I bob. Patopsixologiya ruhiy kasallikla haqidagi fan sifatida

I.BOB. PATOPSIXOLOGIYA RUHIY KASALLIKLA HAQIDAGI FAN SIFATIDA .

1.1 Patopsixologiya haqida tushuncha. Patopsixologiyaning maqsad ,vazifalari va tarixi .

So'nggi paytlarda fanlararo fan sohalarining mavjudligi va rivojlanishining dolzarbligini ta'kidlash mumkin. Psixologiyada fanlararo sohalarning shakllanishi ham qayd etilgan. Patopsixologiya tushunchasi amaliy bilim sohasi sifatida psixologiya fanining sohasini aks ettiradi.
Patopsixologiya (yunoncha "pathos" - kasallik ) - tibbiy psixologiyaning bo'limi bo'lib, aqliy faoliyat va shaxsiy xususiyatlarning emirilish qonuniyatlarini me'yordagi psixik jarayonlarning rivojlanish, shakllanish va borish qonuniyatlari bilan bog'liq holda o'rganadi.
Patopsixologiya psixikaning tuzilishi va rivojlanish qonuniyatlariga asoslanadi. Patopsixologiyada quyidagi muammolarni ko'rib chiqish mumkin:
- psixika va miya faoliyati o'rtasidagi munosabat;
- ijtimoiy va biologik nisbati;
- psixosomatik va somatopsixik munosabatlar;
- patologiya va normalar muammolari.
Psixikani o'rganadigan patopsixologiya o'ziga xos xususiyatga ega, chunki patopsixologiyaning ob'ekti ruhiy kasalliklar yoki miyaning patologik holatidir.
Mavzu - patopsixologiya fanining predmeti , vazifalari va mustaqil fan sifatidagi ahamiyati o'rganishdir.Patopsixologiya predmetiga eng to'liq va to'g'ri ta'rifni B.V.Zeygarnik bergan: "Patopsixologiya psixologik intizom sifatida normadagi psixikaning rivojlanish qonuniyatlari va tuzilishi. U aqliy faoliyat va shaxsiy xususiyatlarning yemirilish qonuniyatlarini me'yordagi ruhiy jarayonlarning shakllanishi va borishi qonuniyatlari bilan solishtirganda o'rganadi va miyaning aks ettiruvchi faoliyatining buzilish qonuniyatlarini o'rganadi.
Patopsixologiya ruhiy kasalliklarni o'rganish imkonini beradi, psixologiyaning barcha sohalari uchun umumiy bo'lgan kategorik apparatdan foydalangan holda psixopatologik hodisalarning malakasini yaratadi. Patopsixologiya simptom, sindrom, etiologiya, patogenez kabi klinik tushunchalar bilan ishlay oladi.
Patopsixologiyada bir nechta vazifalar bo'lishi mumkin, ulardan biri insonning ruhiy holati, uning kognitiv, hissiy-irodaviy va shaxsiy sohalarining xususiyatlari haqida qo'shimcha ma'lumot olishdir. Eksperimental psixologik tadqiqotlar ruhiy kasalliklarning belgilarini aniqlashga, ularning tuzilishini ko'rib chiqishga yordam beradi. Turli sohalardagi buzilishlarning tuzilishini aniqlash kasallikni tashxislashning muhim qismidir.
Yana bir vazifa - psixiatrik ekspertiza maqsadida eksperimental psixologik tadqiqot o'tkazish: tibbiy-ijtimoiy, mehnat, harbiy, sud. Tadqiqot jarayonida buzilishlar tuzilishini va ularning buzilmagan psixik jarayonlar bilan aloqasini aniqlash, differentsial diagnostika masalalari hal qilinishi mumkin.
Vazifalar orasida terapiya ta'sirida aqliy faoliyatdagi o'zgarishlarni o'rganishni ta'kidlash kerak. Shu maqsadda bemorni bir xil usullar majmuasi bilan takroriy tekshirish o'tkaziladi, bu o'zgarishlar dinamikasini kuzatish va davolash samaradorligini ko'rsatish imkonini beradi.Patopsixologik tadqiqot natijalari bemorning ruhiy holati bilan bog'liq bo'lishi kerak. .
Shunday qilib, patopsixologiya asosiy ruhiy kasalliklar belgilarining tavsifi va xususiyatlarini ochib beradi.Hozirgi vaqtda patopsixologiya psixiatriya klinikasida o'z qo'llanilishini topdi. Bemorning ruhiy holatini dinamik kuzatish, uning faoliyati va shaxsiy xususiyatlaridagi o'zgarishlarni aniqlash tibbiyotning turli sohalarida (terapevtik, jarrohlik klinikalarida) zarur.
Patopsixologiyaning maqsad va vazifalari turli ruhiy kasalliklarda , ruhiy kasalliklar bilan ishlashga yordam berishga qaratilgan. Patopsixologiyaning muhim vazifasi differensial diagnostika masalalarini hal qilishga va davom etayotgan dori terapiyasini asoslashga qaratilgan diagnostikadir.