4
c). 1,2,3
d). 2,3,4

18. 
    Muammoli ta’limning ilk g’oyalari qaysi olim tamonidan asoslab berilgan?
    

*a) Amerikalik Psixolog va Pedagog J.Dg’yui tomonidan asoslab berilgan;
b) CHex olimi Ya.Kamenskiy tomonidan asoslab berilgan;
c) Angliyalik Psixolog va Pedagog J.Dg’yui tomonidan asoslab berilgan;
d) Polshalik olimi Ya.Kamenskiy tomonidan asoslab berilgan;

19. 
    Quyida berilgan formulalar orasidan molyar hajmni xisoblash formulasini to’ing ?
    

*a) V_m = V / n ;
b) V = V_m / n ;
c) N = V / n ;
d) V_m = n / V;

20. 
    Qanday ma’ruza muammoli ma’ruza deb yuritiladi?
    

*a) O’qituvchi tomonidan o’quvchini muammoli vaziyat, muammoli masalani hal etishga yo’naltirish orqali unda bilish faolliyatini oshirishga yo’naltirilgan ma’ruza;
b) O’qituvchi tomonidan muammoli masalani hal etishga yo’naltirish orqali o’quvchilarda bilish faolliyatini oshirishga yo’naltirilgan ma’ruza;
c) O’qituvchi tomonidan o’quvchini muammoli vaziyat orqali, bilish faolliyatini oshirishga yo’naltirilgan ma’ruza;
d) O’quvchini muammoli vaziyat, muammoli masalani hal etishga yo’naltirish orqali unda bilish faolliyatini oshirishga yo’naltirilgan ma’ruza;

21. 
    1869-yilda D.I.Mendeleev davriy qonunni................ deb ta’rifladi.
    

*a) oddiy moddalarning xossalari, shuningdek, elementlar birikmalarining shakl va xossalalari elementlarning atom og’irliklariga davriy ravishda bog’liqdir
b) oddiy moddalarning xossalari, shuningdek, elementlar birikmalarining shakl va xossalalari elementlarning yadro zaryadlariga davriy ravishda bog’liqdir
c) oddiy moddalarning xossalari, shuningdek, elementlar birikmalarining xossalalari elementlarning davriy sistemadagi o’rniga davriy ravishda bog’liqdir
d) Murakkab moddalarning xossalari, shuningdek, elementlar birikmalarining shakl va xossalalari atomlarning molekulyar og’irliklariga davriy ravishda bog’liqdir

22. 
    Qanday texnologiya muammoli ta’lim texnologiyasi deb yuritiladi ?
    

*a) Ta’lim oluvchilarda ijodiy izlanish, kichik tadqiqotlarni amalga oshirish, muayyan farazlarni ilgari surish, natijalarni asoslash, ma’lum xulosalarga kelish kabi ko’nikma va malakalarni shakllantirishga xizmat qiladigan ta’lim texnologiyalari;
b) Ta’lim oluvchilarda kichik tadqiqotlarni amalga oshirish, muayyan farazlarni ilgari surish, natijalarni asoslash, ma’lum xulosalarga kelish kabi ko’nikma va malakalarni shakllantirishga xizmat qiladigan ta’lim texnologiyalari;
c) Ta’lim oluvchilarda ijodiy izlanish, kichik tadqiqotlarni amalga oshirish, muayyan farazlarni ilgari surish, ma’lum xulosalarga kelish kabi ko’nikma va malakalarni shakllantirishga xizmat qiladigan ta’lim texnologiyalari;
d) Ta’lim oluvchilarda ijodiy izlanish, kichik tadqiqotlarni amalga oshirish, muayyan farazlarni ilgari surish kabi ko’nikma va malakalarni shakllantirishga xizmat qiladigan ta’lim texnologiyalari;

23. 
    D.I. Mendeleevdan oldin qaysi olimlar kimyoviy elementlarni sinflashga urinib ko’rganlar?
    

*a) 1789 yilda A.Lauazg’e, 1812yilda Ya.Berselyus, 1829 yilda Debrener, 1863 yilda De-SHankurtua, 1863 yilda Nyuulends, 1864 yilda Meyer
b) 1789 yilda Ya.Berselyus,1812 yilda A.Lauazg’e, 1829 yilda Debrener, 1863 yilda De-SHankurtua, 1863 yilda Nyuulends, 1864 yilda Meyer
c) 1789yildaA.Lauazg’e,1812 yilda Ya.Berselyus,1829 yildaDe-SHankurtua,1863 yilda Debrener, 1863 yilda Meyer, 1864 yilda Nyuulends,
d) 1789 yilda Meyer, 1812 yilda Ya.Berselyus, 1829 yilda Debrener, 1863 yilda De-SHankurtua, 1863 yilda Nyuulends, 1864 yilda A.Lauazg’e

