I-bob. Kimyoning asosiy tushuncha va qonunlari. I modda miqdori.(mol)


I. 5. Moddalar tarkibidagi elementlar valentligini aniqlash



Download 72,45 Kb.
bet15/15
Sana11.08.2021
Hajmi72,45 Kb.
#145359
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   15
Bog'liq
Bazi masalalarning yechilishi

I. 5. Moddalar tarkibidagi elementlar valentligini aniqlash

N2O – azot(I)-oksid, NO- azot(II)-oksid, NO2- azot(IV)-oksid, N2O3 – azot(III)-oksid, N2O5 – azot(V)-oksid, FeO- temir (II)-oksid, Fe2O3 - temir (III)-oksid, Fe3O4 - temir qo’shoksid, H2Cr2O7 – bixromat k, H2CrO4- xromat kislota, H3PO4 – ortofosfat k-ta, H3PO3- fosfit kislota, HPO3- metafosfat k, H4P2O7-pirofosfat k, Cr(OH)2- xrom (II)-gidroksid, Cr(OH)3- xrom(III)- gidroksid, Fe(OH)2- temir (II) gidroksid, Fe(OH)3- temir(III)- gidroksid, NaHCO3- natriy gidrokarbonat (ichimlik soda), CuSO4- mis(II)-sulfat, KMnO4- kaliy permanganate, K2Cr2O7- kaliy bixromat, (NH4)2Cr2O7- ammoniy bixromat



I.6. Valentlik yordamida formula tuzish. Oksid, asos, kislota, tuz

Moddalarning grafik (struktura) formulalarini tuzish.

ZnO, CrO, Cr2O3, CrO3, Li2O, Na2O, FeO, Fe2O3, Fe3O4, Cu2O, CuO, Ag2O, BaO, Be(OH)2, NaOH, Mg(OH)2, Al(OH)3, KOH, Ca(OH)2, RbOH, Sr(OH)2, CsOH, CuOH, Cu(OH)2, Zn(OH)2, Sn(OH)2, Sn(OH)4, Pb(OH)2, Pb(OH)4, Cr(OH)3, Na2S, K2S, MgS, CaS, Al2S3, Na2SO3, K2SO3, MgSO3, CaSO3, Al2(SO3)2, CuSO3, BaSO3, NaNO2, KNO2, Mg(NO2)2, Al(NO2)3, Na3PO4, K3PO4, Mg3(PO4)2, Ca3(PO4)2, NaClO4, KClO4, Mg(ClO4)2, NaClO2, KClO2, Ca(ClO2)2, Na2SiO3, K2SiO3



I.7. Kimyoviy tenglamalar va ularga koeffissiyentlar tanlash.
Na+O2→ Na2O K+O2→K2O

