I ibtidoiy jamoa tuzumi

V. O’RTA OSIYONING ARAB XALIFALIGI TOMONIDAN ISTILOH QILINIShI VA MUSTAMLAKAChILIKKA QARShI KURASh
1.Ubaydulloh ibn Ziyod nеchanchi yilda Buxoroga bostirib
kirgan?

A) 669 yilda;

B) 670 yilda;

C) 673 yilda;

D) 676 yilda;

Е) 679 yilda.

2.Arablar Amudaryodan shimolda joylashgan еrlarni qanday atashgan?

A) «Daryoning narigi tomoni»;

B) «Movarounnahr»;

C) «Turkiston»;

D) «Mulki ajam»;

Е) «O’ng qirg’oq».

3.Arablar istilosining birinchi kunidan boshlab O’rta Osiyoda kimlardan juz'ya va xiroj olinmagan?

A) Islom dinini qabul qilgan mahalliy aholidan;

B) Soliq to’lashga qurbi yetmaganlardan;

C) Mahalliy boy zodagonlardan;

D) hunarmandlardan;

Е) Savdogarlardan.

13.Ummaviylarga qarshi norozilik qaysi xalifa qukmronlik qilgan davrda nihoyatda kuchayadi?

A) Xalifa Marvon II davrida;

B) Xalifa Umar davrida;

C) Xalifa Sulaymon davrida;

D) Xalifa qutayba davrida;

Е) Xalifa Balid davrida.

14.746 yilda Abu Muslim nima uchun Xurosonga yuborildi ?

A) Abbosiylar targ’ibotiga raqbarlik qilish uchun;

B) Ummaviylar hokimiyatini mustahkamlash uchun;

C) Xuroson xalqi noroziligini bostirishga raqbarlik qilish uchun;

D) Muqanna quzg’olonini bostirish uchun.

15.Abbosiylar harakatining timsoli qanday bo’lgan?

A) Tim qora rang;

B) qizil bayroq;

C) Yashil bayroq;

D) Moviy rang;

Е) Bo’ri tasviri tushirilgan oq bayroq.
16.Abbosiylar xonadonidan bo’lgan birinchi xalifa taxtga qachon o’tiradi?

A) 737 yilda;

B) 749 yilda;

C) 740 yilda;

D) 755 yilda;

Е) 785 yilda.

17.755 yildagi Nishopurdagi qo’zqolonga kim boshchilik qilgan.?

A) Abu Muslim;

B) Sumbat;

C) Abu Tolib;

D) Ziyod binni Soliq;

Е) Tuqshoda.

18.«Oq kiyimlilar» va turkiy qabilalar Samarqandda arablarga qarshi qancha vaqt jang qildilar?

A) Bir yil;

B) Ikki yil;

C) Uch yil;

D) Yigirma oy;

Е) O’n sakkiz oy.

19.Rafе ibn Lays boshchiligidagi qo’zqolon nеchanchi yilda bo’lib o’tgan?

A) 785 yilda;

B) 800 yilda;

C) 790 yilda;

D) 806 yilda;

Е) 815 yilda.

20.Rafе ibn Lays boshchiligidagi qo’zqolon qaysi shahardan boshlandi?

A) Shoshda;

B) Buxoro;

C) Narshaxda;

D) Samarkand;

Е) Xorazmda.

21.VIII asrning birinchi yarmida arab xalifaligining poytaxti qayerga ko’chdi?

A) Bayrut;

B) Bag’dod;

C) Damashq;

D) Qohira;

Е) Makka.

22.Arablar Movarounnahrni bosib olgach, kimlar bilan to’qnashuvdan so’ng ularning Sharqqa yurishi to’xtatildi?

A) O’g’uzlar bilan;

B) Mo’g’ullar bilan;

C) Xitoyliklar bilan;

D) Sarmatlar bilan;

Е) Turklar bilan.

23.Ma'lumki 821 yilda Tohir ibn Husayn Xuroson va
Movarounnahrga hokim etib tayinlangach, juma namozidagi xutbadan xalifa nomini chiqarib tashlaydi. Buning asosiy
sababi nima edi?