24. 
    Muammoli ta’lim texnologiyasining qanday shakllari mavjud?
    

*a) Muammoli bayon, evristik suhbat, muammoli namoyish, izlanishga asoslangan amaliy mashg’ulot, ijodiy to’shiriq, xayoliy muammoli tajriba, muammo farazlarini shakllantirish, masalalarni muammoli yechishning o’timal variantlarini tanlash, muammoli vazifa, muammoli o’yin;
b) Muammoli bayon, evristik suhbat, muammoli namoyish, izlanishga asoslangan amaliy mashg’ulot, ijodiy to’shiriq, xayoliy muammoli tajriba, muammo farazlarini shakllantirish, muammoli vazifa, muammoli o’yin;
c) Muammoli bayon, evristik suhbat, muammoli namoyish, masalalarni muammoli yechishning o’timal variantlarini tanlash, muammoli vazifa, muammoli o’yin;
d) Muammoli bayon, evristik suhbat, muammoli namoyish, izlanishga asoslangan amaliy mashg’ulot, ijodiy to’shiriq, muammoli vazifa, muammoli o’yin;

25. 
    D.I.Mendeleev oldindan bashorat qilib davriy sistemadan joy ajratib ketgan kimyoviy elementlarni ko’rsating?
    

*a) Ekabor(skandiy), ekaalyuminiy(galliy), ekasilitsiy(germaniy)
b) Ekabor(galliy), ekaalyuminiy(skandiy), ekasilitsiy(germaniy)
c) Ekabor(skandiy), ekaalyuminiy(germaniy), ekasilitsiy(galliy)
d) Ekabor(germaniy), ekaalyuminiy(galliy), ekasilitsiy(skandiy)

26. 
    Qaysi sharq allomasining asarida 585 xil turdagi dorilar to’g’risida ma’lumotlar berilgan?
    

*a) Abu Mansur Muvaffaq al-Haraviy “Farmako’iya” ga doir tojik tilida yozgan asarida;
b) Abu Abdullo Muhammad ibn Ahmad al-Xorazmiy “Fanlar kaliti” (“Miftoxil al-Ulum”) asarida;
c) Sobit ibn Qora “Qarastun haqidagi kitob” risolasida;
d) Abdurahmon Xaziniy “Donishmandlik tarozilari haqida” nomli risolasida;

27. 
    Quyidagi ionlar tarkibidagi markaziy atomlarni oksidlanish darajalarini aniqlang? Cr₂O₇^2- ; H₃O⁺ ; S₂O₃^2- ; S₂O₇^2- ; P₂O₇^4- ;
    

*a) +6 ; -2 ; +2 ; +6 ; +5 ;
b) +6 ; -2 ; +4 ; +6 ; +5 ;
c) +4 ; -2 ; +3 ; +6 ; +5 ;
d) +6 ; -2 ; +3 ; +6 ; +5 ;

28. 
    Qaysi alloma “Qarastun haqidagi kitob” risolasida qarastun - rimliklar tarozisi haqida ma’lumot bergan?
    

*a) Sobit ibn Qora ;
b) Abdurahmon Xaziniy ;
c) Abu Nasr Forobiy ;
d) Abdulhakim al-Xorazmiy ;

29. 
    Nima uchun davriy sistemadagi guruxlar asosiy va qo’shimcha guruxlarga bo’linadi?
    

*a) Valentligi va oksidlanish darajasi turlicha bo’lganligi uchun
b) Fizik va kimyoviy xossalari turlicha bo’lganligi uchun
c) Atom va ion radiuslari turlicha bo’lganligi uchun
d) Ionlanish energiyasi va NEM qiymatlari turlicha bo’lganligi uchun

30. 
    160 dan ortiq asar yozib “SHarq Arastusi” deb nom qazongan sharq allomasi kim?
    

*a) Abu Nasr Muhammad ibn Muhammad ibn O’zlug’ Tarxon Forobiy ;
b) Abdulhakim Muhammad ibn Abdumalik al-Xorazmiy ;
c) Abu Abdullo Muhammad ibn Ahmad al-Xorazmiy ;
d) Abu Mansur Muvaffaq al-Haraviy ;

31. 
    Qaysi birikmalarda kislorodning oksidlanish darajasi ;+2 ; -1 ga teng bo’ladi?
    

*a) ftor bilan xosil qilgan birikmasida va Peroksidlarda
b) ftor bilan xosil qilgan birikmasida va is gazida
c) ftor bilan xosil qilgan birikmasida va qo’shoksidlarda
d) azot bilan xosil qilgan birikmasida va Peroksidlarda

32. 
    Forobiyning qaysi asarida O’rta asrda ma’lum bo’lgan 30 dan ortiq fanning ta’rifi, ahamiyati batafsil yoritgan berilgan ?
    

*a) “Ilmlarning kelib chiqishi va tasnifi” asarida ;
b) “Kalom fi a’zo al-hayvon” ;
c) “Maqola fi vujub sanoat alkimyo var radd ala mubtiluho” ;
d) “Risola fi a’zoal-insoniya” ;

33. 
    Davriy sistemadagi tartib raqami orqali atomdagi qanday zarrachalar sonini aniqlash mumkin?
    

*a) Yadro zaryadi, Proton va elektronlar soni
b) Yadro zaryadi, Proton va neytronlar soni
c) Yadro zaryadi, neytron va elektronlar soni
d) Yadro zaryadi, nuklon va elektronlar soni

34. 
    Qaysi alloma Aristotelning to’rt unsur haqidagi nazariyasini alkimyoning bosh nazariyasi – atomistik g’oyalar bilan birlashtirgan ?
    