C+O2→CO Cu+O2→ CuO

Al+O2→Al2O3 P+O2→P2O3

P+O2→P2O5 NH3 + O2 → NO +H2O

CH4 +O2 → CO2 + H2O PH3 +O2 → P2O5 + H2O

SiH4 + O2 → SiO2 + H2O CrO+O2→ Cr2O3

SO2+O2→ SO3 Fe(OH)3→ Fe2O3 + H2O

Cr(OH)3→ Cr2O3 + H2O H3AlO3 Al2O3 + H2O

H3CrO3→ Cr2O3 + H2O P2O5 + H2O → H3PO4

Cl2O + H2O → HClO Cl2O3 + H2O → HClO2

Cl2O5 + H2O → HClO3 Cl2O7 + H2O → HClO4

Cl2O7 + NaOH → NaClO4+ H2O SO3 + NaOH → Na2SO4 + H2O

N2O5 + NaOH → NaNO3+ H2O P2O5 + Ca(OH)2 → Ca3(PO4)2 + H2O

Na2O+H2O→ NaOH K2O+ H2O→ KOH

Na2O+HCl→ NaCl + H2O CaO+ HCl → CaCl2 + H2O

Na2O+H2SO4→ Na2SO4 + H2O Na2O+HNO3→ NaNO3 + H2O

CaO+ HNO3 → Ca(NO3)2 + H2O Na2O+P2O5→ Na3PO4

CaO+ P2O5→ Ca3(PO4)2 Al2O3 +HCl → AlCl3 + H2O

Al2O3 + H2SO4 → Al2(SO4)3 + H2O Na + H2O → NaOH +H2

HCl + Na2S → NaCl + H2S K + H2O → KOH +H2

Mg + H2O → Mg(OH)2 +H2 Ca + H2O → Ca(OH)2 +H2

Na2O + H2O → NaOH MgH2 + H2O → Mg(OH)2 +H2

CaH2 + H2O → Ca(OH)2 +H2 CuSO4 + KOH → Cu(OH)2+ K2SO4

MnCl2 + KOH → Mn(OH)2 +KCl Fe(NO3)2 + KOH → Fe(OH)2 + KNO3

CrBr2 + KOH → Cr(OH)2 + KBr Al(NO3) + KOH → Al(OH)3 + KNO3

Ba(OH)2 +HCl → BaCl2 + H2O N2O5 + H2O → HNO3

SO2 + KOH → K2SO3 + H2O CO2 + KOH → K2CO3 + H2O

P2O5 + KOH → K3PO4 + H2O Cl2O + KOH → KClO + H2O

Cl2O3 + KOH → KClO2 + H2O Cl2O5 + NaOH → NaClO3+ H2O

H2 + Cl2 → HCl NaCl + H2SO4 → Na2SO4 +HCl

FeCl2 + H2SO4 → FeSO4 + HCl Al2S3 + H2SO4 → Al2(SO4)3 +H2S

FeS + HCl → FeCl2 + H2S Na2S + HCl → NaCl + H2S

Al2S3 + HCl → AlCl3 + H2S Na2SiO3 + HCl → NaCl + H2SiO3

Al + HCl → ACl3 + H2 Cu(OH)2 + HCl → CuCl2 + H2O

Cr(OH)2 + HCl → CrCl2 + H2O Fe(OH)3 + HCl → FeCl3 + H2O

Cr(OH)3 + HCl → CrCl3 + H2O Cu(OH)2 + H2SO4 → CuSO4 + H2O

Fe(OH)3 + H2SO4 → Fe2(SO4)3 + H2O Cu(OH)2 + HNO3 → Cu(NO3)2 + H2O

Fe(OH)3 + HNO3 → Fe(NO3)3 + H2O H2SO4 + Ba(NO3)2 → BaSO4 + HNO3

H3PO4 + CaCl2 → Ca3(PO4)2 + HCl HCl + Na2CO3 → NaCl +H2O + CO2
I. 8. Kimyoviy reaksiyalarlarning turlari


  1. Birikish reaksiyalari

Oddiy moddalarning o’zaro birikishi

Na2O, CaS, CO, Na2S, CO2, CuCl2, P2O3, ZnCl2, SO2, CaCl2, CaO, NH3, HCl, HJ, HBr, H2S, HF, SiO2, MgO, SnCl2, P2O5, AlCl3, Al2O3, CuO, FeCl3, K2O, NaCl, CuS, Cr2S3;


Na + O2 → Na2O K + O2

CII + O2 → CuII + O2

CIV + O2 → Al + O2

PIII + O2 → PV + O2

SIV + O2 → Mg + O2

Ca + O2 → SiIV + O2

H2+Cl2→ H2+S→

H2+Br2→ H2+I2

H2+F2→ H2+N2

SnII+Cl2→ Ca+Cl2

Al+Cl2→ Zn+Cl2

FeIII+Cl2→ CuII+Cl2

Na+Cl2→ Na+S→

CrIII+S→ Ca+S→

Cu+S→

Asosli oksidlarga suvning ta’siri



NaOH, Ba(OH)2, RbOH, Mg(OH)2, Ca(OH)2, KOH;

Na2O + H2O → NaOH K2O + H2O →

Rb2O + H2O → MgO + H2O →

CaO + H2O →

BaO + H2O →



Kislotali oksidlarga suvning ta’siri

H3BO3, HBrO4, HNO2, HBrO3, N2O5, H3AsO4, H3PO4, HClO3, H2SO4, HClO, HClO2, H2SO3, HClO4, H3PO3, HBrO, HNO2+HNO3, HBrO3, H2CO3;

B2O3 + H2O → H3BO3 CO2+ H2O →

N2O3+ H2O → NO2 + H2O →

N2O5 + H2O → P2O3 + H2O →

P2O5 + H2O → SO2 + H2O →

SO3 + H2O → Cl2O + H2O →

Cl2O3 + H2O → Cl2O5 + H2O →

Cl2O7 + H2O → As2O3 + H2O →

Br2O + H2O → Br2O3 + H2O →

Br2O5 + H2O → Br2O7 + H2O →

Asosli oksidlarga kislotali oksidlarning ta’siri



Na3BO3, K3PO4, NaNO2, NaNO3, Ba3(PO3)2, CaCO3, CaSO3, Mg(BrO4)2, NaClO, NaBrO3, KClO3, KBrO, Ca3(AsO4)2, Mg(ClO4)2, Ba(BrO2)2, RbClO2, Na2SO4;