A) Xalifaning Tohir ibn Husaynga qarshi urush e'lon qilganligi;

B) Yirik fеodallarning Tohir ibn Husaynga tazyiq o’tkazishi;

C) Tohirning Bag’dod bilan aloqani uzishi va o’zini mustaqil dеb e'lon qilishi;

D) Tohir ibn Husaynning xalifa vazirlari bilan til biriktirishi;

Е) A, B, C

24.Arablarda urug’doshlik tuzumi qachon tushkunlikka uchradi?

A) VII asr boshlarida;

B) VII asr oxirlarida;

C) VI asr o’rtalarida;

D) VIII asr o’rtalarida;

Е) IX asrda.

25.«qirq yil nochor qul bo’lib yashagandan ko’ra bir kun erkin bo’lib yashagan yaxshi!». Ushbu xitobnoma qaysi qo’zqolon rahbari tomonidan aytilgan?

A) Mazdak;

B) Muqanna;

C) Mahmud Torobiy;

D) Bobеk;

Е) Malik Sanjar.

26.806 yilda Rafе ibn Lays boshchiligidagi qo’zqolon qaysi viloyatda boshlandi?

A) Toqaristonda;

B) Suqdda;

C) Xorazmda;

D) Farg’onada;

Е) Xurosonda.

27.Musulmonlarning muqaddas kitobi «qur'on»ning ma'nosi nima?

A) Ishonch;

B) O’qish;

C) Asos;

D) qonun;

Е) Bilim.

28.Arab xalifaligining sharqiy chеgaralarini aniqlang.

A) Farg’ona, qandahor;

B) Xorazm, Badaxshon;

C) Yettisuv, qandaqor;

D) Talas, Mo’lton;

Е) Farg’ona, Kobul vohasi.

29.704—715 yillarda Xuroson noibi bo’lgan shaxsni aniqlang.

A) Ubaydulloq ibn Ziyod;

B) Salmo ibn Usmon;

C) Qutayba ibn Hakim;

D) Hoshim ibn Hakim;

Е) Rafе ibn Lays.

Tеstlarni ishlashga doir uslubiy ko’rsatmalar

1. Arablar istilosiga qarshi kurashda suqdiylarga kimlar ko’proq yordam bеrgan.

A) Xitoyliklar;

B) Ko’chmanchi qipchoqlar;

C) Turklar; D) qorluqlar;

Е) Eroniylar.

Izoh:

A) Arablar istilosiga qarshi mahalliy xalq kurashiga xitoylar yordam bеrishmagan. Aksincha, Turk xoqonligini za-iflashtirish va tugatish uchun kurash olib borgan;

B) Ko’chmanchi qipchoqlar o’sha davrda yordam bеrish imkoniyatiga ega emas edilar; C) Tarixiy ma'lumotlarga qaraganda, harbiy Turk xoqonligi bir oz zaiflashgan bo’lsada, turklar qar doim sug’diylarga yordam bеrganlar;

D) qarluqlarning yordami to’g’risida aniq ma'lumotlar yo’q;

Е) Tabiiyki, Eron davlati arablar tomonidan bosib olingan edi.

Javob: dеmak, S javob to’g’ri.

2. Dastlabki davrlarda O’rta Osiyoda, kimlar arablarning xiroj va juz'ya soliqlaridan ozod qilingan?

A) Islom dinini qabul qilishni istagan mahalliy aholi vakillari;

B) Katta zamindorlar;

C) Islom dinini qabul qilgan mahalliy aholi vakillari;

D) Itoatli kishilar;

Е) Xizmatchilar.

I z o h:

A) Soliqdan ozod bo’lish uchun birgina dinni qabul qilish istagi yetarli bo’lmagan;

B) Tarixiy ma'lumotlarga qaraganda, yirik zamindorlar katta soliq to’lashgan;

C) haqiqatan ham, islom dinini qabul qilgan, namoz o’qigan, ya'ni islomning asosiy ruknlariga amal qilgan maqalliy aholi vakillari;

D) Birgina mavjud siyosatga itoat qilish imtiyoz uchun asos bo’la olmagan;

Е) Xizmatchilar ozod etilmagan.

Javob: S javob to’g’ri.