*a) Abu Bakr Muhammad ibn Zakariyo Ar-Roziy ;
b) Abu Nasr Muhammad ibn Muhammad ibn O’zlug’ Tarxon Forobiy ;
c) Abdulhakim Muhammad ibn Abdumalik al-Xorazmiy ;
d) Abu Abdullo Muhammad ibn Ahmad al-Xorazmiy ;

35. 
    Yadro kuchlariga qaysi kuchlar kiradi va bu kuchlar qanday masofadan ta’sir qiladi ?
    

*a) Kulon itarilish va elektrostatik tortilishkuchlari ; 1_*10^-15 metr
b) Kulon itarilish va markazdan qochma kuchlar ; 1_*10^-15 metr
c) Kulon itarilish va markazdan qochma kuchlar ; 1_*10^-18 metr
d) Kulon itarilish va elektrostatik tortilishkuchlari ; 1_*10^-10 metr

36. 
    Abu Bakr Roziy o’z asarlarida kimyo faniga oid qanday tushunchalarni izohlab bergan ?
    

*a) Kimyoviy idishlarni, eks’erimental tajribalarning bajarish tartibini, boshqa laboratoriya jihozlari, tarozi, laboratoriya usullarini batafsil yozib qoldirgan va ularning har biriga izoh bergan ;
b) Kimyoviy idishlarni, eks’erimental tajribalarning bajarish tartibini, boshqa laboratoriya jihozlarining har biriga izoh bergan ;
c) Kimyoviy idishlarni, eks’erimental tajribalarning bajarish tartibini, laboratoriya usullarini batafsil yozib qoldirgan va ularning har biriga izoh bergan ;
d) Kimyoviy idishlarni, eks’erimental tajribalarning bajarish tartibini, tarozi, laboratoriya usullarini batafsil yozib qoldirgan va ularning har biriga izoh bergan ;

37. 
    Quyidagi kvant sonlar qaysi kimyoviy element atomiga taaluqli ?
    

n = 3,3,3 ; L = 0,0,1 ; M_l = 0,0,-1 ; M_s = +1/2 ; -1/2 ; +1/2
*a) Al ; b) B ; c) Ga ; d) Be

38. 
    Kimyo tarixida birinchi marta Ar Roziy moddalarni qanday qismlarga bo’lish taklifini beradi ?
    

*a) Uch qismga: 1) mineral moddalar, 2) o’simlik moddalari, 3) hayvonot moddalari;
b) Ikki qismga: 1) mineral moddalar, 2) o’simlik moddalari ;
c) To’rt qismga: 1) mineral moddalar, 2) o’simlik moddalari, 3) hayvonot moddalari, 4) tabiiy moddalar;
d) Besh qismga: 1) mineral moddalar, 2) o’simlik moddalari, 3) hayvonot moddalari, 4) tabiiy moddalar, 5). rudalar ;

39. 
    Quyidagi MnO₄^2-iondagi markaziy atomning kvant sonlarini ko’rsating ?
    

*a) n = 4 ; L = 0 ; M_l = 0 ; M_s = +1/2 ;
b) n = 4 , 4 ; L = 0 , 0 ; M_l = 0 , 0 ; M_s = +1/2 , -1/2 ;
c) n = 3 ; L = 0 ; M_l = 0 ; M_s = +1/2 ;
d) n = 4,4,4 ; L = 0,0,1 ; M_l = 0,0,-1 ; M_s = +1/2 ,-1/2,+1/2 ;

40. 
    Ar Roziyga bag’ishlangan xalqaro kongres va anjumanlar qachon va qaysi davlatlarda bo’lib o’tgan ?
    

*a) 1913 yili Londonda xalqaro tibbiyot kongressi, 1932 yili Parijda uning 1000 yillik yubileyi, 1965 yilga kelib jahon jamoatchiligi Roziy tug’ilgan kunning 1100 yilligini keng nishonladi ;
b) 1912 yili Londonda xalqaro tibbiyot kongressi, 1931 yili Parijda uning 1000 yillik yubileyi, 1965 yilga kelib jahon jamoatchiligi Roziy tug’ilgan kunning 1100 yilligini keng nishonladi ;
c) 1913 yili Londonda xalqaro tibbiyot kongressi, 1932 yili Parijda uning 1100 yillik yubileyi, 1965 yilga kelib jahon jamoatchiligi Roziy tug’ilgan kunning 1200 yilligini keng nishonladi ;
d) 1912 yili Londonda xalqaro tibbiyot kongressi, 1931 yili Parijda uning 1100 yillik yubileyi, 1965 yilga kelib jahon jamoatchiligi Roziy tug’ilgan kunning 1200 yilligini keng nishonladi ;

41. 
    Radioaktivlik xususiyatiga ega bo’lmagan barqaror izato’lar sonini ko’rsating
    

*a) 300 ga yaqin ;
b) 350 ga yaqin ;
c) 200 ga yaqin ;
d) 500 ga yaqin ;

42. 
    Beruniy qimmatbaho toshlarni solishtirma og’irligini aniqlashda etalon sifatida qaysi metalldan foydalangan ?
    

*a) Oltin ;
b) Kumush ;
c) Alyuminiy ;
d) Platina ;

43. 
    Yadrodagi qanday zarrachalar yig’indisi-nuklonlar deb yuritiladi ?
    

*a) ’roton va neytronlar yig’indisi.
b) Proton va elektronlar yig’indisi.
c) elektron va neytronlar yig’indisi.
d) Proton va Pozitronlar yig’indisi.