B2O3 + Na2O → Na3BO3 CO2+ CaO → N2O3+ K2O → P2O3 + BaO → P2O5 + K2O → SO2 + CaO → SO3 + Na2O → Cl2O + Na2O → Cl2O3 + Rb2O → Cl2O5 + K2O → Cl2O7 + MgO → As2O3 + CaO → Br2O + K2O → Br2O3 + BaO → Br2O5 + Na2O → Br2O7 + MgO →

N2O5 + Na2O →


  1. O’rin olish reaksiyalari

Metal oksidlariga vodorodning ta’siri

FeO+H2→ Fe +H2O; CuO+H2

Fe2O3+H2→ CrO+H2

Cr2O3+H2→ ZnO+H2

SnO+H2→ WO3+H2



Metal oksidlariga is gazining ta’siri

FeO+CO→ Fe +CO2; CuO+CO→

Fe2O3+CO→ CrO+CO→

Cr2O3+CO→ ZnO+CO→

SnO+CO→ WO3+CO→



Metallarga kislotalarning ta’sri

Na+HCl→ NaCl +H2; Ca+HCl→

K+HCl→ Zn+HCl→

Fe+HCl→ Na+H2SO4

Ca+H2SO4→ K+H2SO4

Zn+H2SO4→ Fe+H2SO4

Na+H2SO3→ Ca+H2SO3

K+H2SO3→ Zn+H2SO3

Fe+H2SO3



  1. Parchalanish reaksiyalari

Tuzlarning parchalanishi

NaHCO3→ Na2CO3 + CO2 + H2O

KHCO3

CaCO3→ CaO + CO2

MgCO3

AgNO3→ Ag + NO2 + O2

Hg(NO3)2

Cu(NO3)2→ CuO + NO2 + O2

Mg(NO3)2

NaNO3→ NaNO2 + O2

KNO3

CaSO3→CaO + SO2

BaSO3

BeSO3

Na2SO3



Asoslarning parchalanishi

Fe2O3, Al2O3, FeO, ZnO, CuO,

MnO, Cr2O3, CrO;



Fe(OH)3→ Fe2O3 + H2O

Fe(OH)2→ … + H2O;

Cu(OH)2→ … + H2O

Cr(OH)3→ … + H2O;

Cr(OH)2→ … + H2O

Mn(OH)2→ …+ H2O;

Zn(OH)2→ … + H2O

Al(OH)3



Kislotalarning parchalanishi

SO2, Cr2O3, SiO2, ZnO, CO2, Al2O3; H2SO3→ SO2 + H2O;

H2SiO3→…+ H2O

H2CO3→…+ H2O;

H3AlO3 …+ H2O

H2ZnO2→…+ H2O;

H3CrO3→…+ H2O


  1. Almashinish reaksiyalari

Asoslar va kislotalarning o’zaro ta’siri

NaOH + HCl → NaCl + H2O

KOH+HCl→

Ba(OH)2+HCl→

Mg(OH)2+HCl→

Ca(OH)2+HCl→

Al(OH)3+HCl→

Cu(OH)2+HCl→

Fe(OH)3+HCl→

Fe(OH)2+HCl→

NaOH+H2SO4→ Na2SO4 + H2O

KOH+H2SO4→ Ba(OH)2+H2SO4

Mg(OH)2+H2SO4→ Ca(OH)2+H2SO4

Al(OH)3+H2SO4→ Cu(OH)2+H2SO4

Fe(OH)3+H2SO4→ Fe(OH)2+H2SO4

Zn(OH)2+H2SO4

NaOH+HNO3→ NaNO3 + H2O

KOH +HNO3→ Ba(OH)2+HNO3

Mg(OH)2+HNO3→ Ca(OH)2+HNO3

Al(OH)3+HNO3→ Cu(OH)2+HNO3

Fe(OH)3+HNO3→ Fe(OH)2+HNO3

Zn(OH)2+HNO3


Tuzlarga kislotalarning ta’siri

Na2CO3+HCl→ NaCl + CO2 + H2O

NaHCO3+HCl→

K2CO3+HCl→

KHCO3+HCl→

CaCO3+HCl→

Ca(HCO3)2+HCl→

MgCO3+HCl→

Mg(HCO3)2+HCl→

Na2CO3+H2SO4→Na2SO4 + H2O

NaHCO3+H2SO4→ K2CO3+H2SO4

KHCO3+H2SO4

CaCO3+H2SO4

MgCO3+H2SO4→ Mg(HCO3)2+H2SO4


Tuzlarga asoslarning ta’siri

CuSO4+KOH→ K2SO4 + Cu(OH)2

FeCl3+KOH→ Zn(NO3)2+KOH→

Fe2(SO4)3+KOH→

CrCl2+KOH→

CrCl3+KOH→ Al(NO3)3+KOH→

MnSO4+KOH→

CuSO4+NaOH→

FeCl3+NaOH→ Zn(NO3)2+NaOH→

Fe2(SO4)3+NaOH→

CrCl2+NaOH→

CrCl3+NaOH→ Al(NO3)3+NaOH→

MnSO4+NaOH→



Tuzlarning o’zaro ta’siri

NaCl + AgNO3 → NaNO3 + AgCl

KCl+AgNO3

BaCl2+AgNO3

Na2SO4+BaCl2

K2SO4+Ba(NO3)2

Na2S+CuSO4

K2S+Zn(NO3)2


Tuzlarning gidrolizi(suv bilan ta’siri)

