I bo’lim 1 ma’ruza. Kirish. Hayot faоliyati хavfsizligini ta’minlash asоslari. Reja

1) Oddiy immobya-bunda bemor gavdasining sog’lom qismlaridan foydalaniladi.Masalan: oyog’i singanda 2 sog’lom oyog’iga bog’lanadi. Shikastlangan qo’lini tanasiga bog’lanadi.
2) Mavjud vositalar bilan immobillash. Tayoq taxta bo’lagi, bir dasta sim, shox-shabbalardan shunday vositalar yordamida foydalanish mumkin.
3) Zavodda ishlab chiqilgan transport shinalari bilan immobilizatsiya qilish.
Transport shinalari ikkiga: Fiksatsion va distraksion shinalarga bo’linadi.
Fiksatsion shinalar yordamida gavdaning shikastlangan qismi fiksatsiya qilinadi. Kramer shinasi yoki narvonsimon shinani yumshoq simdan tayyorlanadi. Gavdaning qaysi qismi immobilizatsiya qilinishiga qarab, shina shaklini istagancha uzgartirish mumkin. To’rsimon shina ham yumshoq simdan yasalgan turdan iborat. Uni osonlikcha yumoloqlab urash mumkin. Asosan bilak, qo’l va oyoq panjasini immobilizatsiya qilish uchun qo’llaniladi. Faner shinalar aksariyat tarnov shaklida tayorlanadi. Vakuum tibbiyot shinalari – oyoq va qo’llarni immobilizatsiya qilish uchun ishlatiladi.
Distraksion shinalar - bu siniq suyak uchlarini bir - biridan uzoqlashtirib, qon tomir va nerv tolalari shikastlanishini oldini oladi. Bularga - Diterixs shinasi kiradi.
Transport shinalarini qo’yishda qator qoidalarga amal qilish zarur. Shina shikastlangan zonadan tashqari ikkita qo’shni bo’g’imni mahkam ushlab turish zarur. Immobilizatsiya qo’pol manipulyar qilish yaramaydi. Shikastlangan kishininig kiyim-boshi yechiladi, bog’lam shikastlangan qismigagina bog’lanadi. Shinaga maxsus paxta, doka, o’raladi.
Narvonsimon shina - qo’yish. Shina gavdaning qaysi qismiga qo’yilishiga qarab oldindan modellanadi. Yelka suyagi singanda shina sog’lom tomondagi kurakning ichki chetidan boshlab quyilishi, yaqinlashtirilgan qo’lning yarim bukilgan tursak bo’g’imining tashqi yuzasi bo’ylab borishi va barmoqlar uchidan birmuncha oshirib tugallanishi kerak. Bilak shikastlanganda yelkaning uchdan bir o’rta qismi shinaning yuqori sathi, barmoqlarning uchlari shinaning pastki sathi hisoblanadi. Boldir shikastlanganda uchala tomondan fiksatsiya qilgan yahshi: Bitta shinani boldir va oyoq panjasi barmoqlari uchining orqa sathidan sonning uchdan bir qismigacha, boshqa ikkitasini boldirning yon tomonlari bo’ylab fiksatsiya qilinadi. Bunda shinalarning oyoq kaftlariga tegib turadigan qismini boldir-panja bo’g’imini birmuncha mustahkamlash uchun uzangi ko’rinishida qayriladi.