44. 
    Beruniyning oxirgi asari qaysi va unda qanday ma’lumotlar keltirilgan ?
    

*a) “Kitobus-saydana fi-t-tibb” bo’lib unda O’rta Osiyoda o’sadigan dorivor o’simliklarning to’la tavsifi berilgan ;
b) “Kitobul-jamoxir fi ma’rifatul-javohir” bo’lib unda qimmatbaho toshlarni bilib olishga oid ma’lumotlar berilgan ;
c) “Mineralogiya” asari bo’lib unda qimmatbaho toshlar to’g’risida ma’lumotlar berilgan ;
d) “Geografiyaga qo’llanma” kitobi bo’lib unda yer shari va uning tuzilishi haqida ma’lumotlar berilgan ;

45. 
    1919 yilda E.Rezerford tomonidan amalga oshirilgan reaktsiyani ko’rsating ?
    

*a) ¹⁴₇N + ⁴₂He → ¹⁷₈O + ¹₁H ;
b) ¹⁷₈O + ¹₁H → ¹⁴₇N + ⁴₂He;
c) ²³₁₁Na + ⁴₂He → ²⁷₁₂Mg + ⁰₊₁e ;
d) ¹⁴₇N + ¹₀n → ¹⁴₆C + ¹₁H ;

46. 
    O’rta Osiyoda qadimdan qanday kimyoviy moddalar qazib olingan ?
    

*a) Simob, kinovar, novshadil s’irti, oltingugurt, achchiqtoshlar, tuzlar va selitra qazib olingan ;
b) Kinovar, novshadil s’irti, tuzlar va selitra qazib olingan ;
c) Simob, novshadil s’irti, oltingugurt, achchiqtoshlar va selitra qazib olingan ;
d) Kinovar, novshadil s’irti, oltingugurt, achchiqtoshlar, tuzlar qazib olingan

47. 
    Kovalent bog’lanishga ega bo’lgan moddalarni aniqlang ?
    

1). CO₂ ; 2). NaCl ; 3). HCOH ; 4). CS₂ ; 5). AlH₃ ; 6). C₆H₆ ;
*a) 1,3,4,6 ; b) 2,3,4,6 ; c) 1,3,5,6 ; d) 2,5,4,6 ;

48. 
    Qachon va qaerda shisha tayyorlash va vino texnologiyasi rivojlangan edi ?
    

*a) Eramizgacha II asrda Farg’onada ;
b) Eramizning II asrida Farg’onada ;
c) Eramizgacha III asrda Farg’onada ;
d) Eramizning III asrida Farg’onada ;

49. 
    Ion bog’lanishga ega bo’lgan moddalarni ko’rsating ?
    

1). CH₃-NH₂ ; 2). K₂SO₄ ; 3). HBr ; 4). NaOH ; 5). H₂O ; 6). CH₃-COOK ;
*a) 2,4,6 ; b) 1,3,5 ; c) 1,2,5 ; d) 3,4,6 ;

50. 
    Kimyogarlarning oddiy metallar (mis, temir)ni asl metallar (oltin, kumush)ga aylantirish mumkin degan nazariyalarini qattiq tanqid ostiga olgan sharq allomasi kim ?
    

*a) Abu Ali ibn Sino ;
b) Abu Rayxon Beruniy ;
c) Abdumalik al-Xorazmiy ;
d) Abu Abdullo al-Xorazmiy ;

51. 
    Quyida berilgan moddalar orasidan s’³ – gibridlanishga ega bo’lganlarini ko’rsating 1). 2,2,2,3,3,3-geksametil etan; 2).NH₃ ; 3).C₃H₆ – Pro’en; 4).O₃; 5).BeJ₂;
    

*a) 1,2,4 ;
b) 3,5 ;
c) 1,3,5 ;
d) 2,3,5 ;

52. 
    Ibn Sino dorivorlar tayyorlashda o’simlik va hayvonot dunyosidan tashqari qanday anorganik moddalardan ham foydalangan ;
    

*a) Oltin, kumush, mis, qalay, qo’rg’oshin, temir, Po’lat, qo’rg’oshin bo’yog’i, oltingugurt, auri’igment, bura va soda, marganets ma’dani, galmey, za’faron, zanjar, zodi, natrun, novshadillar ;
b) Oltin, kumush, mis, qalay, qo’rg’oshin, temir, Po’lat, oltingugurt, auri’igment, bura va soda, marganets ma’dani, galmey, za’faron, zanjar, zodi, natrun, novshadillar ;
c) Oltin, kumush, mis, qalay, qo’rg’oshin, temir, Po’lat, qo’rg’oshin bo’yog’i, oltingugurt, bura va soda, marganets ma’dani, natrun, novshadillar ;
d) Oltin, kumush, mis, qalay, qo’rg’oshin, temir, Po’lat, qo’rg’oshin bo’yog’i, oltingugurt, auri’igment, tanokor va soda, marganets ma’dani, galmey, za’faron, zanjar, zodi, natron ohak, novshadillar ;

53. 
    Gibridlanish haqidagi nazariya qachon va qaysi olim tomonidan yaratilgan ?
    

*a) 1931 yilda L.’oling ;
b) 1941 yilda L.Kossel;
c) 1916yilda Kassel ;
d) 1913 yilda L.’oling ;

54. 
    Aristotelning to’rt unsur-stixiyalar haqidagi ta’limotiga asoslangan holda simob-oltingugurt barcha elementlar asosi degan “nazariyani” yaratgan allomani ko’rsating ?
    