Al2S3+H2O→Al(OH)3 + H2S

AlN+H2O→

CH3COONH4+H2O→

CaC2+H2O→

Al4C3+H2O→

Cr2S3+H2O→




I.9. Reaksiya tenglamasi bo’yicha hisoblash
1. 60 g uglerod yonganda necha gramm CO2 hosil bo’ladi?

Yechish: 1) uglerodni yonish tenglamasini yozamiz.

C + O2 CO2

2) proporsiya tuzib hosil bo’lgan CO2 massasini topamiz.

12 gr C yonganda 44 gr CO2 hosil bo’lsa

60 gr C yonganda x = gr CO2 hosil bo’ladi

x = = 220 gr hosil bo’ladi. J; 220

2. 224 g kaliy gidroksidini to’la neytrallash uchun sulfat kislotadan qancha gr sarflanadi? J; 784

3. 160 g magniy oksid yetarli miqdordagi sulfat kislota bilan reaksiyaga kirishganda necha gramm magniy sulfat hosil bo’ladi? J;480

4. 840 g magniy karbonat tuzi parchalanganda necha gramm MgO hosil bo’ladi? J; 400

5. 980g mis(II)-gidroksid qizdirilganda necha gramm CuO hosil bo’ladi? J; 800

6. 20 g vodorod to’la yonishi uchun necha gramm O2 sarflanadi? J; 160

7. 420 g magniy karbonat to’la parchalanganda qancha hajm (nsh.l) CO2 hosil bo’ladi? J; 112

8. 110 g propan (C3H8) to’la yonganda qancha hajm (nsh.l) CO2 hosil bo’ladi? J; 154

9. 80g metan (CH4) to’la yonganda qancha hajm (m3) CO2 hosil bo’ladi? J; 0,112

10. 160 g oltingugurt to’la yonganda qancha hajm (m3) SO2 hosil bo’ladi? J; 0,112

11. 290 g butan (C4H10) to’la yonishi uchun qancha hajm (n.sh.l) kislorod zarur? J; 728

12. 520 g atsetilen to’la yonishi uchun qancha hajm (n.sh.l) kislorod zarur? J; 1120

13.50 mol SO2 yonib SO3 ga aylanishi uchun qancha hajm (n.sh.l) havo zarur bo’ladi? (w O2=0.2) J; 2800

14 .490 g sulfat kislota bariy gidroksid bilan to’la reaksiyaga kirishganda qanday massa bariy sulfat cho’kmaga tushadi? J; 1165

15. 20 g mis(II)-oksid yetarli miqdordagi nitrat kislota bilan reaksiyaga kirishganda qanday massa mis(II)-nitrat tuzi hosil bo’ladi? J; 47

16. 376 g mis(II)-nitrat qizdirilganda hosil bo’ladigan mis(II)-oksid massasini aniqlang. J;160

17. 120 g litiy gidroksidni neytrallash uchun 10 % li nitrat kislota eritmasidan necha gram kerak bo’ladi? J; 3150

18. 300 g litiy oksid yetarli miqdordagi sulfat kislota bilan reaksiyaga kirishganda necha gramm lutiy sulfat tuzi hosil bo’adi? J; 1100

19. 230 g natriy yetarli miqdordagi suv bilan reaksiyaga kirishganda qanday hajm (n.sh.l) vodorod hosil bo’ladi? J; 112

20. 32,5 g rux yetarli miqdordagi sulfat kislota bilan reaksiyaga kirishganda necha gramm rux sulafat hosil bo’ladi? J; 80,5

21. 210 g kalsiy gidrid yetarli miqdordagi suv bilan reaksiyaga kirishganda necha gramm kalsiy gidroksid hosil bo’ladi? J; 370

22. 130 g rux yetarli miqdordagi sulfat kislota bilan reaksiyaga kirishganda hosil bo’ladigan vodoroddagi molekulalar sonini aniqlang. J; 12,04∙1023

23. 56 g kaliy gidroksid yetarli miqdordagi fosfat kislota bilan reaksiyaga kirishganda necha gramm kaliy fosfat hosil bo’ladi? J; 70,67

