I bob. Mexanik harakat haqida umumiy ma’lumotlar 1-§. Jismlarning harakati mexanik harakat



Download 2,62 Mb.
Pdf ko'rish
bet60/212
Sana29.12.2021
Hajmi2,62 Mb.
#84192
1   ...   56   57   58   59   60   61   62   63   ...   212
Bog'liq
fizika 7 uzb

13-§. JISMLARNING ERKIN TUSHISHI
  
Bir  xil  balandlikdan  tashlangan  tosh  va  qush  patining  yerga  turli 
vaqtlarda  tushishini  kuzatgan  qadimgi  yunon  faylasufi  Aristotel  Yer  tortish 
kuchi  ta’sirida  og‘ir  jismlar  yengil  jismlardan  oldin 
tushadi,  degan  xulosaga  kelgan.  Bu  noto‘g‘ri  ta’limot 
qariyb  ikki  ming  yil  davomida  to‘g‘ri  deb  kelin di. 
Italiyalik  olim  Galileo  Galileyning  (1564–1642)  XVI 
asr oxirida o‘tkazgan tajribalaridan keyingina Aristotel 
fikrlari  noto‘g‘ri  ekan ligi  isbotlandi. 
Galiley  Piza  minorasidan  (42-rasm)  bir  vaqtda 
po‘lat  va  tosh  sharlarini  tashlab,  ular  yеrga  aynan 
bir  vaqtda  tushishiga  ishonch  hosil  qildi.  Galiley 
quyidagicha  faraz  qildi  (gipotеzani  ilgari  surdi):  agar 
havoning  qarshiligi  bo‘lmasa,  bir  vaqtda  tashlangan 
po‘lat  sharcha  va  yеngil  qush  pati  minoradan  bir 
vaqtda  tushadi.  Bu  gipotеzani  tеkshirish  uchun  uzun 
shisha  naycha  ichiga  po‘lat  sharcha  va  qush  pati 
joylashtirildi.  Havo  bor  nayda  po‘lat  sharcha  qush 
patidan  oldin  tushishi  kuzatildi  (43-a  rasm).  Naydan 
havo  so‘rib  olinganida  esa  po‘lat  sharcha  va  qush  pati 
bir vaqtda tushdi (43-b rasm). Bu tajriba Galilеy farazi 
to‘g‘ri  ekanligini  tasdiqladi.

Download 2,62 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   56   57   58   59   60   61   62   63   ...   212




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish