I. Bob. Maktabgacha yoshdagi bolalarda elemеntar matеmatik tasavvurlarini shakllantirish asoslari va metodikasi kursining nazariy asoslari

2.3. Maktabga tayyorlov guruhida qog’oz varag’i sathida predmetlarning qanday joylashganligini aniqlashga o’rgatish usullari.
Maktabga tayyorlov guruhi bolalarida fazo haqida tushunchalarni shakllantirish bosqichida tarbiyachilarning maktabga tayyorlov guruhi bolalarida fazo bo’yicha mo’ljal olishga o’rgatishga pedagogik psixologik va metodik jihatdan tayyorgarlik darajasi, bolalarning tasavvurlari , qo’llash va darajalari o’rganildi.
Tajriba-sinovning ta’limiy tarbiyaviy jihatidan quyidagi xususiyatlar kuzatildi. Tajriba-sinov boshida jalb etilgan bolalarning qiziqishlarini o’rganildi. Kuzatuvlar jarayonining tahlilidan shu narsa ma’lum bo’ldiki, ko’pchilik tarbiyachilarning pedagogik va psixoligik bilimlari hamda uslubiy malakalari yetarli darajada emasmish, mashg’ulotlarga ko’proq o’yin elementlarini qo’shish, bolalarda ro’y bergan ijobiy holatlarni o’z vaqtida rag’batlantirish va tanlash, qulay sharoitlardan oqilona va maqsadga muvofiq holda foydalanish borasida yo’l qo’yilgan kamchiliklari ijobiy siljishlarining sur’atiga nisbatan yuqori emasligiga sabab bo’ldi

Mashg’ulot.

Mavzu: Qog’oz varag’i sathida predmetlarning qanday joylashganligini aniqlash.
Maqsad:

• Naqshda joylashgan shakllarni izchillik bilan ko’rib chiqishni, shakllar nomini hamda ularning fazoda: o’rtada(markazda), yuqorida, pastda, chapda, o’ngda joylashishini to’g’ri ayta bilish ko’nikmasini mustahkamlash

  
  

• Shakllarning joylashish o’rnini eslab qolish

  
  

• Ko’rib idrok qilingan predmetlarni paypaslab topishni mashq qildirish.

  
  

Mashg’ulotning borishi. Daftar sathida 5ta shakl quyidagi tartibda joylashtiriladi: o’rtaga uchburchak, yuqoriga kvadrat, pastga to’g’ri to’rtburchak, chapga oval shaklidagi shakl, o’ngga doira.
Tarbiyachi topshiriqni tushuntiradi: Bugun biz naqshlarni ko’rib chiqib, qaysi shakl qayerda joylashganligini eslab qolishni o’rganamiz. Buning uchun ularni tartibi bilan aytib chiqish kerak: avvalo o’rta(markaz)da joylashgan shaklni, so’ngra yuqori va pastda, chap va o’ngda joylashganini.
Bir bolani chaqiradi. U shakllarni tartibi bilan ko’rsatib, nomini, ularning o’rnini aytib beradi. Boshqa bola shakllarni xohlaganicha joylashtirish, ularning nomini va o’rnini aytib berishi taklif etiladi. So’ngra bola orqasiga o’girilib turadi, tarbiyachi esa chap va o’ng tomondagi shakllarning o’rnini almashtirib qo’yadi. Bola o’girilib qaraydi v anima o’zgarganligini topadi.
Nihoyat hamma bolalar tarbiyachi ko’rsatmasiga binoan barcha shakllarning nomini aytib chiqadilar va ko’zlarini yumadilar. Tarbiyachi shakllarning o’rnini almashtirib qo’yadi. Bolalar ko’zlarini ochib, nima o’zgarganini topadilar.