I bob. Nara davri boshqaruvi

Diniy san'at. Naraning boshida va o‘rtalarida juda ko‘p sonli bronza budda haykallari ishlab chiqarilgan. Hukumatning ikkita shiori (Taiho: va Tamps: sho: ho:) ning qabul qilinishida namoyon bo‘lgan mis va oltin konlarini ochish va zarb qilish uchun zarur bo‘lgan joylarni topishdan hayrat va quvonch, "Siyosiy tarix" va "Dunyo surati") ... Biroq, tezda ayon bo‘ladiki, Yaponiya erlari bronza buyumlarini har qanday ommaviy ishlab chiqarishni ta’minlay olmaydi. Va pishirish bilan bronza budda haykallari asta-sekin yog‘och, loy va lak asarlarida paydo bo‘ladi. 779 yilda o‘tkazilgan inventarizatsiyaga ko‘ra. Saydailsi ibodatxonasigacha, u yerdagi 124 haykaldan 72 tasi loydan, 44 tasi lakdan, faqat 8 tasi bronzadan qilingan. "Quruq lak" texnikasi juda mashaqqatli va ko‘p vaqt sarflaydigan hisoblanadi: yig‘ma yog‘och taglik loy bilan modellashtirilgan, so‘ngra 7-8 qatlam lak bilan qoplangan, keyin quritilgandan so‘ng, lak o‘yilgan, yakuniy qoliplash va bo‘yash. Shundan so‘ng, haykal tanasidan loy olinadi. Kam ball to‘plangan taqdirda, ushbu texnologik usul tafsilotlarni yuqori darajada ishlab chiqishga imkon beradi. Iqtisodga bo‘lgan ishtiyoq allaqachon ishlatilgan narsalar va materiallarni qayta ishlatish zarurligiga ishonch hosil qildi. Shunday qilib, Fujivara qurilishida foydalanilgan yog‘och ustunlar va plitkalar yangi poytaxt qurish uchun Naraga keltirildi. Mokkanlar juda keng tarqalib ketdi, chunki ular qayta ishlatilishi mumkin edi. Yaponiyada mokkanlar yasashda nima uchun faqat yog‘ochdan foydalanilganligi shu bilan izohlanadi: qadimgi Xitoyda yozma ma’lumot manbai sifatida keng tarqalgan bambukning katta qattiqligi eski yozuvlarni qirib tashlashda bambukni noqulay holatga keltirgan. Xitoy prototipidan farqli o‘laroq, yapon mokkanlari ikkala tomonida ham ierogliflar bilan qoplangan edi. Ishlatilgan qog‘oz "orqa" sifatida ham ishlatilgan, keraksiz bo‘lib qolgan hujjatning interline oralig‘i yozma mashqlar uchun ishlatilgan.
I.BOB. NARA DAVRI MADANIYATI
1.1 “Syouku Nihongi” solnomasi
Nara davri Yaponiya tarixida nisbatan qoniqarli manbalarni o‘rganish bazasi bo‘lgan birinchi davr: “Syoku nihongi” rasmiy xronikasi materiallari qonunchilik kodekslari ma’lumotlari, ularga sharhlar va qo‘shimchalar, viloyat tavsiflari bilan to‘ldirilgan. “Fudoki” ning materiallari, epigrafiya materiallari, amaldagi ish yuritishning turli xil hujjatlari, geniolgik ro‘yxatlar Shinsen Shojiroku, buddaviy yozuvlar, she’riy antologiyalar, arxeologik dalillar va boshqa manbalari mavjud. “Syoku nihongi” solnomasi. “Syoku nihongi” (“Yaponiya tarixining davom etishi) 697-yildan 791-yilgacha bo‘lgan davrni o‘z ichiga oladi. Solnoma uch bosqichda tuzilgan. Fudzivara no Tsugutada (727-796) va Sugano no Mamichi (741-814) unga so‘nggi ko‘rinishni berishgan.