*a) Abu Muso Jobir ibn Hayyom ;
b) Abu Ali ibn Sino ;
c) Abu Rayxon Beruniy ;
d) Abdumalik al-Xorazmiy ;

55. 
    Kovalent bog’lanish qanday xususiyatlarga ega ?
    

*a) to’yinuvchanlik, yo’naluvchanlik, qutublanuvchanlik, gibridlanish, bog’lanish energiyalari Past bo’lib, Past tem’eraturada suyuqlanadi, sublimatlanish, ....
b) to’yinuvchanlik, qutublanuvchanlik, gibridlanish, bog’lanish energiyalari Past bo’lib, Past tem’eraturada suyuqlanadi, sublimatlanish, ....
c) to’yinuvchanlik, yo’naluvchanlik, gibridlanish, bog’lanish energiyalari Past bo’lib, yuqori tem’eraturada suyuqlanadi, sublimatlanish, ....
d) to’yinuvchanlik, yo’naluvchanlik, qutublanuvchanlik, gibridlanish, bog’lanish energiyalari yuqori bo’lib, Past tem’eraturada suyuqlanadi, sublimatlanish, ....

56. 
    Suvning bug’lanishidan keladigan (nam) bug’dan simob bunyod bo’ladi, yerning o’z moddasidan ko’tariladigan quruq tutun oltingugurtni hosil qiladi, oltingugurt - metallar otasi, simob - metallar onasi kabi fikrlar qaysi alloma tomonidan aytilgan ?
    

*a) Abu Muso Jobir ibn Hayyom ;
b) Abu Ali ibn Sino ;
c) Abu Rayxon Beruniy ;
d) Abdumalik al-Xorazmiy ;

57. 
    Quyida berilgan moddalar orasida bog’lari qutubli kovalent lekin molekulasi qutubsiz bo’lgan moddalarni ko’rsating ? 1). CO₂ ; 2). H₂O ; 3). CH₄ ; 4). NH₃ ; 5). SiO₂ ;
    

*a) 1,3,5 ;
b) 2,4 ;
c) 1,2,4 ;
d) 3,4,5 ;

58. 
    Atmosferada hosil bo’ladigan ozonning 10% i “yomon” ozon bo’lib o’’ka to’qima-lari va o’simliklarga zarar yetkazadi. Bu ozon atmosferaning qaysi qatlamida joylashadi ?
    

*a) Yer qatlamidan 10 km balandlikdagi tro’osferadagi ozon ;
b) Yer qatlamidan 10 km balandlikdagi stratosferadagi ozon ;
c) Yer qatlamidan 20 km balandlikdagi tro’osferadagi ozon ;
d) Yer qatlamidan 20 km balandlikdagi stratosferadagi ozon ;

59. 
    Kovalent bog’lanishga ega bo’lgan moddalarni di’olg’ momenti qiymatlari qanday to’iladi ?
    

*a) µ= l_* q ;
b) q= l_* µ;
c) l=µ_*q ;
d) µ= l /q ;

60. 
    Atmosferada hosil bo’ladigan ozonning 90% i “yaxshi” ozon bo’lib quyoshdan kelayotgan xavfli ulg’trabinafsha nurlarni yutib, foydali vazifani bajaradi. Bu ozon atmosferaning qaysi qatlamida joylashadi ?
    

*a) Yer qatlamidan 10-40 km balandlikda joylashgan stratosferadagi ozon ;
b) Yer qatlamidan 10 km balandlikdagi tro’osferadagi ozon ;
c) Yer qatlamidan 20-40 km balandlikda joylashgan stratosferadagi ozon ;
d) Yer qatlamidan 20 km balandlikdagi tro’osferadagi ozon ;

61. 
    To’yinuvchanlik va yo’naluvchanlikka ega bo’lgan moddalarni ko’rsating ?
    

1). BH₃ ; 2). LiH ; 3). CaH₂ ; 4). C₂H₆ ; 5). CrCl₃ ; 6). SiH₄ ;
*a) 1,4,6 ;
b) 2,3,5 ;
c) 1,3,5 ;
d) 2,4,6 ;

62. 
    Qaysi olimlar 2018 yil kimyo fani bo’yicha “Inson evolyutsiyasi jarayonida genetik o’zgarishlar va insoniyatning kimyoviy muammolarini bartaraf etish” haqidagi ilmiy ishlari uchun Nobel mukofotiga loyiq deb to’ildilar ?
    