24. 11,2 g qizdirilgan temirning suv bug’i bilan ta’sirlashganda hosil bo’ladigan temir(III)-oksidining massasini hisoblang. J; 16

25. 7,3 g magniy gidrokarbonatning termik parchalanishidan qanday hajm (n.sh.l) karbonat angidrid hosil bo’ladi? J; 2,24

26. 4,48 g kaliy gidroksidni to’la neytrallash uchun qanday miqdor (mol) vodorod xlorid kerak bo’ladi? J; 0,08

27. Tarkibida 35,1 g natriy xlorid bo’lgan eritma yetarli mirdordagi kumush nitrat bilan ta’sirlashganda qanday massa cho’kma hosil bo’ladi? J; 86,1

28. 9,24 g ammoniy sulfatning yetarli miqdordagi natriy ishqor eritmasi bilan reaksiyaga kirishishidan qanday hajm (n.sh.l) ammiak gazi hosil bo’ladi? J; 1,568

29. Mo’l miqdordagi simob(II)-nitrat eritmasiga 20,75 g kaliy yodid tushirilganda qanday massa (g) simob(II)-yodid cho’kmasi hosil bo’ladi? J; 28,44

30. Simob(II)-yodid cho’kmasi natriy yodid eritmasi ta’sirida erib ketadi. Bunda Na2[HgI4] tarkibli modda hosil bo’ladi. 40,95 g simob(II)-yodidni to’la eritish uchun qanday massadagi (g) natriy yodid kerakligini aniqlang. J; 27

31. Tarkibida 108 g sirka kislota tutgan eritmani to’la neytrallash uchun kerakli ammiak hajmini (n.sh.l) hisoblang. J; 40,32

32. 90 g oltingugurt xlorid (S2Cl2) gidrolizga uchraganda hosil bo’ladigan oltingugurt(IV)-oksidi va vodorod xlorid gazlarining umumiy hajmini (n.sh.l) aniqlang. J; 59,733

33. 53,4 g alyuminiy xlorid yetarli miqdorda natriy karbonat tutgan eritma bilan ta’sirlashganda qanday massa (g) va qanday hajm (n.sh.l) gaz ajralishini hisoblang.

J; 26,4; 13,44

34.81,25 g rux qirindisi qizdirilganda necha gramm rux kuyindisi hosil bo’ladi?J;101,25

35. Normal sharoitda o’lchangan 112 m3 metanning to’la yoqish uchun qancha hajm (n.sh.m3) kislorod kerak bo’ladi? J; 224

36. 40 g mis plastinka to’la erib ketgunga qadar kumush nitrat eritmasiga tushirb qo’yildi. Bunda qanday massa (g) kumush metalli hosil bo’ladi? J; 135

37. Tarkibida 219 g xlorid kislota bo’lgan eritmaga yetarli miqdorda kaliy permanganat ta’sir ettirilganda, necha litr (n.sh) xlor gazi hosil bo’ladi? J; 42

38. 21,6 g alyuminiy metali suyultirilgan nitrat kislota eritmasi bilan ta’sirlashganda, qanday hajm (n.sh.l) azot(I)-oksidi hosil bo’ladi. J; 13,44

39. Konsentrlangan sulfat kislota va rux orasidagi reaksiya ohista qazdirib olib borilganda, rux sulfat, vodorod sulfid, oltingugurt va oltingugurt(IV)-oksidi hosil bo’ladi. Agar reaksiya uchun 6,5 g rux olinsa, hosil bo’ladigan oltingugurtning massasini (g) aniqlang. J; 0,4

40. 29,4 g kaliy dixromat xlorid kislota bilan ta’sirlashganda, qanday hajm (n.sh.l) xlor xosil bo’ladi. J; 6,72

I.10. Murkkab moddalarning formulalarini topish

I. 1.Tarkibida 11,11%-H, 88,89%-O bo’lgan murakkab moddaning fo’rmulasini toping.

A)H2O2 B)H2O C)H3O D)D2O



Yechish; 1) elementlar foizlarini molekulyar massasiga bo’lib nisbatlar topiladi.

H= = 11.11 mol, O= = 5,55 mol

2) moli kichik bo’lganiga bo’lib nisbat topiladi.

H = 11,11:5,55 = 2 3)murakkab moddada H=2 va O=1 demak

O = 5,55:5,55 = 1 H2O formulaga mos keladi. J:H2O

2. Kimyoviy birikma tarkibida massa ulushlari quyidagicha H-1,59 %, N-22,22 %, O-76,19 %. Shu birikmaning formulasini toping.

