I bob. Mexanik harakat haqida umumiy ma’lumotlar 1-§. Jismlarning harakati mexanik harakat

11-§. TEKIS O‘ZGARUVCHAN HARAKATDA 
BOSIB O‘TILGAN YO‘L
Yo‘l formulasi 
Tinch holatdagi (υ
o
 = 0) jism a tezlanish bilan tekis tezlanuvchan harakat 
qilib,  t  vaqt  davomida  υ  tezlikka  erishsin.  Shu  vaqt  davomida  jismning 
bosib  o‘tgan  yo‘li  quyidagicha  ifodalanadi:
s = υ
o‘rt
 . t.       
Bunda  υ
o‘rt
 = at/2  ekanligidan  foydalanib,  boshlang‘ich  tezliksiz  tekis 
tezla nuvchan harakatda bosib o‘tilgan yo‘l uchun quyidagi formulani hosil 
qilamiz:
Boshlang‘ich  tezliksiz  tekis  tezlanuvchan 
harakat lana yot gan  jismning  tezlik  grafigi  qi-
yalik  bo‘yi cha  yo‘nalgan  to‘g‘ri  chiziqdan 
iborat  ekan li gini  bilasiz  (38-rasm).  Bu  rasm-
da  tasvirlangan  OBC  uchburchak  yu zini 
aniq laylik.  Rasmdagi  OABC  to‘g‘ri  to‘rt-
burchakning  tomonlari  at va t  ekanligidan, 
uning  yuzi  at  ·  t  =
  at
2
  ga  teng.  OBC  uch-
bur chakning  yuzi  esa  OABC  to‘rtburchak 
yuzining yarmiga teng, ya’ni at
2
/2. Bu jism bosib o‘tgan s yo‘lni ifodalaydi.