*a) Frensis Arnold, Jorj Smit va Gregori Vinter ;
b) Jak Debyushe, Ioaxim Frank va Richard Xenderson ;
c) Frensis Arnold, Ioaxim Frank va Gregori Vinter ;
d) Jak Debyushe, Ioaxim Frank va Gregori Vinter ;

63. 
    Moddalar orasida necha xil agregat xolatlar mavjud ?
    

*a) 4-xil ; gaz, suyuq, Plazma va qattiq
b) 3-xil ; gaz, suyuq, va qattiq
c) 4-xil ; gaz, suyuq, ammorf va qattiq
d) 4-xil ; gaz, suyuq, Plazma va kristall

64. 
    O’lchamlari 1 nanometrdan (1nm) 100 nanometrgacha bo’lgan ob’ektlar qanday nomlanadi ?
    

*a) Nanozarrachalar ;
b) Mikrozarrachalar ;
c) Oligozarrachalar ;
d) Makrozarrachalar ;

65. 
    Qanday kristall Panjaraga ega bo’lgan moddalar qattiq xolatda va suyuqlanma yoki suvdagi eritma xolatida elektr tokini yaxshi o’tkazadi ?
    

*a) Metall va ionli ;
b) Metall va atomli ;
c) Ionli vametall;
d) Metall va molekulyar;

66. 
    Gaz holatdagi qaysi metallmas eng og’ir?
    

*a) Xlor ;
b) Ftor ;
c) Fosfin ;
d) Fosgen ;

67. 
    Quyida berilgan moddalar orasidan tarkibida π-bog’lari soni bir xil bo’lganlarini aniqlang ? 1). K₂MnO₄ ; 2). HNO₂ ; 3). H₂SO₄ ; 4). C₂H₂ ; 5). H₃’O₃ ;
    

*a) 1,3,4 ; b) 1,2,3 ; c) 2,4,5 ; d) 2,3,5

68. 
    Qaysi metallmasning nomi “hayotsiz” degan ma’noni bildiradi?
    

*a) Azot ;
b) Argon ;
c) Mishg’yak ;
d) Geliy ;

69. 
    Quyida berilgan formulalar orasidan elektrolitik dissosilanishda ishlatiladiganlarini tanlang ?
    

 ;  ;  ;
 ;  ; ;  ;
*a) 1,2,3,4 ;
b) 5,6,7 ;
c) 1,5,6,7 ;
d) 2,3,4,6

70. 
    Na’oleon qaysi modda birikmasi bilan zaharlangan?
    

*a) Mishg’yak ;
b) Surma ;
c) Qalay ;
d) Kinovar ;

71. 
    Kuchli, o’rtacha kuchli va kuchsiz elektrolitlardagi dissosilanish darajasini qiymatlari to’g’ri ko’rsatilgan javobni aniqlang ?
    

*a)
b) 
c) 
d) 

72. 
    Birinchi jahon urushida kimyoviy qurol sifatida ishlatilgan sarg’ish-yashil gaz?
    

*a) Xlor ;
b) Brom ;
c) Freon-12 ;
d) Ammiak ;

73. 
    Quyida berilgan moddalar juftidan eritmada birga bo’la olmaydiganlarini ko’rsating ? 1). K₂SO₄ ; Ba(OH)₂ ; 2). Cu(NO₃)₂ ; NaCl 3). LiOH ; FeBr₂ ; 4). Zn(NO₃)₂ KOH ; 5). RbJ ; CaSO₄
    

*a) 1,3,4 ;
b) 2,5 ;
c) 1,3,5 ;
d) 3,4,5 ;

74. 
    Alximiklar“falsafa toshi”ning asosiy tarkibida qaysi element bo’ladi deb taxmin qilishgan?
    

*a) Oltingugurt ;
b) Simob;
c) Margimush;
d) Selen;

75. 
    Quyida berilgan moddalar orasidan kation bo’yicha gidrolizga uchraydigan tuzlarni aniqlang ? 1). NH₄Cl ; 2). KNO₂ ; 3). Na₂SO₄ ; 4). CuSO₄ ; 5). BaCO₃ ; 6). Mg(NO₃)₂
    

*a) 1,4,6 ;
b) 2,3,5 ;
c) 1,3,5 ;
d) 2,3,6 ;

76. 
    Stol ustida “vulqon” tajribasida qaysi kimyoviy birikmadan foydalanili-shini va tegishli reaktsiya tenglamasini ko’rsating?
    

*a) Ammoniy dixromat: (NH4)2Cr2O7 → Cr2O3 + N2 + 4H2O ;
b) Kaliy Permanganat: 2KMnO₄ → K₂MnO₄ + MnO2 + O₂ ;
c) Bertole tuzi: 2KClO₃ → 2KCl + 3O₂ ;
d) Kaliy nitrat: 2KNO₃ → 2KNO₂ + O₂ ;

77. 
    Quyida berilgan moddalar orasidan anion bo’yicha gidrolizga uchraydigan tuzlarni aniqlang ? 1). NH₄Cl ; 2). KNO₂ ; 3). Na₂SO₃ ; 4). CuSO₄ ; 5). BaCO₃ ; 6). Mg(NO₃)₂
    

*a) 2,3,5 ;
b) 1,4,6 ;
c) 1,3,5 ;
d) 2,3,6 ;

78. 
    “Temirli vulqon” tajribasi qachon va qaysi olim tomonidan bajarilgan ?
    