A)HNO3 B)HNO2 C)H2NO3 D)HNO

Yechish; 1) H= = 1,59 mol, N= = 1,59 mol, O= = 4,76 mol

2) H = 1,59:1,59 = 1 3) formulasi HNO3

N = 1,59:1,59 = 1

O = 4,76:1,59 = 3

3. Tarkibida 40% oltingugurt va 60% kislorod bo’lgan birikmaning formulasini toping.

A)SO2 B)SO C)SO3 D)SO6

4. Tarkibida 30,4% azot va 68,6% kislorod bo’l­gan birikmaning formulasini toping.

A)NO2 B)NO C)N2O D)N2O3

5. 92,62% simob va 7,38% kisloroddan iborat moddaning oddiy formulasini toping.

A)HgO2 B)Hg2O C)HgO D)HgO4

6. Tarkibida 70% tеmir va 30% kislorod bo’lgan birikmaning oddiy formulasini chiqaring.

A)Fe2O3 B)FeO C)Fe3O4 D)FeO2

7. 44,82% kaliy, 18,4% oltingugurt va 36,78% kisloroddan iborat birikmaning oddiy formulasini chiqaring.

A)K2SO3 B)K2S2O3 C)K2SO4 D)KSO3

8. Birikma 13,04% vodorod, 34,78% kislorod va 52,17% uglеroddan tashkil topgan. Shu birikmaning oddiy formulasini chiqaring.

A)C2H5OH B)H2CO3 C)CH3OH D)C3H7OH

9. Birikmada 22,13% alyuminiy, 25,41% fosfor va 52,46% kislorod bor. Birikmaning formu­lasini toping.

A)AlPO3 B)Al2(PO3)3 C)AlPO4 D)Al4(P2O7)3

10. Birikmada 1,59% vodorod, 22,22% azot, 76,20% kislorod bo’lgan birikmaning haqiqiy formulasini toping.

A)HNO3 B)HNO2 C)NH4NO2 D)NH4OH

11. Tarkibida 32,4% natriy, 22,53% oltingugurt va 45,07% kislorod bo’lgan birikmaning haqiqiy for­mulasini aniqlang.

A)Na2SO3 B)Na2S2O3 C)Na2SO4 D)NaHSO4

12. Molеkulyar massasi 85 bo’lgan moddaning elеmеntlar miqdori quyidagicha: 27,06% Na, 16,47% azot, 56,47% kislorod. Birikmaning formulasini toping.

A)NaNO2 B)NaNO3 C)NaNO D)KNO3

13. Elеmеntlar mikdori: Mg-28,6%, C-14,3%, O-57,14%. Molеkulyar massasi 84 bo’lgan birikmaning formulasini toping.

A)MgCO3 B)(HCOO)2Mg C)Mg(HCO3)2 D)CaCO3

14. Elеmеntlar miqdori: Ca-29,4%, H-0,735%, P-22,8%, O-47,06% bo’lgan birikmaning haqiqiy formulasini toping.

A)Ca3(PO4)2 B)Ca(H2PO4)2 C)CaHPO4 D)Ca(OH)H2PO4

15. Birikma 52,94%-A1 va 47,06%-O2 dan iborat. Birikmaning molеkulyar formulasini chiqaring.

A)Al2O3 B)AlO2 C)AlO D)Al3O4

16. Birikma 2,04% H, 32,65% S va 65,3% O dan iborat.Murakkab moddaning formulasini toping.

A)H2SO3 B)H2SO4 C)H2S2O3 D)H2S

17. Tarkibida 3,06%-H, 31,63%-P va 65,3%-O bor.Shu moddani formulasini toping.

A)H3PO4 B)HPO3 C)H3PO3 D)H4P2O7

18. Birikma 21,21%-N, 6,06%-H, 24,24%-S, 48,48%-O dan iborat.Xaqiqiy formulasini toping.

A)(NH4)2SO3 B)(NH4)2SO4 C)NH4SO4 D)(NH4)2S2O3

19. Birikmada 38,71%-Ca, 20,0%-P va 41,29%-O dan tashkil topgan. Shu birikmaning formulasini toping.

A)Ca3(PO4)2 B)CaPO4 C)Ca(PO3)2 D)Ca3(PO3)2

20. Birikmada 27,48% magniy, 23,66% fosfor va 48,85% kislorod bor. Birikmaning oddiy formulasini chiqaring.

A)Mg3(PO4)2 B)MgPO4 C)Mg(PO3)2 D)Mg3(PO3)2

21. Tarkibida 16,08%-Me, 4,2%-C, 6,99%-H, 72,73-O bor birikmaning formulasini toping.

A)Na2CO3∙9H2O B)Na2CO3∙10H2O C)Ca(HCO3)2 D)CaCO3∙H2O

22. Tarkibida massa ulushlari quyidabicha 31,84%-Me, 39,18%-O, 28,98%-Cl, bo’lgan modaning fo’rmulasini toping.

A)KClO3 B)NaClO2 C)NaClO3 D)LiClO3



I. 11. Kristallgidratlar

I. 1. Na2HPO4∙nH2O da 11,57 % fosfor bor.shu kristalogidrat tarkibidagi n

ning qiymatini toping.