Afsona davri yozma madaniyat tomonidan qabul qilinganligini bu vaqtga qadar ko‘proq yoki undan kam to‘liqroq deb hisoblashi mumkin bo‘lganligi va hukmron sulolaning qonuniyligi oqlanganligi sababli, ob-havo solnomasi afsonaviy solnomalarning o‘rnini egallagan. Unga nisbatan, endi avvalgi to‘plamlarning janr sintetik xususiyati haqida gapirishning iloji yo‘q. Tarixiy fikr nihoyat adabiyotning mustaqil janri sifatida ajralib turadi. “Syoku nihongi” da biz deyarli hech qachon solnomachining quruq ekspozitsiyasi bilan almashtirilgan obrazlar va harakatlarning jonli (“badiiy”) tasvirlarini uchratmaymiz. Agar “Kodziki” va “Nihon syoki” adabiyotning barcha janrlariga (she’riyat, nasr va tarixshunoslik) kuchli ta’sir ko‘rsatgan bo‘lsa, unda to‘g‘ridan-to‘g‘ri ta’sirlardan keyin “Syoku nihongi” o‘zining afzalligi bilan haqiqiy tarixiy fikrga cheklangan. O‘z navbatida, xronik “Syoku nihongi” ta’siri boshqa janrli so‘zlarini ham kichik ma’noda qo‘llangan.¹⁵
“Syoku nihongi” da solnoma matnni tuzishning asosiy tamoyili hisoblanadi. Agar “Kodziki” va “Nihon syoki” uchun ibtidoiy boshlanishdan oldingi rivoyat deb hisoblash mumkin bo‘lsa, bu har xil turdagi ma’lumotlar haqida kamdan-kam aytiladi. Xususan, solnoma to‘g‘risida gaplashishga imkon beradi. Hodisa to‘liq ma`lumot sifatida emas, balki jarayon sifatida namoyon bo‘ladi.
Keyinchalik taxt qonun-qoidalari qo‘llanilgan. Hukmdor xalqning “xo‘jayini” hisoblangan. Har bir davrda faqat bitta “xo‘jayin” bo‘lishi mumkin bo’lgan.
Hozircha, Heyyanning oxiri - Kamakuraning boshida, buddaviylik esxatologik g‘oyalarining tarqalishi bilan bir qatorda, “vaqt oxiri” (“Budda qonunining tugatilishi” - mappo) ning amal qilish muddati tugashi bilan bog‘liq bo‘lib qoldi. Esxinologik kontseptsiya bilan birgalikda hisoblangan ma’lum bir bosh bilan emas, balki dunyoning aksariyat qismida yuzinchi imperatorning hukmronligi va undan ko‘p imperatorlarning hukmronligi qaysi yillarda bo‘lganligi noma’lum. Hozirda (rasmiy tarixshunoslikka ko‘ra) 125-imperator Akixito allaqachon taxtda hisoblangan. ¹⁶
Tarix (solnoma adabiyotning janri sifatida) nihoyat uning belgilangan vaqt bilan bog‘liqligini anglaydi. Voqealar bilan to‘ldirish “zichligi” sezilarli darajada oshgan. O‘ttizta Nihon syoki varaqlari tarixdan oldingi davrlardan 697-yilgacha bo‘lgan voqealarni tasvirlagan. Bitta Nihongi varaqasi o‘rtacha 2 yil 3 oyni o‘z ichiga olgan. Bu ajablanarli emas, chunki solnoma yozuvlari sodir bo‘lgan voqealar bilan bir vaqtda yozilgan. To‘plangan ma’lumotlarning butun hajmidan faqat eng muhim xabarlar qolib ketgan.
Solnoma yozish “texnologiyasi” ham takomillashtirildi. Nihon Syoki o‘ttiz to‘qqiz yil, Syoku Nihongi esa faqat 6 yil ichida yozilgan. Solnomaning umumiy xususiyati shundaki, ular zamonaviy voqealar uchun emas, balki kelajak avlodlar uchun yaratilgan.
Solnomalarni tuzish vazifasi Vazirlikning markazidagi arxivlar bo‘limiga yuklangan. Shunday qilib, vakolatli davlat muassasasi tomonidan mutaxassisga taqdim etilgan. Bu tarixiymanbalardan foydalanishni kamaytirgan.