*a) 1673 yilda frantsuz kimyogari, a’tekachi, vrach Nikola Lemer ;
b) 1673 yilda shved kimyogari Georg Brandt ;
c) 1779 yil shved a’tekachi, kimyogar Karl SHeele ;
d) 1898 yil nemis injener-metallurg Gans Golg’dshmidt ;

79. 
    Tuzlar gidrolizini kuchaytiruvchi omillarni ko’rsating ?
    

1). Tem’eraturani oshirish; 2). Tem’eraturani kamaytirish; 3).Eritmani suyultirish; 4). Eritmani kontsentirlash; 5). Eritmaga qaytmas gidrolizga olib keluvchi kationlarga ega bo’lgan tuzlardan qo’shishi; 6). Eritmaga gidrolizga uchramaydigan tuz xosil qiluvchi kationlarga ega bo’lgan tuzlardan qo’shishi;
*a) 1,3,5 ;
b) 2,4,6 ;
c) 1,3,6 ;
d) 2,3,5 ;

80. 
    Stol ustida “geyzer” tajribasida qanday reaktsiya sodir bo’ladi ?
    

*a) 2KCr(SO4)2·12H2O = Cr2O3 + K2SO4 + 21H2O + 3H2SO4 ;
b) (NH4)2Cr2O7 → Cr2O3 + N2 + 4H2O ;
c) 2KMnO₄ → K₂MnO₄ + MnO2 + O₂ ;
d) 2KClO₃ → 2KCl + 3O₂ ;

81. 
    Organik moddalar orasida kimyoviy reaktsiyalarning qanday turlari uchraydi ?
    

*a) birikish, ajralish, o’rin olish, Polimerlanish, so’olimerlanish, Polikondensatlanish ;
b) birikish, dis’ra’ortsiya, o’rin olish, Polimerlanish;
c) birikish, ajralish, o’rin olish, sin’ra’ortsiyalanish;
d) birikish, dis’ra’ortsiya, o’rin olish, Polimerlanish, Polikondensatlanish;

82. 
    …… siklo’entenning izomerlari o’isoblanadi.
    

*a) Pentin-2; metilsiklobuten; Pentadien-1,2
b) siklogeksan; siklobutan; siklo’ro’an
c) metilsiklobutan; 2-metilbuten-1; metilsiklobuten
d) 2-metil’entadien-1,3; Pentin-1; Pentadien-1,3

83. 
    Tarkibida 24,08 •10²³ vodorod atomi tutgan izo’ren molekulasini yoqish uchun qancha kislorod atomi kerak bo’ladi?
    

*a) 42,14 •10²³
b) 15,04 •10²³ ;
c) 7,52 •10²³ ;
d) 21,07 •10²³

84. 
    Etilenglikolni suvdagi 36,4 % li eritmasi necha ⁰C da muzlaydi ?
    

*a) -20⁰C
b) -30⁰C ;
c) -40⁰C ;
d) -60⁰C ;

85. 
    Etilenglikolni suvdagi 52,6 % li eritmasi necha ⁰C da muzlaydi ?
    

*a) -40⁰C ;
b) -30⁰C ;
c) -60⁰C ;
d) -20⁰C ;

86. 
    Etilenglikolga qanday s’itr qo’shilsa avtomashinalarni suv nasoslarining ishlash muddatini uzaytiradi ?
    

*a) Glitserin ;
b) benzil s’irt ;
c) etanol ;
d) karbinol ;

87. 
    Etilenglikol va glitserinni qanday eritmalari yurak-qon tomirlarini kengaytiruvchi dori vosita sifatida ishlatiladi ?
    

*a) dinitroetilenglikol va nitroglitserinni s’irtli eritmalari ;
b) nitroefirlari ;
c) sulg’foefirlari ;
d) etilenglikolni sulg’foefiri, glitserinni nitroefiri ;

88. 
    Etilenglikolni suvdagi 66 % li eritmasi necha ⁰C da muzlaydi ?
    

*a) -60⁰C
b) -30⁰C ;
c) -40⁰C ;
d) -20⁰C ;

89. 
    Etilenglikoldan qanday tola olinadi ?
    

*a) lavsan tola ;
b) atsetat tola ;
c) neylon tola ;
d) ka’ron tola ;

90. 
    Etilenglikolni qanday katalizator yordamida degidratlash orqali etilenoksid olinadi ?
    

*a) H₂SO₄ ;
b) ZnCl₂ ;
c) Al₂O₃ ;
d) Cr₂O₃ ;

91. 
    Etilenglikolni qanday katalizator yordamida degidratlash orqali sirka alg’degid olinadi ?
    

*a) ZnCl₂ ;
b) Al₂O₃ ;
c) H₂SO₄ ;
d) Cr₂O₃ ;

92. 
    Quyidagi A + B ↔ C + D muvozanatdagi sistemada moddalarni kontsentratsiyalari [A]= 4 ; [B]= 3 ; [C]= 6 ; [D]= 2 ; muvozanatdagi sistemaga 1 molg’ V moddadan qo’shilgandagi A va D larni yangi kontsentratsiyalarini aniqlang
    

*a) 3,75 ; 2,25
b) 2,25 ; 3,75
c) 2,75 ; 1,25
d) 1,25 ; 3,75

93. 
    Neftg’, benzol, fosfor, natriy kabi “O’t olib ketish xavfi” moddalar bo’lgan idishlarda qanday rangli etiketka yozuvi bo’ladi ?
    