A)6 B)8 C)7 D)10

Yechish; 1-usul. 1) Na2HPO4∙nH2O molekulyar massasini topamiz.

142 18n

2) 11,57% P ───── 31 gr bo’lsa

100% da ───── x= x= = 268 gr

3) 268 gr kristalogidratning umumiy massasi undan Na2HPO4 ni massasini ayiramiz bunda H­2O massasi qoladi.

4) 268-142 = 126 gr H2O bo’ladi.

5) suvning massasini molekulyar massasiga bo’lsak moli kelib chiqadi.

n = = = 7 J:Na2HPO4∙7H2O

2-usul. Tenglama bo’yicha hisoblash.



  1. Na2HPO4∙nH2O

142 18n umumiy massa

  1. = =

  2. (31∙100)=(142+18n)∙11,57

3100=1642,94+208,26n

3100-1642,94=208,26n

1457,06=208,26n

n = = 7 J:Na2HPO4∙7H2O

2. CuSO4∙nH2O tarkibida 12,8% S bo’lsa shu kristalogidrat tarkibidagi n ni toping.

A)4 B)6 C)5 D)7

3. Kristal so’da tarkibida 4,2% C bo’lsa, unda necha molekula suv bo’ladi.

A)7 B)10 C)8 D)9

4. FeSO4∙nH2O kristalogidrat tarkibida 11,51% S bo’lsa n ni toping.

A)5 B)6 C)8 D)7

5. Gips tarkibida 18,6% S bo’lsa necha molekula suv bo’ladi.

A)0,5 B)2 C)5 D)

6. Na2CO3∙nH2O tarkibli kristalogidrat tarkibida 17,16% Na bo’lsa n ni qiymatini toping.

A)9 B)8 C)10 D)7

7. Quyidagi kristalogidrat tarkibida CuSO4∙nH2O 25,6% Cu bo’lsa shu kristalogidrat tarkibida necha molekula suv bo’ladi.

A)4 B)3 C)7 D)5

8. CaSO4∙nH2O tarkibida 22,07% oltingugurt bo’lsa suv molekulalarini toping.

A)1,5 B)0,5 C)2 D)3

9. Rux kuparosi tarkibida 22,65% Zn bo’lsa rux kuporosida necha molekula suv bo’ladi.

A)7 B)6 C)8 D)9

10. Glauber tuzi deb ataladigan tuz Na2SO4∙nH20 tarkibida natriyning massa ulushi 16,08% ga teng. Bu tuz tarkibida necha mol suv bor.

A)6 B)8 C)10 D)12

11. Magniy kuporosi MgSO4∙nH2O tarkibida magniyning massa ulushi 11,42% ga teng. n ning qiymatini toping.

A)4 B)5 C)6 D)7

12. MgSO4∙nH2O tarkibida oltingugurtning massa ulushi 13% ga teng bo’lsa, n ning qiymati qancha bo’ladi.

A)7 B)8 C)5 D)1

13. Temir (III)-sulfat Fe2(S04)3∙nH20 tarkibida oltingugurt bilan temirning massa ulushi 37,0% ga teng bo’lsa, n ning qiymati qancha bo’ladi.

A)8 B)10 C)12 D)9

14. Alyuminiy sulfat kristallgidrati Al2(S04)3∙nH20 tarkibida alyuminiyning massa ulushi 9,67% ga teng bo’lsa, n ning qiymati qancha bo’ladi.

A)10 B)12 C)16 D)16

15. Alyuminiy nitrat kristallgidrati A1(N03)3∙nH20 tarkibida azotning massa ulushi 0,1239 ga teng bo’lsa, n ning qiymati qancha bo’ladi.

A)6 B)7 C)8 D)9

16. Bura (tanakor) deb ataluvchi Na2B4O7∙nH20 tarkibida borning massa ulushi 0,1606 ga teng bo’lsa, n ning qiymati qancha bo’ladi.

A)2 B)4 C)6 D)8

17. MgSO4 ning taxir tuz deb nomlanuvchi kristallgidrati tarkibida 51,22% suv bo’lsa, shu kristallgidrat MgSO4∙nH20 dagi n ni toping.

A)2 B)3 C)4 D)7

18. Alyuminiy sulfat kristallgidrati tarkibidagi alyuminiyning massa ulushi 8,1% ga teng bo’lsa, kristallgidrat tarkibidagi suvning mollar sonini aniqlang.

