I jarayonining nazariyasi va amaliyoti

YOYLI PO’LAT ERITISH PECHI ELEKTR TA`MINOTI SESTIMASI UCHUN MAXSUS ELEKTR YUKLAMASI SIFATIDA

KIRISH

I. JARAYONINING NAZARIYASI VA AMALIYOTI.

1. 1 Po’lat ishlab chiqarish tarixi va zamonaviy axvoli

1.2. Po’lat ishlab chiqarishda elektr pechlari

1.3. Metallni vakuumda qauta ishlash

II. YOYLI PO‘LAT ERITISH TEXNOLOGIK HISOBOTI

3. Yoyli po'lat eritish pechining texnologik xisoboti

3.1 Pechning asosiy o'lchamlarini aniqlash

3.2.Asosiy dastgohni hisoblash va tanlash

HAYOT FAOLIYATI XAVFSIZLIGI

XULOSA

ADABIYOTLAR RO'YXATI

II. YOYLI PO'LAT ERITISH PECHINING TEXNOLOGIK XISOBOTI
Yoyli po’lat eritish pechida eritish quyidagi asosiy davrlarda kechadi.
1. erish davri (60%)
2. oksidlanish davri (9,4%)
3. tozalash davri (18,2%)4. 2 ta erish davri orasida turib qolishlar, bunga metallni
chiqarish yoki, yoqilg’i – moy kuyishni pechni tozalashni va pechga shihta
yuklashni o’z ichiga oladi (12,4%).
Yuklangan metallni qizishi va erishi sodir bo’ladi, bunda pech
elektroenergiyaning katta qismini iste’mol qiladi. Shuning uchun loyixalashda
hisob olib boriladi. Erish davri uchun o’z ichiga quyidagilarni oladi.
1. materiallar balansi hisobi
2. pechning asosiy o’lchamlarini hisobi

JARAYONNING NAZARIYASI VA AMALIYOTI
O’ZMETKOMBINAT SHAROITADA PO’LAT ISHLAB CHIQARISH
Po’lаt аsоsiy kоnstruktsiоn mаtеriаl bo‘lib, u chuyangа nisbаtаn puхtа, plаstik,
yuqоri оquvchаnlikkа egа vа qоliplаrni rаvоn to‘ldirаdi. Shuningdеk yaхshi
pаyvаndlаnаdi vа kеsib ishlаnаdi. Mаshinаsоzlikdа yuqоridа qаyd etilgаn vа
etilmаgаn qаtоr хоssаlаrgа ko’rа ungа tаlаb bоrgаn sаri оrtib bоrmоkdа. Xоzirgi
kundа po‘lаtlаr аsоsаn kоnvеrtоrlаrgа kislоrоd hаydаsh yo‘li bilаn mаrtеn vа
elеktr pеchlаrdа ishlаb chiqаrilmоqdа. Bundа chuyan tаrkibidаgi C, Si, Mn, P
elеmеntlаri оksidlаnаdi, оksidlаr esа birikib shlаk hоsil qilаdi. Bundа
хimiyaviy rеаktsiya tеzligi qаytа ishlаnuvchi chuyanlаrning tаrkibigа,
kоntsеntrаtsiyasigа vа tеmpеrаturаsigа bоg’liq bo‘lаdi. 1- jаdvаldа misоl sifаtidа
qаytа ishlаnаdigаn chuyanlаrdаn kаm uglеrоdli po‘lаtlаr оlishdа хimiyaviy
tаrkibning uzgаrishi % hisоbidа kеltirilgаn.
1- jаdvаl

Mаtеriаl	C	Si	Mn	P	S
Qаytа ishlаnаdigаn chuyan Kаm uglеrоdli

Markaziy Osiyoda rangdor metallurgiyaning asosiy korxonalari Qozog`iston va O`zbekiston Respublikalaridir. Surma va simob,

vol`fram, polimetall rudalari qazib olish, alyuminiyning turli shakl va o`lchamdagi
quymalarini ishlab chiqishda Qirg`iziston va Tojikiston Respublikalari ajralib
turadi. Tojikistondagi rangdor metalurgiya korxonasi ya`ni alyuminiy zavodi
Tursunzoda shaxrida 1971 yilda ishga tushurilgan.Qozog`iston Respublikasi mis,
qo`rg`oshin, rux, alyuminiy, titan, magniy, shuningdek kamyob va nodir metallar
ishlab chiqishga ixtisoslsahgan bo`lib, xalqaro mehnat taqsimotida MDH davlatlari
orasida yaqqol ajralib turadi. Respublika mis zaxiralari bo`yicha MDH davlatlari
orasida birinchi o`rinda turadi. [2]
Asosiy konlari Jezqazg`an, Balxash, Markaziy va Shimoliy Qozog`istonda
joylashgan. Mis sanoat asosida Jezqazg`an viloyatida bo`lib, bularga asosan
Balxash va Karasakpay mis eritadigan zavodlari, Jezqazg`an, Sayan rudani
boyitish korxonalari kiradi. Qozog`istonning sharqiy qismida Glubokoe mis zavodi
bor. Respublikada qo`rg`oshin rux kombinati Ust-Kamenogorsk shaxrida bo`lib,
uning xom-ashyosi rudali Oltoydadir. Qoratav va Jung`oriya Olataudan qazib
olinadigan rux xom – ashyosi asosida Shimkent shaxrida qo`rg`oshin zavodi
ishlab turibdi. Xalqaro mehnat taqsimotida O`zbekiston rangdor metalurgiya
sanoati bilan ajralib turadi. Respublika hududida bu sanioat uchun kerakli bo`lgan
va yetarli miqdorda xom – ashyo chinoncghi polimetal rudalari, mis, oltin,
vol`fram, molibden va boshqa rudalar mavjud. Jumladan: oltin zaxiralari bo`yicha
Respublika dunyoda 4- o`rinda, uni qazib olish bo`yicha 7- o`rinda, mis zahiralari
bo`yicha 10-11 o`rinda, uran zahirasi bo`yicha, 7-8 o`rinda turadi. (Islom Karimov
1997 yil ) O`zbekistonda 40ta qimatbaho metal konlari topilgan. oltinning asosiy
zahirasi Markaziy Qizilqumdadir.
O'zbekiston qora metallurgiya sanoati xam ancha keng rivojlangan. Markaziy
Osiyoda qora metallurgiya markazi Bekobod shahri hisoblanadi va zavodning