*a) Qizil ;
b) Sariq ;
c) Och ko’k ;
d) Yashil ;

94. 
    Brom, qo’rg’oshin tuzlari, bariy tuzlari kabi “Zaharli” moddalar bo’lgan idishlarda qanday rangli etiketka yozuvi bo’ladi ?
    

*a) Sariq ;
b) Qizil ;
c) Och ko’k ;
d) Yashil ;

95. 
    Kalg’tsiy karbid kabi “Portlovchi” moddalar bo’lgan idishlarda qanday rangli etiketka yozuvi bo’ladi ?
    

*a) Och ko’k ;
b) Sariq ;
c) Qizil ;
d) Yashil ;

96. 
    Natriy, litiy, kaliy, kalg’tsiy karbid kabi “Suvdan saqlash” kerak bo’lgan moddalar saqlanadigan idishlarda qanday rangli etiketka yozuvi bo’ladi ?
    

*a) Yashil ; b) Qizil ; c) Sariq ; d) Och ko’k ;

97. 
    O’zbekiston kimyo sanoatida yiliga qancha miqdorda va qanday mahsulotlar ishlab chiqarilmoqda ?
    

*a) 2 mln. tonnadan ortiq mineral o’g’it, 120 ming tonnadan ortiq o’simliklarni kimyoviy muhofaza qilish vositalari, 1,35 mln. tonna sulg’fat kislota, 50 ming tonna kimyoviy tolalar, 90 ming tonnadan ortiq bo’yoqlar, 120 ming tonnadan ortiq Plastmassa va sintetik smolalar ishlab chiqarilmoqda ;
b) 3 mln. tonnadan ortiq mineral o’g’it, 110 ming tonnadan ortiq o’simliklarni kimyoviy muhofaza qilish vositalari, 1,35 mln. tonna sulg’fat kislota, 50 ming tonna kimyoviy tolalar, 90 ming tonnadan ortiq bo’yoqlar, 120 ming tonnadan ortiq Plastmassa va sintetik smolalar ishlab chiqarilmoqda ;
c) 2 mln. tonnadan ortiq mineral o’g’it, 120 ming tonnadan ortiq o’simliklarni kimyoviy muhofaza qilish vositalari, 1,45 mln. tonna sulg’fat kislota, 60 ming tonna kimyoviy tolalar, 90 ming tonnadan ortiq bo’yoqlar, 120 ming tonnadan ortiq Plastmassa va sintetik smolalar ishlab chiqarilmoqda ;
d) 3 mln. tonnadan ortiq mineral o’g’it, 120 ming tonnadan ortiq o’simliklarni kimyoviy muhofaza qilish vositalari, 1,35 mln. tonna sulg’fat kislota, 50 ming tonna kimyoviy tolalar, 80 ming tonnadan ortiq bo’yoqlar, 100 ming tonnadan ortiq Plastmassa va sintetik smolalar ishlab chiqarilmoqda ;

98. 
    Hozirgi vaqtda res’ublikamizning qaysi hududlarida turli mineral o’g’itlar, o’simliklar zararkunandalariga qarshi zaharli moddalar, defoliantlar tayyorlanmoqda?
    

*a) CHirchiq, Olmaliq, Samarqand, Navoiy va Farg’onada ;
b) CHirchiq, Olmaliq, Samarqand, Namangan va Farg’onada ;
c) CHirchiq, Angren, Samarqand, Navoiy va Farg’onada ;
d) CHirchiq, Olmaliq, Xorazim, Navoiy va Farg’onada ;

99. 
    Res’ublikamizda hozirga qadar qancha turli foydali qazilmalar va ma’dan namoyon bo’lgan istiqbolli joylar aniqlangan ?
    

*a) 2,7 mingdan ziyod ;
b) 3,7 mingdan ziyod ;
c) 1,7 mingdan ziyod ;
d) 4,7 mingdan ziyod ;

100. 
     O’zbekiston qanday xom-ashyo zahirasi bo’yicha Markaziy Osiyoda 2-o’rinda turadi?
     

*a) Ko’mir ;
b) Gaz ;
c) Neftg’ ;
d) Oltin ;

101. 
     Neftg’ qazib chiqarish qachon va O’zbekistonning qaysi hududida boshlangan ?
     

*a) 1904 y. Farg’ona vodiysining CHimyon mavzesida ;
b) 1904 y. Farg’ona vodiysining Quvasoy mavzesida ;
c) 1804 y. Farg’ona vodiysining CHimyon mavzesida ;
d) 1804 y. Farg’ona vodiysining Quvasoy mavzesida ;

102. 
     Oltingugurt konlari O’zbekistonning qaysi hududlarida uchraydi ?
     

*a) Farg’ona vodiysida Qizilcha, Andijon, Qurshob, Ustyurtda uchraydi ;
b) Farg’ona vodiysida, Andijonda, Ustyurtda uchraydi ;
c) Farg’ona vodiysida- Qizilcha, Namanganda -Qurshob, Ustyurtda uchraydi ;
d) Farg’onada, Andijonda, Qarshida, Ustyurtda uchraydi ;

103.