A)6 B)9 C)12 D)18

19. Temir kuporosi tarkibidagi oltingugurtning massa ulushi 11,50% ni tashkil etsa kristallogidratdagi n ning qiymatini toping.

A)7 B)10 C)4 D)12

20. Marganets (II)-sulfat kristallgidrati tarkibida 24,66% marganes bo’lsa, uning formulasi qanday bo’ladi.

A)MnSO4∙H2O B)MnSO4∙3H2O C)MnSO4∙4H2O D)MnSO4∙5H2O


II. 21. CuSO4∙nH2O kristalogidrat tarkibida kislorodning massa ulushi 57,6% bo’lsa, kristalogirat tarkibida necha molekula suv bor.

A)6 B)7 C)5 D)4

Yechish; 1-usul. Dioganal usuli.

1)mis sulfat va suv tarkibidagi kislorodning massa ulushlarini topamiz

CuSO4 C% = = ∙100 = 40% kislorod bor.

H2O C% = = ∙100 = 88,89% kislorod bor.



2) (CuSO4) 40 31,3 ─── 160 gr CuSO4 bo’lsa

57,6


(H2O) 88,89 17,6 ─── x = x = = 90 gr H2O

3) suvni molini topamiz = = 5 demak kristalogidrat tarkibida 5 molekula suv bor ekan. J:CuSO4∙5H2O

2-usul.tenglama usuli


  1. CuSO4∙nH2O tarkibida

160 + 18n = 100% kristalogidrat desak

64 + 16n = 57,6% kislorod bor.



  1. C% = = =

  2. (160+18n)∙57,6 = (64+16n)∙100

9216+1036,8n = 6400+1600n

9216-6400 = 1600-1036,8n

2816 = 563,2n

n = = 5 J:CuSO4∙5H2O

22. ZnSO4∙nH2O kristalogidrat tarkibida 61,32% O2 bo’lsa, shu kristalogidrat tarkibida n ning qiymati nechchiga teng

A)7 B)6 C)5 D)8

23. Na2CO3∙nH2O kristalogidrat tarkibida 72,73% kislorod bo’lsa. n ni toping.

A)9 B)10 C)7 D)8

24. Na2SO4 ∙nH2O tarkibli kristallgidratda kislorodning massa ulushi 67,13% bo’lsa, molekulada necha mol suv bor.

A)7 B)10 C)8 D)9

25. Fe2(SO4)3∙nH2O kristallogidratdagi kislorodning massa ulushi 62,33% bo’lsa, n ning qiymatini aniqlang.

A)9 B)8 C)20 D)12

26. CaSO4∙nH2O tarkibli kristalogidrat tarkibida 2,32% H­2 bo’lsa, n ni toping.

A)2 B)0,5 C)1,5 D)3

27. FeSO4∙nH2O kristalogidrat tarkibida 63,3% O2 bo’lsa,necha molekula suv bor.

A)8 B)5 C)7 D)6

28. Na2HPO4∙nH2O da 3,57 % vodorod bor. shu kristalogidrat tarkibidagi n

ning qiymatini toping.

A)3 B)2 C)4 D)6

29. Bura (tanakor) deb ataluvchi Na2B4O7∙nH20 tarkibida kislorodning massa ulushi 0,727 ga teng bo’lsa, n ning qiymati qancha bo’ladi.

A)11 B)12 C)4 D)10

30. CaSO4∙nH2O tarkibli kristalogidrat tarkibida 58,95% O2 bo’lsa, n ni toping.

A)2 B)0,5 C)1,5 D)3

31. Alyuminiy nitrat kristallgidrati A1(N03)3∙nH20 tarkibida kislorodning massa ulushi 0,7298 ga teng bo’lsa, n ning qiymati qancha bo’ladi.

A)3 B)12 C)4 D)6

32. Temir (III)-sulfat Fe2(S04)3∙nH20 tarkibida kislorodning massa ulushi 57,79% ga teng bo’lsa, n ning qiymati qancha bo’ladi.

A)7 B)5 C)8 D)9

33. Taxir tuzi deb ataluvchi kristalogidrat tarkibida O2 ning massa ulushi 72,54% bo’lsa,shu tuzni tarkibidagi H2O miqdorini toping.

A)6 B)7 C)5 D)9

34. Na2SO4∙nH2O kristalogidrat tarkibida 67,13% O2 bo’lsa,n ni toping.

A)10 B)9 C)8 D)7

35. MgHPO4∙nH2O kristalogidrat tarkibida vodorodning massa ulushi 4,02% bo’lsa,necha molekula suv bor.



A)3 B)4 C)6 D)2
Download 72,45 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   15




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish