I bob. Mexanik harakat haqida umumiy ma’lumotlar 1-§. Jismlarning harakati mexanik harakat

29-§.
 YUKLAMA 
 VA  VAZNSIZLIK
Yuklama
Prujinaga  m massali jism osib, uni tinch holatda 
ushlab  turaylik.  Muvozanat  holati  tiklanganda  jism-
ning og‘irligi:
          
→
P
 = 
→
F
og‘
 yoki  
→
P
 = mg     (1)
bo‘ladi (93-a rasm). 
Agar prujinani keskin yuqoriga harakatlantirsak, 
uning muvozanat holatidagiga nisbatan cho‘zilganli- 
gini ko‘ramiz (93-b rasm). Demak, yuqoriga yo‘nal-
gan tezlanishda yukimizning og‘irligi ortadi. Buning 
sababini Nyutonning ikkinchi qonuni yordamida tu-
shuntirish mumkin. Yuk yuqo riga a tez lanish bilan 
harakatlantirilganida, prujinaga og‘irlik kuchidan 
tash qari  qo‘shimcha  ma kuch ta’sir etadi. Bunda og‘irlikning qiymati o‘gir-
lik kuchi va qo‘shimcha kuch yig‘indisiga teng bo‘ladi: 
 
→
P
 = 
→
F
og‘
 
+ ma    yoki     
→
P
 = mg + ma .     (2)