I habibullayev, A. Jumayev ekonometrika amaliy mashg‘ulot

1 -masala.

Pul bozorining tuzilmaviy modeli berilgan:

bu yerda: R –foiz stavkasi; Y –YaIM;

M – pul massasi;

I – ichki investitsiya; t – joriy yil.

Topshiriq:

Modelning keltirilgan shaklini tuzing va tuzilmaviy shakli parametrlarini aniqlang.

2. masala.

Quyidagi makroiqtisodiy model berilgan:

bu yerda: C – ist‘mol; I – investitsiya; Y – daromad;

T – soliq;

K – kapital g‗amlanmasi; t – joriy yil;

20. 
    1– avvalgi yil.
    

Topshiriq:

Modelning keltirilgan shaklini tuzing va tuzilmaviy shakli parametrlarini aniqlang.

2. masala.

Keyns modelining bir ko‗rinishi berilgan bo‗lsin:

bu yerda: C – ist‘emol;

I – yalpi investitsiya; Y – YaIM;

G – kapital jamlamasi; t – joriy yil;

1. 
   – avvalgi yil.
   

Topshiriq:

Modelning keltirilgan shaklini tuzing va tuzilmaviy shakli parametrlarini aniqlang.

4. -masala.

Pul va tovar bozori modeli berilgan bo‗lsin:

bu yerda: R – foiz stavkasi; Y – real YaIM;

M – pul massasi;

I – ichki investitsiya;

G – davlatning real xarajatlari.

Topshiriq:

Modelning keltirilgan shaklini tuzing va tuzilmaviy shakli parametrlarini aniqlang.

5. masala.

Keynsning modifikatsiya qilingan modeli berilgan bo‗lsin:

bu yerda:

C – ist‘emolga xarajatlar; Y – daromad;

I – investitsiya;

G – davlat xarajatlari; t – joriy yil;

t-1 – avvalgi yil.

Topshiriq:

Modelning keltirilgan shaklini tuzing va tuzilmaviy shakli parametrlarini aniqlang.

5. masala.

Bozorda talab va taklif quyidagi model bilan tavsiflanadi:

bu yerda: – mahsulotga talab;

– mahsulot hajmi taklifi;

p – shartnomada ko‗zda tutilgan narx.

Topshiriq:

Modelning keltirilgan shaklini tuzing va tuzilmaviy shakli parametrlarini aniqlang.

5. masala.

Pulga talab va taklif modeli berilgan bo‗lsin:

bu yerda: R – t davr uchun foiz stavkasi; Y – t davrdagi YaIM;

M – t davrdagi pul massasi.

Topshiriq:

Modelning keltirilgan shaklini tuzing va tuzilmaviy shakli parametrlarini aniqlang.

5. masala.

Pul bozori modeli berilgan bo‗lsin:

bu yerda: R – foiz stavkasi;

Y – YaIM;

M – pul massasi;

I – ichki investitsiya.

Topshiriq:

Modelning keltirilgan shaklini tuzing va tuzilmaviy shakli parametrlarini aniqlang.

5. masala.

Inflatsiya darajasi va oddiy aksiyalarning daromadliligi orasidagi bog‗lanishni o‗rganish uchun quyidagi regressiya tenglamalar sistemasi qo‗llaniladi:

,

bu yerda: Rb – obligatsiyalar daromadliligi; Rs – oddiy aktsiyalar daromadliligi; L – aholi jon boshiga pul shaklidagi daromadlari; Y – barcha manbalardan aholi jon boshiga daromad; N – o‗rganilayotgan davrda yangi qimmatli qog‗ozlar chiqarishni tavsiflovchi o‗zgaruvchi; E-davr oxirida aktsiyalarning kutilayotgan daromadliligi; I – inflatsiyaning kutilayotgan daromadliligi; t – joriy davr; t-1 –avvalgi davr. Bu modelda Rb va Rs lar endogen o‗zgaruvchilar.

Topshiriq:

1. 
   Ushbu model bir paytli tenglamalar sistemasi bo‗ladimi yo‗qmi, aniqlang.
   
2. 
   Modelning keltirilgan shaklini tuzing.
   
3. 
   Bu modelni tuzilmaviy parametrlarini qaysi usul bilan aniqlaysiz?
   

5. masala.

Keyns modeli turidagi quyidagi modeli berilgan:

bu yerda: C – t vaqt davrida jami iste‘mol;

Y – t vaqt davrida jami daromad; I – t vaqt davrida investitsiya;

T – t vaqt davrida soliqlar;

G – t vaqt davrida davlat xarajatlari.

Ushbu modelda C, I, T va Y lar endogen o‗zgaruvchilar.

Topshiriq:

Modelni keltirilgan shaklini tuzing.

5. masala.

Oltita kuzatuv natijalari bo‗yicha quyidagi model tuzilgan:

Kuzatuv natijalari quyidagilardan iborat:

n	1	2	3	4	5	6
Y1	3	2	4	1	5	3
X1	2	3	5	6	10	8
X2	4	7	3	6	5	5

Tuzilmaviy modelga mos modelning keltirilgan shakli quyidagidan iborat:

Topshiriq:

1. 
   Agar mumkin bo‗lsa, birinchi tenglamaning tuzilmaviy parametrini toping.
   
2. 
   Agar mumkin bo‗lsa, ikkinchi tenglamaning tuzilmaviy parametrini toping.
   

5. masala.

Quyidagi modelning keltirilgan shakli berilgan:


Ushbu modelni keltirilgan shakli quyidagi ko‗rinishga ega:

Topshiriq:

1. 
   MKShdan foydalanib MTSh koeffitsiyentlarini toping.
   
2. 
   Tuzilmaviy koeffitsiyentlarni aniqlashda qo‗llanilgan usulni asoslab bering.
   

5. masala.

Quyidagi ko‗rinishdagi model tuzilgan:

Topshiriq:

Quyidagilarni e‘tiborga olgan holda modelning tuzilmaviy koeffitsientlarini aniqlang:

5. masala.

Quyidagi gipotetik tuzilmaviy model berilgan:
Modelning keltirilgan shakli quyidagi ko‗rinishga ega:

Topshiriq:

Modelning tuzilmaviy koeffitsiyentni aniqlang.

5. masala.

Jadvalda ish haqi, mahsulot bahosi, daromad, import bahosi, iqtisodiy faol aholi soni, ishsizlik darajasi bo‗yicha yetti yillik shartli ma‘lumotlar berilgan: